خیلی از افراد از اضافه وزن خود رنج می‌برند و به همین دلیل حاضر هستند از هر روشی شده، رژیم لاغری بگیرند و اصلا به این موضوع توجهی نمی‌کنند که شاید این انتخاب به سلامتی آن‌ها ضربه می‌زند. رژیم غذایی تک خوری یک الگوی غذایی ساده محسوب می‌شود که برای هر وعده غذایی تنها باید از یک ماده غذایی استفاده شود. بسیاری از طرفدارن رژیم تک غذایی بر این باور هستند که این رژیم موجب کاهش وزن می‌شود،با برنافیت همراه باشید تا بیشتر با این نوع رژیم آشنا شوید.

رژیم تک خوری چیست؟

همانطور که از نام آن پیدا است، روشی ساده برای کاهش وزن است. هدف از پیروی این رژیم، کاهش دریافت کالری در طول روز است، افرادی که مناسبت های مهمی (مانند: عروسی، مشاغل و مسابقات ورزشی) پیش رو دارند بیشتر از این برنامه غذایی پیروی می‌کنند.

اما چرا رژیم تک خوری معروف است؟

آیا رژیم غذایی تک غذایی برای همه‌ی افراد توصیه می‌شود؟

تاریخچه رژیم تک غذایی

یکی از شعبده بازهای آمریکایی در سال ۲۰۰۶ به نام پن جیلت کتابی با نام ((پرستو! چگونه من بیش از ۴۵ کیلوگرم  وزن کم کردم و سایر داستان‌های جادویی)) به چاپ رسید. پن جیلت در کتاب خود گفته است زمانی که رژیم خود را شروع کرده است با یک دوره دو هفته‌ای رژیم تک خوری، رژیم خود را آغاز کرده است.

پن جیلت به مدت ۱۴ روز به جز سیب زمینی چیزی نخورده است. او می‌گوید تقریبا در روز ۵ عدد سیب زمینی مصرف کرده و بعد از آن برخی غلات کامل، سبزیجات و انواع میوه‌ها را خورده است. از زمانی که کتاب پن جیلت به چاپ رسید، رژیم تک خوری، جنجالی‌ترین تیتر خبرها شد و به مرور زمان افراد زیادی به رژیم مونو علاقه‌مند شدند.

رژیم تک خوری چگونه است؟

به مدت یک هفته تا یک ماه افراد از یک ماه غذایی مانند موز، مرغ، سیب زمینی و … در تمام وعده‌های غذایی خود باید مصرف کنند و بعد از یک مدت دیگر حجم زیادی از ماده غذایی را مصرف نمی‌کنید و همین موضوع باعث کاهش اشتها و احساس سیری در فرد می‌شود و میزان کالری دریافتی نیز کاهش پیدا می‌کند.

آیا رژیم مونو یک برنامه غذایی اصولی است؟

درواقع رژیمی اصولی به شمار می‌رود که در طول روز ۶ وعده غذایی که ۳ وعده اصلی و ۳ میان وعده است را دریافت کنید که ۵ گروه مواد غذایی شامل رژیم اصولی باشد. هر رژیمی که خلاف این روند باشد یک رژیم غیراصولی به شمار می‌رود.

اما در رژیم تک خوری تنها یک گروه از ۵ گروه غذایی به بدن فرد می‌رسد و علاوه بر آن، این رژیم کاملا محدود است و فرد با محدودیت کالری بسیار زیاد نیز روبه‌رو می‌شود. رژیم تک غذایی برای اشخاصی که به کاهش وزن سریع تمایل دارند نیز مناسب است، اما به این مسئله نیز باید دقت کرد که کاهش وزن سریع تنها آب بدن را کاهش می‌دهد و تاثیری بر روی چربی‌های بدن ندارد.

به همین دلیل بعد از این که دوره رژیم مونو به اتمام برسد دوباره وزن کاسته شده به راحتی برمی‌گردد. وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا، انواع غذاهای غنی از مواد مغذی مانند سبزیجات، حبوبات، میوه‌ها، غلات کامل، محصولات لبنی یا جایگزین‌های بدون لاکتوز، محصولات سویا غنی شدهف پروتئین بدون چربی و تخم مرغ را توصیه می‌کند.

واضح است که رژیم تک غذایی از این استاندارد‌ها به دور است، به خصوص زمانی که غذای انتخابی سرشار از چربی‌های اشباع شده، قندها یا کربوهیدارت‌های تصفیه شده است و هیچ غذای دیگری مصرف نمی‌شود.

