خیلی از افراد از اضافه وزن خود رنج می‌برند و به همین دلیل حاضر هستند از هر روشی شده، رژیم لاغری بگیرند و اصلا به این موضوع توجهی نمی‌کنند که شاید این انتخاب به سلامتی آن‌ها ضربه می‌زند. رژیم غذایی تک خوری یک الگوی غذایی ساده محسوب می‌شود که برای هر وعده غذایی تنها باید از یک ماده غذایی استفاده شود. بسیاری از طرفدارن رژیم تک غذایی بر این باور هستند که این رژیم موجب کاهش وزن می‌شود،با برنافیت همراه باشید تا بیشتر با این نوع رژیم آشنا شوید.
رژیم یکنواخت به معنی آن است که یک غذا را به مدت مشخص مثلا ۵ روز برای ناهار مصرف کنیم. تنوع مواد غذایی به دریافت تمامی مواد مغذی مورد نیاز بدن و افزایش اشتیاق به خوردن کمک می‌کند اما در این رژیم با خوردن غذاهای مشابه اشتیاق به خوردن کاهش پیدا می‌کند و طرفداران آن بر این باور هستند که میزان جذب کالری‌های غذا هم با تکرار آن‌ها قابل کنترل می‌شود.
این تئوری هوشمندانه‌ای است که برخی افراد مشهور در رژیم غذایی خود از آن استفاده می‌کنند چرا که به ثابت بودن وزن کمک می‌کند و دغدغه همیشگی بسیاری افراد به ویژه خانم‌های خانه‌دار برای یافتن پاسخ سوال چی بپزم را حل می‌کند. در این مطلب بررسی می‌کنیم رژیم یکنواخت چیست و برای چه کسانی مناسب است.
رژیم یکنواخت چیست و آیا همه می‌توانند از آن پیروی کنند؟
رژیم غذایی یکنواخت به این معنی است که فرد برای وعده‌های غذایی خود برنامه ثابت و مشخصی داشته باشد و در طول زمان همان غذاها را مصرف کند. به عنوان مثال هر روز برای وعده ناهار یک تکه ماهی سالمون بخورد، این برنامه غذایی بسیار سخت گیرانه و خشک به نظر می‌رسد و رعایت آن برای همه امکان پذیر نیست.
بزرگ‌ترین ایرادی که به این برنامه غذایی وارد است ایجاد مانع برای دریافت تمامی مواد مغذی خواهد بود. یکنواختی و دشواری باعث شده بسیاری از افرادی که به رژیم یکنواخت روی می‌آورند پس از مدت کوتاهی آن را رها کرده و به دلیل کسل شدن قادر به پیگیری آن تا آخر نیستند.
البته هستند افرادی که به کمک این برنامه غذایی وزن خود را کنترل کرده و از پیروی آن اعلام رضایت می‌کنند. این رژیم به سم زدایی و پاکسازی بدن کمک بسیاری می‌کند و بسیاری از کاهش وزن خود در پی رعایت این رژیم خبر دادند.
این رژیم غذایی اگر مدت زمان محدودی داشته باشد می‌تواند اثرات زیادی بگذارد و افراد را از پرخوری و ناتوانی در کنترل وزن خود برای همیشه نجات دهد. این رژیم در کاهش وابستگی روانی افراد به غذا کمک بسیاری کرده و باعث می‌شود فرد به هماهنگی بیشتری با دنیای اطراف خود دست پیدا کند.
در رژیم غذایی یکنواخت سعی می‌شود غذاهای محبوب فرد در برنامه غذایی گنجانده شود تا به راحتی از پیگیری آن خسته نشود. برخی از طرفداران این رژیم غذایی اینطور استدلال می‌کنند که استفاده مداوم از یک مدل وعده غذایی بسیار سالم است اما آن‌ها فراموش می‌کنند که نداشتن تعادل می‌تواند خطرات بسیاری برای سلامت جسمی و روحی فرد به همراه داشته باشد.
رژیم تک خوری چیست؟
همانطور که از نام آن پیدا است، روشی ساده برای کاهش وزن است. هدف از پیروی این رژیم، کاهش دریافت کالری در طول روز است، افرادی که مناسبت های مهمی (مانند: عروسی، مشاغل و مسابقات ورزشی) پیش رو دارند بیشتر از این برنامه غذایی پیروی می‌کنند. اما چرا رژیم تک خوری معروف است؟ آیا رژیم غذایی تک غذایی برای همه‌ی افراد توصیه می‌شود؟
تاریخچه رژیم تک غذایی
یکی از شعبده بازهای آمریکایی در سال ۲۰۰۶ به نام پن جیلت کتابی با نام ((پرستو! چگونه من بیش از ۴۵ کیلوگرم وزن کم کردم و سایر داستان‌های جادویی)) به چاپ رسید. پن جیلت در کتاب خود گفته است زمانی که رژیم خود را شروع کرده است با یک دوره دو هفته‌ای رژیم تک خوری، رژیم خود را آغاز کرده است.
پن جیلت به مدت ۱۴ روز به جز سیب زمینی چیزی نخورده است. او می‌گوید تقریبا در روز ۵ عدد سیب زمینی مصرف کرده و بعد از آن برخی غلات کامل، سبزیجات و انواع میوه‌ها را خورده است. از زمانی که کتاب پن جیلت به چاپ رسید، رژیم تک خوری، جنجالی‌ترین تیتر خبرها شد و به مرور زمان افراد زیادی به رژیم مونو علاقه‌مند شدند.