دریافت تعداد مناسب کالری از یک غذا امکان پذیر نیست و این برنامه غذایی غیر متعارف دستور العمل‌های متخصص برای تغذیه سالم را رعایت نمی‌کند. یک فرد روزانه به ۱۲۰۰ کالری در روز نیاز دارد.

رژیم تک غذایی فاقد از مواد مغذی درشت و ریز مغذی مانند پروتئین، فیبر، چربی، ویتامین‌‌ها و مواد معدنی هستند که بسیار برای حفظ سلامت بدن ضروری هستند. به همین صورت افرادی که فقط یک غذا می‌خوردند، علاوه بر این که کالری دریافتی خود را کاهش می‌دهند، همچنین مواد مغذی مهمی را از دست می‌دهند.

آیا رژیم تک غذایی ارزش امتحان کردن را دارد؟

تیم برنافیت با نهایت مهربانی و دلسوزی به شما می‌گوید: نه! هیچ چیز درمورد رژیم غذایی مونو برای ارتقاع سلامتی وجود ندارد و خطرات آن بیشتر از مزایای این رژیم است.

انواع مختلف رژیم تک خوری

رژیم تک خوری دسته‌ بندی مختلفی دارد به صورتی که ممکن است برای شما روندی مخصوص تنظیم شود و قانون خاصی ندارد و تنها باید رعایت کرد.

۱. رژیم تک خوری جایگزین

به جای مواد غذایی ناسالم و مضر باید از مواد غذایی سالم مصرف کنید. به عنوان مثال به جای تنقلات باید از میوه و آجیل مصرف کنید.

۲. رژیم تک خوری گیاه‌خواری

در این رژیم باید از یک ماده غذایی مصرف کنید یا به طور مثال رژیم کرفس که فقط یک ماده غذایی است و باید درکنار وعده‌های غذایی طوری باشد که مقدار آن از سایر موارد بیشتر باشد.

۳. رژیم تک خوری میوه

باید از یک نوع میوه خاص مصرف کرد یا می‌توانید تنوعی از میوه‌ها را بخورید مانند رژیم سیب، رژیم انگور و یا رژیم‌ میوه‌ها.

۴. رژیم تک خوری نوشیدنی

حذف نوشیدنی‌هایی مانند قهوه‌، نوشیدنی‌های الکلی، حاوی قند، گلوکز و شکر را باید حذف کنید. با حذف این موارد ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ کالری در روز کمتر دریافت می‌کنید.

۵. رژیم تک خوری حذفی

این رژیم روی گروه‌های غذایی که چربی و کربوهیدارت دارند، تاکید دارد و باید حذف شود. به عنوان مثال باید مواد غذایی غیر مفید که روزانه مصرف می‌کنید را به مدت یک هفته حذف کنید.

فواید رژیم تک خوری 

رژیم غذایی تک خوری برای روند کلی بدن تنظیم نشده است ولی برای هر ماده غذایی می‌توان در پیش گرفت. به مزایای رژیم مونو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• یکی از مزیت‌های مهم رژیم مونو ساده بودن این رژیم برخلاف سایر رژیم‌ها است.
• تمرکز بر روی یک ماده غذایی و آماده سازی وعده‌غذایی راحت و آسان که باید مصرف کنید.
• بسیاری از طرفدارن رژیم مونو بر این عقیده هستند که این رژیم هوس غذایی را مهار می‌کند.

عوارض رژیم تک خوری 

دلایلی وجود دارد که چرا رژیم‌های غذایی تک خوری را تشویق نمی‌کنند. بسیاری از افراد کاهش وزن سریع را ترجیح می‌دهند، اما سوالی که باید قبل از امتحان کردن یک رژیم غذایی مونو از خود بپرسید این است که به چه قیمتی کاهش وزن سریع را انتخاب می‌کنند و آیا کاهش وزن به صورت دائمی است؟ با این حال در این جا دلایلی وجود دارد که نباید رژیم مونو را امتحان کنید.

۱. کمبود مواد مغذی

هیچ مواد غذایی وجود ندارد که بتواند تمام مواد مغذی مورد نیاز یک فرد را تامین کند، تا زمانی که در رژیم غذایی مونو هستید. با از دست دادن مواد مغذی که بدن شما به آن نیاز دارد می‌تواند به سلامت کلی شما تاثیر بگذارد.