رژیم تک خوری چگونه است؟
به مدت یک هفته تا یک ماه افراد از یک ماه غذایی مانند موز، مرغ، سیب زمینی و … در تمام وعده‌های غذایی خود باید مصرف کنند و بعد از یک مدت دیگر حجم زیادی از ماده غذایی را مصرف نمی‌کنید و همین موضوع باعث کاهش اشتها و احساس سیری در فرد می‌شود و میزان کالری دریافتی نیز کاهش پیدا می‌کند.
آیا رژیم مونو یک برنامه غذایی اصولی است؟
درواقع رژیمی اصولی به شمار می‌رود که در طول روز ۶ وعده غذایی که ۳ وعده اصلی و ۳ میان وعده است را دریافت کنید که ۵ گروه مواد غذایی شامل رژیم اصولی باشد. هر رژیمی که خلاف این روند باشد یک رژیم غیراصولی به شمار می‌رود.
اما در رژیم تک خوری تنها یک گروه از ۵ گروه غذایی به بدن فرد می‌رسد و علاوه بر آن، این رژیم کاملا محدود است و فرد با محدودیت کالری بسیار زیاد نیز روبه‌رو می‌شود. رژیم تک غذایی برای اشخاصی که به کاهش وزن سریع تمایل دارند نیز مناسب است، اما به این مسئله نیز باید دقت کرد که کاهش وزن سریع تنها آب بدن را کاهش می‌دهد و تاثیری بر روی چربی‌های بدن ندارد.
به همین دلیل بعد از این که دوره رژیم مونو به اتمام برسد دوباره وزن کاسته شده به راحتی برمی‌گردد. وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا، انواع غذاهای غنی از مواد مغذی مانند سبزیجات، حبوبات، میوه‌ها، غلات کامل، محصولات لبنی یا جایگزین‌های بدون لاکتوز، محصولات سویا غنی شدهف پروتئین بدون چربی و تخم مرغ را توصیه می‌کند.
واضح است که رژیم تک غذایی از این استاندارد‌ها به دور است، به خصوص زمانی که غذای انتخابی سرشار از چربی‌های اشباع شده، قندها یا کربوهیدارت‌های تصفیه شده است و هیچ غذای دیگری مصرف نمی‌شود. دریافت تعداد مناسب کالری از یک غذا امکان پذیر نیست و این برنامه غذایی غیر متعارف دستور العمل‌های متخصص برای تغذیه سالم را رعایت نمی‌کند.
یک فرد روزانه به ۱۲۰۰ کالری در روز نیاز دارد. رژیم تک غذایی فاقد از مواد مغذی درشت و ریز مغذی مانند پروتئین، فیبر، چربی، ویتامین‌‌ها و مواد معدنی هستند که بسیار برای حفظ سلامت بدن ضروری هستند. به همین صورت افرادی که فقط یک غذا می‌خوردند، علاوه بر این که کالری دریافتی خود را کاهش می‌دهند، همچنین مواد مغذی مهمی را از دست می‌دهند.
آیا رژیم تک غذایی ارزش امتحان کردن را دارد؟
تیم برنافیت با نهایت مهربانی و دلسوزی به شما می‌گوید: نه! هیچ چیز درمورد رژیم غذایی مونو برای ارتقاع سلامتی وجود ندارد و خطرات آن بیشتر از مزایای این رژیم است.
انواع مختلف رژیم تک خوری
رژیم تک خوری دسته بندی مختلفی دارد به صورتی که ممکن است برای شما روندی مخصوص تنظیم شود و قانون خاصی ندارد و تنها باید رعایت کرد.
۱. رژیم تک خوری جایگزین
به جای مواد غذایی ناسالم و مضر باید از مواد غذایی سالم مصرف کنید. به عنوان مثال به جای تنقلات باید از میوه و آجیل مصرف کنید.
۲. رژیم تک خوری گیاه‌خواری
در این رژیم باید از یک ماده غذایی مصرف کنید یا به طور مثال رژیم کرفس که فقط یک ماده غذایی است و باید درکنار وعده‌های غذایی طوری باشد که مقدار آن از سایر موارد بیشتر باشد.
۳. رژیم تک خوری میوه
باید از یک نوع میوه خاص مصرف کرد یا می‌توانید تنوعی از میوه‌ها را بخورید مانند رژیم سیب، رژیم انگور و یا رژیم میوه‌ها.
۴. رژیم تک خوری نوشیدنی
حذف نوشیدنی‌هایی مانند قهوه، نوشیدنی‌های الکلی، حاوی قند، گلوکز و شکر را باید حذف کنید. با حذف این موارد ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ کالری در روز کمتر دریافت می‌کنید.
۵. رژیم تک خوری حذفی
این رژیم روی گروه‌های غذایی که چربی و کربوهیدارت دارند، تاکید دارد و باید حذف شود. به عنوان مثال باید مواد غذایی غیر مفید که روزانه مصرف می‌کنید را به مدت یک هفته حذف کنید.
خوردن چه غذاهایی در رژیم یکنواخت توصیه می‌شود؟
افراد معمولا بسته به سلیقه خود و مودهای مرسوم در جامعه این مواد غذایی را انتخاب می‌کنند. حتما در مورد رژیم‌های اختصاصی برخی مواد غذایی مثل کسانی که فقط میوه یا آب مصرف می‌کنند شنیدید. پیش آمده فردی رژیم قهوه گرفته و تلاش کرده طی چند هفته تنها با قهوه تغذیه کند.
خانم ویکتوریا بکهام خواننده مشهور و همسر دیوید بکام به خوردن ماهی سالمون در ناهار تمایل زیادی دارد و اعتقاد دارد مصرف هر روز آن باعث درخشندگی پوست می‌شود. این رژیم‌ها بسیار خطرناک هستند و ممکن است باعث شود فرد با بیماری‌های جدی زیادی دست به گریبان شود.
البته می‌توان یک الگوی ثابت برای مواد غذایی روزانه در نظرگرفت بدون این‌که به بدن صدمه وارد کرد، به عنوان مثال فرد می‌تواند هر روز در وعده غذایی ظهر سالاد سبزیجات مصرف کند اما ترکیبات آن می‌تواند در طول هفته متنوع بوده و تغییر کند تا همه مواد مغذی لازم به بدن برسد.
تغییرات کوچک مثل تغییر چاشن غذا می‌تواند به تست طعم‌های جدید کمک کند و در عین حال مواد مغذی متنوعی را به بدن انسان برساند. استفاده از مواد غذایی حاوی پروبیوتیک هم به رشد باکتری‌های مفید روده کمک کرده، مانع از نابودی آن‌ها خواهد شد.
اگر خیلی اصرار دارید که از یک غذای خاص در طولانی مدت و به شکل ثابت استفاده کنید در کنار آن می‌توانید از مواد غذایی متنوع هم به شکل دور چین را همراه غذا بهره ببرید. متخصصان تغذیه توصیه اکید می‌کنند که هیچ گروه از مواد غذایی نباید از وعده‌های دریافتی روزانه افراد حذف شوند، شما هم در تعریف برنامه غذایی روزانه خود باید این نکته را در نظر داشته باشید تا ضمن کاهش وزن از حفظ سلامتی و هوشیاری خود اطمینان حاصل کنید.
زیبا سازی اندام به هیچ عنوان ارزش این را ندارد که شخص سلامت خود را به خطر بیاندازد و در طولانی مدت با بیماری‌های مزمن زیادی دست به گریبان شود.
آیا رژیم تک غذایی منجر به کاهش وزن می‌شود؟
یکی از مطالب جالبی که در مورد رژیم تک غذایی وجود دارد این است که این برنامه‌ی غذایی در مدت زمان کوتاهی منجر به کاهش وزن می‌شود، چرا که کالری دریافتی آن بسیار کم است. برخی نیز بر این باورند که محدودیت شدید این رژیم در مصرف مواد غذایی، میل افراد به مصرف قندهای تصفیه شده، نمک و چربی را کاهش می‌دهد. اما پس از یک یا دو هفته عمل به این رژیم غذایی سخت بسته به غذایی که مصرف می‌کنید، شیمی بدن شما به شدت تغییر پیدا می‌کند.
آیا رژیم لاغری تک خوری قابل اطمینان است؟
گرچه در این رژیم غذایی ممکن است وزن بدن افراد کاهش یابد، اما افرادی که از این رژیم غذایی پیروی می‌کنند، دچار سوء تغذیه و از دست دادن ماهیچه‌ها می‌شوند که این کاهش توده ی عضلانی، خود موجب کاهش متابولیسم بدن می‌شود. این بدان معنا است که این افراد در آینده برای کاهش وزن دچار مشکل می‌شوند و هر چقدر وزن بدنشان کاهش می‌یابد، با مصرف نرمال غذاها به وضعیت اولیه باز می‌گردد.
تنها با مصرف یک نمونه‌ی غذایی مثل موز، بدنتان را از دریافت مواد غذایی مهم محروم می‌کنید. یک رژیم غذایی سالم، باید شامل تمام درشت مغذی‌ها از جمله پروتئین، کربوهیدرات و چربی باشد. مصرف تنها یک ماده‌ی غذایی موجب می‌شود بیش از حد آن ماده‌ی غذایی را مصرف کرده و عواقب بدی را برای بدن خود رقم بزنید.
برای مثال، دریافت پتاسیم بیش از حد از موز موجب مشکلات قلبی- عروقی (همچون ایست قلبی) و قند بیش از حد آن موجب ابتلا به دیابت نوع ۲ و اختلال در سطح انسولین می‌شود. این اختلال موجب افزایش اشتها و تمایل بیش ازحد به مصرف جانک فودها نیز می‌شود. در ضمن، مصرف یک ماده‌ی غذایی برای هر روز موجب می‌شود تمایل شما برای مواد غذایی که از خوردن آن محرومید افزایش یابد.
فواید رژیم تک خوری
رژیم غذایی تک خوری برای روند کلی بدن تنظیم نشده است ولی برای هر ماده غذایی می‌توان در پیش گرفت. به مزایای رژیم مونو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یکی از مزیت‌های مهم رژیم مونو ساده بودن این رژیم برخلاف سایر رژیم‌ها است.
- تمرکز بر روی یک ماده غذایی و آماده سازی وعده‌غذایی راحت و آسان که باید مصرف کنید.
- بسیاری از طرفدارن رژیم مونو بر این عقیده هستند که این رژیم هوس غذایی را مهار می‌کند.
مهم‌ترین مزایای رژیم یکنواخت کدام است؟
برای پیروی از رژیم یکنواخت مزایای بسیاری ذکر شده که در این‌جا به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
۱. پاکسازی بدن و ذهن
رعایت رژیم غذایی یکسان به پاکسازی جسم و ذهن کمک بسیاری می‌کند، افرادی که از این برنامه غذایی پیروی می‌کنند دیگر به دنبال غذاهای گران قیمت و خوشمزه نخواهند بود و به مرور نه تنها کاهش وزن محسوسی را تجربه می‌کنند بلکه ولع و اشتیاق بی‌پایان آن‌ها به خوردن غذا و تست مزه‌های تازه هم کاهش پیدا خواهد کرد.