به عنوان مثال، اگر فقط سبزیجات غیر نشاسته‌ای می‌خورید، این غذا پروتئین کافی برای حفظ توده عضلانی شما را تامین نمی‌کند، بنابراین عضلات خود را از دست خواهید داد. همچنین کربوهیدارت کافی برای تامین انرژی مورد نیاز بدن خود را دریافت نمی‌کنید. این امر حفظ وزن و همچنین حفظ عملکرد صحیح مغز را برای شما دشوار می‌کند.

۲. از دست دادن توده عضلانی

وقتی بدن مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نمی‌کند، توده عضلانی را به اسید‌های آمینه تجزیه می‌کند، اگر رژیمی را انتخاب کنید که پروتئین کمتری برای رژیم غذایی مونو خود ارائه دهد، احتمالا این اتفاق می‌افتد.

از دست دادن توده عضلانی مانع از کاهش وزن شما می‌شود. به این دلیل است که توده عضلانی در مقایسه با توده چربی متابولیسم بالاتری دارد. همین باعث می‌شود کالری بیشتری بسوزانید و در نتیجه باعث کاهش وزن می‌شود.

۳. تاثیر بر هضم غذا

اگر رژیم غذایی مونو شامل مقدار زیادی گوشت باشد، فیبر کافی دریافت نخواهید کرد. این باعث بیماری گوارشی مانند یبوست و نفخ می‌شود. این مسئله نشان می‌دهد که حذف هر گونه مواد غذایی در رژیم موجب مجموعه‌ای از مشکلات می‌شود.

۴. کاهش انرژی

زیرا ممکن است رژیم تک غذایی کربوهیدارت کافی برای تامین انرژی مورد نیاز بدن را تامین نکند. این باعث می‌شود فرد از انجام فعالیت‌های روزانه خود را انجام ندهد.

۵. ترویج نکردن عادات غذایی سالم

تغذیه سالم شامل خوردن یک رژیم غذایی متعادل است که با خوردن غذاهای سالم می‌توانید وزن خود را کم کنید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که وعده‌های غذایی خود را مدیریت کنید و به اندازه کافی بخوابید، به طور منظم ورزش کنید، آب کافی بنوشید تا بتوانید به اهداف خود برسید. در صورتی که رژیم مونو به این صورت نیست و از این قانون پیروی نمی‌کند.

۶. محدود کننده مواد مغذی

برخی از مواد مغذی وجود دارد که نمی‌توانید همانطور که در بالا توضیح داده‌ایم، دریافت کنید. ماهیت محدود کننده آن نیز بسیار ناپایدار می‌کند. اگر نمی‌توانید رژیم غذایی را حفظ کنید، چه فایده‌ای دارد؟

۷. دریافت مواد مغذی از یک غذای خاص

خوردن یک غذا برای تمام وعده‌های غذایی می‌تواند باعث شود مقدار زیادی از مواد مغذی خاصی دریافت کنید. دریافت بیش از حد برخی از مواد مغذی می‌تواند بر سلامت شما تاثیر بگذارد. به طور مثال اگر در رژیم فقط موز دارید، ممکن است پتاسیم زیادی دریافت کنید و این منجر به عوارض قلبی_عروقی مانند ایست قبلی می‌شود.

<<چند نمونه رژیم تک خوری >>

رژیم تک خوری تخم مرغ 

ویتامین، مواد مغذی و چربی‌های سالم همگی برای تامین نیاز بدن یک فرد نیز واجب است که تخم مرغ یکی از این مواد غذایی محسوب می‌شود که مقوی‌ترین و سالم‌ترین غذاها است. در این رژیم روزانه از ۲ الی ۳ تخم مرغ باید مصرف کنید و همه‌ی وعده‌های غذایی شما تکراری است و باید از آن پیروی کنید.

مزایا رژیم تک غذایی تخم مرغ

• مقدار کالری کم
• کاهش اشتها
• افزایش سوخت و ساز بدن
• کاهش هزینه
• صرفه جویی در زمان تهیه غذا

معایب رژیم تک غذایی تخم مرغ

• تراکم استخوان
• مشکلات قلبی
• اختلالات در هضم غذا
• یبوست
• کاهش کلسیم
• دارای کلسترول بالا
• فیبر کم
• محدودیت غذایی و تبعیت از یک ماده غذایی

رژیم تک خوری برنج (Rice diet)

رژیم تک غذایی برنج یک برنامه غذایی کم سدیم، کم چرب، کربوهیدارت‌های بسیار پیچیده است. یکی از هدف‌های رژیم برنج این است که مبارزه با چاقی، کلیه و بهبود قلبی می‌باشد.