۲. عدم نیاز به خرید ابزارهای پیچیده تهیه غذا
افرادی که یک رژیم یکنواخت را دنبال می‌کنند دیگر نیازی نیست برای تهیه غذاهای جدید لوازم آشپزخانه متنوع و گران قیمت بخرند. خرد کردن، آبگیری و تهیه مواد اولیه یک غذا ابزار زیادی نیاز ندارد و به همین ترتیب برای فردی که این رژیم غذایی را دنبال می‌کند یک آشپزخانه ساده و با وسایل محدود کفایت می‌کند.
۳. شکل گیری عادتهای غذایی مفید و سالم
پیگیری مستمر این رژیم اگرچه ساده نیست اما می‌تواند به اصلاح سبک زندگی فرد منجر شده و کمک کند عادتهای غذایی مفید و سالمی را برای خود شکل دهد. غذا خوردن به مرور برای این افراد به یک عادت تبدیل می‌شود که به خوبی و راحتی می‌توانند آن را به کنترل خود درآورند.
۴. پرهیز از زیاده روی در خوردن غذا
عادتهای غذایی ثابت فرد را از خوردن فست فود و مواد غذایی فرآوری شده دور نگه می‌دارد از سوی دیگر انتخاب‌های محدود باعث می‌شود فرد گزینه‌های بهتری را بکار بگیرد.
۵. کاهش وزن
قطعا وقتی برنامه غذایی ثابت باشد، فرد خیلی زود کاهش وزن مناسبی را مشاهده کرده و با کمی تمرین سبک ورزشی می‌تواند به وزن ایده‌آل خود دست پیدا کند. وقتی غذاها شکل و طعم‌های متفاوتی دارند اشتیاق فرد به خوردن افزایش پیدا می‌کند اما این رژیم به خوبی با این موضوع مقابله می‌کند.
۶. برنامه غذایی ساده و دوری از دغدغه ذهنی
این‌که چه بپزیم دغدغه ذهنی بسیاری از افراد خواهد بود، به ویژه افرادی که می‌خواهند سبک زندگی سالمی داشته باشند و غذاهای خوب داشته باشند وقتی با تنوع مواد غذایی روبه‌رو می‌شوند تصمیم‌گیری برایشان دشوار می‌شود اما یک برنامه غذایی یکنواخت این مشکل را برای همیشه حل می‌کند و ذهن فرد می‌تواند روی چیزهای بسیار مهم‌تری متمرکز شود.
۷. کنترل کالری دریافتی بدن
وقتی از رژیم یکنواخت پیروی می‌کنید کنترل کالری‌های دریافتی روزانه بسیار ساده می‌شود و به این ترتیب فرد به راحتی می‌تواند برای مدت‌های طولانی وزن خود را ثابت نگه دارد. طرفدران این رژیم می‌گویند برای محاسبه کالری دریافتی روزانه یک بار تمرکز کافی است و بعد از آن فرد دقیقا می‌داند که در هر روز چند کالری و از طریق کدام مواد غذایی دریافت می‌کند.
عوارض رژیم لاغری تک خوری
دلایلی وجود دارد که چرا رژیم‌های غذایی تک خوری را تشویق نمی‌کنند. بسیاری از افراد کاهش وزن سریع را ترجیح می‌دهند، اما سوالی که باید قبل از امتحان کردن یک رژیم غذایی مونو از خود بپرسید این است که به چه قیمتی کاهش وزن سریع را انتخاب می‌کنند و آیا کاهش وزن به صورت دائمی است؟ با این حال در این جا دلایلی وجود دارد که نباید رژیم مونو را امتحان کنید.
۱. کمبود مواد مغذی
هیچ مواد غذایی وجود ندارد که بتواند تمام مواد مغذی مورد نیاز یک فرد را تامین کند، تا زمانی که در رژیم غذایی مونو هستید. با از دست دادن مواد مغذی که بدن شما به آن نیاز دارد می‌تواند به سلامت کلی شما تاثیر بگذارد.
به عنوان مثال، اگر فقط سبزیجات غیر نشاسته‌ای می‌خورید، این غذا پروتئین کافی برای حفظ توده عضلانی شما را تامین نمی‌کند، بنابراین عضلات خود را از دست خواهید داد. همچنین کربوهیدارت کافی برای تامین انرژی مورد نیاز بدن خود را دریافت نمی‌کنید. این امر حفظ وزن و همچنین حفظ عملکرد صحیح مغز را برای شما دشوار می‌کند.
۲. از دست دادن توده عضلانی
وقتی بدن مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نمی‌کند، توده عضلانی را به اسید‌های آمینه تجزیه می‌کند، اگر رژیمی را انتخاب کنید که پروتئین کمتری برای رژیم غذایی مونو خود ارائه دهد، احتمالا این اتفاق می‌افتد.
از دست دادن توده عضلانی مانع از کاهش وزن شما می‌شود. به این دلیل است که توده عضلانی در مقایسه با توده چربی متابولیسم بالاتری دارد. همین باعث می‌شود کالری بیشتری بسوزانید و در نتیجه باعث کاهش وزن می‌شود.
۳. تاثیر بر هضم غذا
اگر رژیم غذایی مونو شامل مقدار زیادی گوشت باشد، فیبر کافی دریافت نخواهید کرد. این باعث بیماری گوارشی مانند یبوست و نفخ می‌شود. این مسئله نشان می‌دهد که حذف هر گونه مواد غذایی در رژیم موجب مجموعه‌ای از مشکلات می‌شود.
۵. ترویج نکردن عادات غذایی سالم
تغذیه سالم شامل خوردن یک رژیم غذایی متعادل است که با خوردن غذاهای سالم می‌توانید وزن خود را کم کنید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که وعده‌های غذایی خود را مدیریت کنید و به اندازه کافی بخوابید، به طور منظم ورزش کنید، آب کافی بنوشید تا بتوانید به اهداف خود برسید. در صورتی که رژیم مونو به این صورت نیست و از این قانون پیروی نمی‌کند.
۶. محدود کننده مواد مغذی
برخی از مواد مغذی وجود دارد که نمی‌توانید همانطور که در بالا توضیح داده‌ایم، دریافت کنید. ماهیت محدود کننده آن نیز بسیار ناپایدار می‌کند. اگر نمی‌توانید رژیم غذایی را حفظ کنید، چه فایده‌ای دارد؟
۷. دریافت مواد مغذی از یک غذای خاص
خوردن یک غذا برای تمام وعده‌های غذایی می‌تواند باعث شود مقدار زیادی از مواد مغذی خاصی دریافت کنید. دریافت بیش از حد برخی از مواد مغذی می‌تواند بر سلامت شما تاثیر بگذارد. به طور مثال اگر در رژیم فقط موز دارید، ممکن است پتاسیم زیادی دریافت کنید و این منجر به عوارض قلبی_عروقی مانند ایست قبلی می‌شود.
۸. خطر ابتلا به بیماری‌های روده
در روده مقادیر زیادی باکتری‌های مفید زندگی می‌کنند، یک رژیم غذایی ثابت زندگی این باکتری‌ها را به خطر انداخته ممکن است باعث نابودی آن‌ها شود. از بین رفتن این باکتری‌ها ممکن است باعث بروز بسیاری بیماری‌ها شده و روی روند کاهش وزن هم تاثیر منفی دارد.
۴. کاهش انرژی
زیرا ممکن است رژیم تک غذایی کربوهیدارت کافی برای تامین انرژی مورد نیاز بدن را تامین نکند. این باعث می‌شود فرد از انجام فعالیت‌های روزانه خود را انجام ندهد. تنوع در زندگی انسان نقش اساسی دارد و وقتی مدتی طولانی تنها از یک برنامه غذایی پیروی می‌کند به مرور احساس خستگی و دلزدگی در او ایجاد می‌شود. حتی اگر غذاهایی که هر روز مصرف می‌کند در گروه غذاهای محبوب فرد هم جا داشته باشد مصرف طولانی مدت ممکن است باعث دلزدگی فرد شده و از غذاها متنفر شود.
۹. تنفر و دلزدگی از غذا
خوردن غذاهای یکسان در طولانی مدت ممکن است باعث از دست رفتن اشتیاق فرد به غذا شود. این مورد در طولانی مدت ممکن است به مشکل بی‌اشتهایی و بیزاری از غذا منجر شود که خطرات بسیاری برای سلامت انسان دارد.
۱۰. توقف کاهش وزن
وقتی کالری‌های دریافتی روزانه ثابت می‌شود امکان این‌که روند کاهش وزن متوقف شود افزایش پیدا می‌کند. افرادی که اضافه وزن دارند باید در طولانی مدت وزن کم کنند اما این رژیم اگرچه در آغاز کار ممکن است سهم خوبی در کاهش وزن آن‌ها داشته باشد، بعد از یک مدت اثرگذاری خود را از دست داده وزن ثابت می‌ماند.
عملکرد رژیم تک غذایی چگونه است؟
اگر در گوگل یا اینستاگرام سرچ کنید، خواهید دید که افراد از میوه‌ها و سبزیجات زیادی از جمله هندوانه، انبه، گل کلم، اسفناج و حتی غذاهایی چون پیتزا نیز رژیم‌های تک غذایی ساخته‌اند. طرفداران این رژیم‌ها بر این باورند که مصرف یک ماده‌ی غذایی در طی یک دوره‌ی خاص به گوارش کمک می‌کند، چرا که مواد غذایی کمتری برای سوخت و ساز در بدن وجود خواهد داشت.
در نتیجه آنزیم‌های گوارشی کمتری نیز برای این روند در بدن به کار برده می‌شوند. آن‌ها معتقدند که با این رژیم غذایی، نیاز نیست بدن به سختی کار کند که این کار به نوبه‌ی خود موجب می‌شود نفخ معده کم شده، جذب مواد غذایی افزایش یابد، بدن با میزان کالری کمتر، نیازهای خود را تامین کند و ولع افراد برای مصرف جانک فودها نیزکاهش یابد.
چطور می‌توان با یکنواختی رژیم مبارزه کرد؟
برای از بین بردن اثرات رژیم یکنواخت می‌توان راهکارهای بسیاری ارائه کرد. رژیم غذایی به هر صورت محدودیت‌هایی برای افراد ایجاد می‌کند اما یک برنامه غذایی خوب باید انعطاف پذیر باشد تا به فرد اجازه دهد در چارچوب‌های تعیین شده تنوع را در برنامه غذایی خود ایجاد کند.
طرفداران رژیم یکنواخت در کوتاه مدت از کاهش سریع وزن خود خوشحال می‌شوند اما هر چقدر که زمان می‌گذرد احساس خستگی خواهند کرد و نمی‌توانند به غذاهای مصرفی هر روز خود حتی نگاه هم بکنند.