مزایا رژیم تک غذایی برنج 

• غذاهای کم کربوهیدارت
• هزینه تا حدودی بالا

معایب رژیم تک غذایی برنج 

• کمبود‌های تغذیه‌ای
• خستگی از رژیم
• عدم رعایت طولانی مدت
• محدودیت در خوردن برخی از غذاها

رژیم تک خوری آب (Water diet)

رژیم آب درمانی فوق‌العاده مشابه به رژیم روزه‌داری است. تنها تفاوت آن این است که در رژیم تک غذایی آب باید از آب فراوانی استفاده کرد. کالری آب صفر می‎‌باشد به همین ترتیب میزان دریافت کالری روزانه هر شخص صفر است. در رژیم تک غذایی آب شما تنها مجاز به مصرف آب هستید و هر گونه مواد غذایی در این رژیم حذف می‌شود.

مزایا رژیم تک غذایی آب 

• جلوگیری از بیماری‌های غیر مسری
• کاهش سموم در بدن
• کاهش استرس
• بهبود خلق و خو و عملکرد مغز
• افزایش سلامت پوست
• بهبود حرکات روده با مصرف آب
• افزایش متابولیسم بدن
• حفظ هیدارته با آب
• تاثیر آب در اشتها
• نداشتن هزینه و آسان

معایب رژیم تک غذایی آب 

• تب
• سوءتغذیه
• ایجاد بیماری‌های عصبی
• بازگشت وزن سریع
• محدودیت غذایی

رژیم تک خوری قهوه (Coffee diet)

طبق تحقیقات انجام شده مصرف کافئین موجب افزایش هوشیاری، دقت پردازش اطلاعات و خلق و خو می‌شود. این تحقیقات بر روی افراد بزرگسال انجام شده است و بر روی کودکان و نوجوانان ممکن است به شدت حساس باشد و موجب عوارض‌های جانبی شود. ناگفته نماند که کودکان زیر ۱۲ سال نباید از کافئین استفاده کنند.

مزایا رژیم تک غذایی قهوه 

• سرکوب اشتها
• نقش اسید کلروژنیک به عنوان آنتی اکسیدان
• تاثیر بر روی میزان کالری
• کاهش محتوای آب بدن
• نداشتن هزینه

معایب رژیم تک غذایی قهوه 

• تشدید استرس
• مقاومت بدن نسبت به انسولین
• پوکی استخوان به دلیل دفع کلسیم
• عصبانیت، پرخاشگری و افسردگی
• کاهش میل به صبحانه
• ادرار آور
• سوء هاضمه، نفخ و زخم معده
• فشار  خون
• ترشح اسید بیشتر در معده به خاطر وجود کلوژنیک
• محدودیت غذایی

• محدودیت غذایی بالا
• موجب تحریک و خارش پوست
• حملات آسم
• افزایش سطح پتاسیم در خون

رژیم تک خوری گوجه

گوجه سرشار از مواد مغذی است. این ماده غذایی دارای چربی، کالری و کربوهیدرات بسیار کمی است و بیشتر حجم عمده گوجه فرنگی را آب تشکیل داده است. آب گوجه فرنگی یک نوشیدنی پرخاصیت برای طرفداران این رژیم غذایی توصیه می‌شود.

مزایا رژیم تک غذایی گوجه 

• کاهش خطر ابتلا به سرطان
• تقویت دستگاه گوارش
• افزایش سلامت چشم
• کمک به سلامت قلب
• افزایش تولید کلاژن
• صرفه جویی در هزینه

معایب رژیم تک غذایی گوجه 

• محدودیت غذایی بالا
• مشکلات کلیوی
• رفلاکس معده به مری
• افزایش غیر عادی سطح پتاسیم
• درد مفاصل
• آلرژی و عفونت

رژیم تک خوری خیار

طبق تحقیقات انجام شده در قرن ۱۷ برخی از پزشکان بر این باور هستند که برای بهبودی تب می‌توانید از خیار استفاده کنید. برای سلامتی عمومی بدن خود از این ماده غذایی مصرف کنید. یکی از چربی سوزترین ماده غذایی در دنیا خیار است که فوق‌العاده کالری کمی دارد و %۹۸ وزن خیار را آب تشکیل داده است. فقط تنها نکته‌ای که باید دقت کنید این است که رژیم تک خوری خیار را نباید طولانی مدت رعایت کنید؛ به دلیل این که حاوی حداقل میزان پروتئین‌ها، ریز مغذی‌ها و مواد مغذی است.