نخوردن غذاهای تکراری در وفادار سازی افراد به رژیم غذایی تاثیر بسیار زیادی دارد و صرف کمی وقت در آشپزخانه می‌تواند به تغییر روحیه افراد کمک بسیاری کند. اگر چه طرفداران رژیم یکنواخت روی برنامه غذایی خود متعصب هستند اما به نظر می‌رسد این برنامه غذایی با اصول علمی تایید شده هماهنگی چندانی نداشته باشد.
آیا توزیع یکنواخت مواد غذایی خطرناک است؟
توزیع یکنواخت مواد غذایی می‌تواند یک راهکار عالی برای کاهش وزن باشد اما رژیم یکنواخت معایب بسیاری دارد که باعث شده متخصصان پیروی آن را چندان مناسب ندانند. در این برنامه غذایی فرد در طولانی مدت تنها یک نوع غذا را مصرف می‌کند.
به این ترتیب فرد یک منوی غذایی ثابت روزانه دارد که هر روز تکرار می‌شود به عنوان مثال فرد هر روز ناهار مرغ کبابی و سالاد می‌خورد، سیب و پرتقال میوه‌های دریافتی ثابت هر روز خواهند بود و صبحانه هم به خوردن نان و پنیر محدود می‌شود.
فرد به بهانه این‌که سبزیجات هم دوست ندارد آن را کامل از برنامه خود حذف می‌کند. پیروی از این برنامه غذایی فرد را از خوردن بسیاری غلات، سایر میوه‌ها و مواد مغذی مختلف محروم می‌کند که بدن به تمامی آن‌ها نیاز دارد.
داشتن برنامه غذایی مشخص و ثابت برای کنترل کالری‌های دریافتی و مراقبت از سلامت بدن خوب است اما هر برنامه غذایی باید انعطاف پذیری مناسبی هم داشته باشد تا از یک سو فرد خسته و کسل نشود و از سوی دیگر سلامت جسمی او از طریق دریافت همه گروه‌های مواد غذایی تامین شود.
با رعایت رژیم یکنواخت خطر ابتلا به بیماری‌های متابولیک در فرد به شکل چشمگیری افزایش پیدا می‌کند. بیماری‌های متابولیک شامل بیماری افزایش فشارخون، چربی خون بالا و کاهش چربی اطراف میان تنه است که ممکن است عوارض بسیاری هم مثل خطر سکته قلبی به همراه داشته باشد.
اگر قصد دارید یک رژیم غذایی تازه را شروع کنید قبل از هر چیز باید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید و به دنبال برنامه اختصاصی بروید که برای بدن شما مفید است. رژیم یکنواخت در کوتاه مدت ممکن است به کاهش وزن منجر شود اما باید وضعیت سلامتی خود را به صورت مستمر پیگیری کنید و پس از رسیدن به وضع ایده‌آل تنوع بیشتری به برنامه غذایی خود بدهید تا خدای نکرده دچار بیماری و عوارض جدی ناشی از رژیم گرفتن نشوید.
رژیم یکنواخت پایه علمی چندانی ندارد اما طرفداران متعصب آن دلایل زیادی برای اثبات موثر و سلامت بودن آن مطرح می‌کنند. تصمیم با شما است اما ما توصیه می‌کنیم حتما از تعصب دوری کنید و به سلامت خود اولویت دهید.
<<چند نمونه رژیم تک خوری >>
رژیم تک خوری تخم مرغ
ویتامین، مواد مغذی و چربی‌های سالم همگی برای تامین نیاز بدن یک فرد نیز واجب است که تخم مرغ یکی از این مواد غذایی محسوب می‌شود که مقوی‌ترین و سالم‌ترین غذاها است. در این رژیم روزانه از ۲ الی ۳ تخم مرغ باید مصرف کنید و همه‌ی وعده‌های غذایی شما تکراری است و باید از آن پیروی کنید.
مزایا رژیم تک غذایی تخم مرغ
- مقدار کالری کم
- کاهش اشتها
- افزایش سوخت و ساز بدن
- کاهش هزینه
- صرفه جویی در زمان تهیه غذا
معایب رژیم تک غذایی تخم مرغ
- تراکم استخوان
- مشکلات قلبی
- اختلالات در هضم غذا
- یبوست
- کاهش کلسیم
- دارای کلسترول بالا
- فیبر کم
- محدودیت غذایی و تبعیت از یک ماده غذایی
رژیم تک خوری برنج (Rice diet)
رژیم تک غذایی برنج یک برنامه غذایی کم سدیم، کم چرب، کربوهیدارت‌های بسیار پیچیده است. یکی از هدف‌های رژیم برنج این است که مبارزه با چاقی، کلیه و بهبود قلبی می‌باشد.
مزایا رژیم تک غذایی برنج
- غذاهای کم کربوهیدارت
- هزینه تا حدودی بالا
معایب رژیم تک غذایی برنج
- کمبود‌های تغذیه‌ای
- خستگی از رژیم
- عدم رعایت طولانی مدت
- محدودیت در خوردن برخی از غذاها
رژیم تک خوری آب (Water diet)
رژیم آب درمانی فوق‌العاده مشابه به رژیم روزه‌داری است. تنها تفاوت آن این است که در رژیم تک غذایی آب باید از آب فراوانی استفاده کرد. کالری آب صفر می‌باشد به همین ترتیب میزان دریافت کالری روزانه هر شخص صفر است. در رژیم تک غذایی آب شما تنها مجاز به مصرف آب هستید و هر گونه مواد غذایی در این رژیم حذف می‌شود.
مزایا رژیم تک غذایی آب
- جلوگیری از بیماری‌های غیر مسری
- کاهش سموم در بدن
- کاهش استرس
- بهبود خلق و خو و عملکرد مغز
- افزایش سلامت پوست
- بهبود حرکات روده با مصرف آب
- افزایش متابولیسم بدن
- حفظ هیدارته با آب
- تاثیر آب در اشتها
- نداشتن هزینه و آسان
معایب رژیم تک غذایی آب
- تب
- سوءتغذیه
- ایجاد بیماری‌های عصبی
- بازگشت وزن سریع
- محدودیت غذایی
رژیم تک خوری قهوه (Coffee diet)
طبق تحقیقات انجام شده مصرف کافئین موجب افزایش هوشیاری، دقت پردازش اطلاعات و خلق و خو می‌شود. این تحقیقات بر روی افراد بزرگسال انجام شده است و بر روی کودکان و نوجوانان ممکن است به شدت حساس باشد و موجب عوارض‌های جانبی شود. ناگفته نماند که کودکان زیر ۱۲ سال نباید از کافئین استفاده کنند.
مزایا رژیم تک غذایی قهوه
- سرکوب اشتها
- نقش اسید کلروژنیک به عنوان آنتی اکسیدان
- تاثیر بر روی میزان کالری
- کاهش محتوای آب بدن
- نداشتن هزینه
معایب رژیم تک غذایی قهوه
- تشدید استرس
- مقاومت بدن نسبت به انسولین
- پوکی استخوان به دلیل دفع کلسیم
- عصبانیت، پرخاشگری و افسردگی
- کاهش میل به صبحانه
- ادرار آور
- سوء هاضمه، نفخ و زخم معده
- فشار خون
- ترشح اسید بیشتر در معده به خاطر وجود کلوژنیک
- محدودیت غذایی
رژیم تک خوری سیب زمینی
حذف‌شده: سیب زمینی به دلیل داشتن فیبر و پتاسیم، از قلب انسان محافظت کرده و به کاهش وزن نیز کمک می‌کند. در یک بازه زمانی مشخص باید برای کاهش وزن خود از سیب زمینی استفاده کنید. طبق تحقیقات انجام شده هر شخص باید یک الی دو کیلو سیب زمینی مصرف کند. برای تاثیر گذاری این رژیم باید از مواد غذایی گیاهی مانند: سبزیجات، میوه، غلات و حبوبات نیز استفاده کرد.
مزایا رژیم تک غذایی سیب زمینی
- کاهش وزن سریع
- هضم غذا
- پیروی آسان
- هزینه کم
معایب رژیم تک غذایی سیب زمینی
- ناپایدار بودن
- نداشتن تنوع و محدودیت غذایی
- کاهش وزن کوتاه مدت
- از بین بردن عادات غذایی سالم
رژیم تک خوری خرما
یکی از منبع‌های عالی از فیبر خرما است. مصرف خرما برای سالمندان و بچه‌ها بسیار مفید است و افرادی که دچار کم خونی هستند می‌توانند خرما مصرف کنند. یکی از میوه‌های شیرین و خوش طعم خرما است که سرشار فسفر، منیزیم، کلسیم و ویتامین می‌باشد که برای سلامتی بدن هر شخص ضروری است. در رژیم تک خوری خرما باید تنها از خرما استفاده کنید و در این رژیم محدودیت غذایی شذیذ وجود دارد.
مزایا رژیم تک غذایی خرما
- کمک به تقویت ایمنی بدن
- محافظت از آلرژی
- جلوگیری از یبوست
- تقویت انرژی
- محافظت از قلب
- صرفه جویی در هزینه
معایب رژیم تک غذایی خرما
- محدودیت غذایی بالا
- موجب تحریک و خارش پوست
- حملات آسم
- افزایش سطح پتاسیم در خون
رژیم تک خوری گوجه
گوجه سرشار از مواد مغذی است. این ماده غذایی دارای چربی، کالری و کربوهیدرات بسیار کمی است و بیشتر حجم عمده گوجه فرنگی را آب تشکیل داده است. آب گوجه فرنگی یک نوشیدنی پرخاصیت برای طرفداران این رژیم غذایی توصیه می‌شود.
مزایا رژیم تک غذایی گوجه
- کاهش خطر ابتلا به سرطان
- افزایش سلامت چشم
- کمک به سلامت قلب
- افزایش تولید کلاژن
- صرفه جویی در هزینه
- مبارزه با رادیکال‌های آزاد
- رشد باکتری‌های مفید در معده و سلامت گوارش
- پیشگیری از خطر بیماری قلبی، سنگ کلیه و زوال عقل
- پوستی جوان و انعطاف پذیر
- ناخن‌های سالم
- موهای براق و زخیم
معایب رژیم تک غذایی گوجه
- محدودیت غذایی بالا
- مشکلات کلیوی
- رفلاکس معده به مری
- افزایش غیر عادی سطح پتاسیم
- درد مفاصل
- آلرژی و عفونت
- دل درد و استفراغ
رژیم تک خوری خیار
طبق تحقیقات انجام شده در قرن ۱۷ برخی از پزشکان بر این باور هستند که برای بهبودی تب می‌توانید از خیار استفاده کنید. برای سلامتی عمومی بدن خود از این ماده غذایی مصرف کنید. یکی از چربی سوزترین ماده غذایی در دنیا خیار است که فوق‌العاده کالری کمی دارد و %۹۸ وزن خیار را آب تشکیل داده است. فقط تنها نکته‌ای که باید دقت کنید این است که رژیم تک خوری خیار را نباید طولانی مدت رعایت کنید؛ به دلیل این که حاوی حداقل میزان پروتئین‌ها، ریز مغذی‌ها و مواد مغذی است.