مزایا رژیم تک غذایی خیار

• کمک به تعادل نمک و آب بدن
• پاکسازی پوست
• پیشگیری از پیری زودرس
• افزایش اعتماد به نفس
• دفع سموم بدن
• پاکسازی دستگاه گوارش
• صرفه جویی هزینه‌ها

معایب رژیم تک غذایی خیار

• بسیار محدود کننده
• ترویج رفتارهای غذایی منفی
• محدود کردن دریافت چربی و پروتئین
• پایدار نبودن اثرات

رژیم تک خوری عدس 

فیبر موجود در عدس موجب کاهش قند خون و کلسترول می‌شود. عدس دارای پروتئین بالایی است که با گوشت شانه به شانه رقابت می‌کند. عدس دارای مقدار مناسبی منیزیم می‌باشد که موجب تقویت مغز و محافظت از آن می‌شود. یکی از دشمن‌های آلزایمر مصرف عدس است. به دلیل داشتن آنتی اکسیدان‌های موجود در عدس موجب پیشگیری از سرطان می‌شود. به طور کلی فواید مصرف عدس برای بدن انسان بی شمار است ولی مصرف آن به صورت متعادل توصیه می‌شود. به همین دلیل نباید در مصرف آن زیاده روی کنید چون موجب بروز مشکلات متعددی می‌شود.

مزایا رژیم تک غذایی عدس

• جلوگیری از پیری زودرس
• مانع ریزش مو و کم خونی
• کاهش کلسترول و قند خون
• کاهش هزینه‌ها
• داشتن پروتئین غنی
• تقویت سیستم گوارش
• پیشگیری از سرطان (سرطان سینه و پرستات)

معایب رژیم تک غذایی عدس

• تجمع گاز و نفخ بدن
• غلظت خون بالا
• محدودیت غذایی بالا
• مضر برای بیماری کلیوی

رژیم تک خوری ماست

تمام محصولات لبنی دارای پروتئین هستند و مصرف آن‌ها فواید بی‌شماری دارند. ماست دارای پروبیوتیک حاوی آنزیم مفید است. رژیم تک خوری ماست هم به عنوان بقیه رژیم‌ مونو محدودیت زمانی برای مصرف دارد.

در رژیم غذایی، ماست به عنوان غذای اصلی استفاده می‌شود و می‌توان برای مصرف آن از اشکال متفاوت استفاده کرد و همه‌ی رژیم‌های تک خوری، کوتاه مدت هستند.

مزایا رژیم تک غذایی ماست 

• رفع انواع آلرژی‌ها
• رشد باکتری‌های مفید
• پیشگیری از دیابت
• شفافیت پوست
• درخشنگی دندان
• رفع بیماری‌های لثه
• بهبود زخم
• پیشگیری از سنگ کلیه
• معجزه کلسیم
• رفع عفونت قارچی
• نقش پروتئین در کاهش وزن
• پروبیوتیک ماست دشمن اضافه وزن
• رفع مشکلات گوارشی
• عدم تحمل لاکتوز
• رفع رفلاکس معده

معایب رژیم تک غذایی ماست

• ممنوع برای افراد سیستم ایمنی ضعیف
• رژیم ماست ممنوع برای افراد مبتلا به بیماری سرع، رماتیسم، مشکل شب ادراری، بیماری اعصاب و روان
• محدودیت غذایی بالا

نتیجه‌گیری

رژیم تک خوری یک برنامه غذایی به شمار می‌رود که فقط شامل خوردن یک ماده غذایی یا گروه غذایی برای چند روز یا چند هفته است که ممکن است منجر به کاهش وزن کوتاه مدت شود، اما پایدار نیست. رژیم تک غذایی عادت غذایی ناسالم را ترویج می‌دهد و به شدت خطر کمبود‌های تغذیه‌ای را افزایش می‌دهد. به همین دلیل، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و اصولی که شامل انواع مواد مغذی است، گزینه بهتری برای کاهش وزن طولانی مدت و سلامت کامل بدن است. برای این که از یک رژیم اصولی پیروی کنید و طی رژیم پشتیبان اختصاصی داشته باشید، برنافیت کنار شما است که سبک زندگی خود را تغییر دهید. برای اطلاعات بیشتر شماره موبایل خود را وارد کنید.