مزایا رژیم تک غذایی خیار
- کمک به تعادل نمک و آب بدن
- پاکسازی پوست
- پیشگیری از پیری زودرس
- افزایش اعتماد به نفس
- دفع سموم بدن
- پاکسازی دستگاه گوارش
- صرفه جویی هزینه‌ها
معایب رژیم تک غذایی خیار
- بسیار محدود کننده
- ترویج رفتارهای غذایی منفی
- محدود کردن دریافت چربی و پروتئین
- پایدار نبودن اثرات
رژیم تک خوری عدس
فیبر موجود در عدس موجب کاهش قند خون و کلسترول می‌شود. عدس دارای پروتئین بالایی است که با گوشت شانه به شانه رقابت می‌کند. عدس دارای مقدار مناسبی منیزیم می‌باشد که موجب تقویت مغز و محافظت از آن می‌شود. یکی از دشمن‌های آلزایمر مصرف عدس است. به دلیل داشتن آنتی اکسیدان‌های موجود در عدس موجب پیشگیری از سرطان می‌شود. به طور کلی فواید مصرف عدس برای بدن انسان بی شمار است ولی مصرف آن به صورت متعادل توصیه می‌شود. به همین دلیل نباید در مصرف آن زیاده روی کنید چون موجب بروز مشکلات متعددی می‌شود.
مزایا رژیم تک غذایی عدس
- جلوگیری از پیری زودرس
- مانع ریزش مو و کم خونی
- کاهش کلسترول و قند خون
- کاهش هزینه‌ها
- داشتن پروتئین غنی
- تقویت سیستم گوارش
- پیشگیری از سرطان (سرطان سینه و پرستات)
معایب رژیم تک غذایی عدس
- تجمع گاز و نفخ بدن
- غلظت خون بالا
- محدودیت غذایی بالا
- مضر برای بیماری کلیوی
رژیم تک خوری ماست
تمام محصولات لبنی دارای پروتئین هستند و مصرف آن‌ها فواید بی‌شماری دارند. ماست دارای پروبیوتیک حاوی آنزیم مفید است. رژیم تک خوری ماست هم به عنوان بقیه رژیم مونو محدودیت زمانی برای مصرف دارد.
در رژیم غذایی، ماست به عنوان غذای اصلی استفاده می‌شود و می‌توان برای مصرف آن از اشکال متفاوت استفاده کرد و همه‌ی رژیم‌های تک خوری، کوتاه مدت هستند.
مزایا رژیم تک غذایی ماست
- رفع انواع آلرژی‌ها
- رشد باکتری‌های مفید
- پیشگیری از دیابت
- شفافیت پوست
- درخشنگی دندان
- رفع بیماری‌های لثه
- بهبود زخم
- پیشگیری از سنگ کلیه
- معجزه کلسیم
- رفع عفونت قارچی
- نقش پروتئین در کاهش وزن
- پروبیوتیک ماست دشمن اضافه وزن
- رفع مشکلات گوارشی
- عدم تحمل لاکتوز
- رفع رفلاکس معده
معایب رژیم تک غذایی ماست
- ممنوع برای افراد سیستم ایمنی ضعیف
- رژیم ماست ممنوع برای افراد مبتلا به بیماری سرع، رماتیسم، مشکل شب ادراری، بیماری اعصاب و روان
- محدودیت غذایی بالا
آیا پس از اتمام رژیم تک غذایی، وزن شما دوباره افزایش می‌یابد؟
سوال دیگر این جا است که آیا کاهش وزن حاصل از چنین رژیم‌هایی برای مدت زیادی دوام خواهد داشت یا نه؟ اگر پس از اتمام یک دوره رژیم تک غذایی، یک برنامه‌ی غذایی خاص را دنبال نکنید، به احتمال خیلی زیاد وزنتان به وزن اولیه و یا حتی سنگین‌تر بازخواهد گشت.
حتی اگر یک ماده‌ی غذایی را تنها برای چند هفته مصرف کنید، پس از این که به برنامه‌ی غذایی نرمال خود بازگردید، دوباره با همان مشکلات رو به رو خواهید شد. راهکار بهتر این است که خود را از غذاهای مورد علاقه‌ای محروم کنید که به کاهش وزن شما و یافتن جایگزین‌های سالم کمک نمی‌کنند. به جای قند از انواع میوه‌های سالم و خرما و به جای نمک از سیر، پیاز و سبزیجات طعم دار استفاده کنید. اگر برای رهایی از استرس به مصرف غذا روی می‌آورید، سعی کنید غذاهایی مصرف کنید که کالری کمتری دارد. ورزش‌هایی چون یوگا و پیاده روی نیز مفید می‌باشند.
نتیجه‌گیری
رژیم تک خوری یک برنامه غذایی به شمار می‌رود که فقط شامل خوردن یک ماده غذایی یا گروه غذایی برای چند روز یا چند هفته است که ممکن است منجر به کاهش وزن کوتاه مدت شود، اما پایدار نیست. رژیم تک غذایی عادت غذایی ناسالم را ترویج می‌دهد و به شدت خطر کمبود‌های تغذیه‌ای را افزایش می‌دهد. به همین دلیل، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و اصولی که شامل انواع مواد مغذی است، گزینه بهتری برای کاهش وزن طولانی مدت و سلامت کامل بدن است. برای این که از یک رژیم اصولی پیروی کنید و طی رژیم پشتیبان اختصاصی داشته باشید، برنافیت کنار شما است که سبک زندگی خود را تغییر دهید. برای اطلاعات بیشتر شماره موبایل خود را وارد کنید.
