کم کاری تیروئید وضعیتی است که در آن بدن به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند. هورمون‌های تیروئید به کنترل رشد، ترمیم سلولی و عملکرد متابولیسم کمک می‌کنند.
افرادی که به کم کاری تیروئید مبتلا هستند ممکن است علائمی مثل خستگی، ریزش مو، افزایش وزن، احساس سرما و ضعف را در کنار بسیاری علائم دیگر تجربه کنند. 1 تا 2 درصد مردم سراسر جهان با این مشکل دست به گریبان هستند و مردان 10 برابر بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند. تغذیه مناسب به تنهایی کم کاری تیروئید را درمان نمی‌کند با این حال رژیم غذایی کم کاری تیروئید به همراه مصرف مواد غذایی مناسب به همراه داروهای تجویز شده از سوی پزشک می‌تواند به بهبود عملکرد تیروئید و به حداقل رساندن علائم و مشکلات کمک کند.برای دریافت رژیم غذایی مرتبط با بیماری کم کاری تیروئید کلیک کنید.
[buttontag] انواع رژیم لاغری
تیروئید چیست و کم کاری تیروئید به چه معنا است؟
غده تیروئید یک غده کوچک پروانه‌ای شکل است که در نزدیکی گردن قرار دارد. این عضو وظیفه تولید هورمون‌های تیروئید و ذخیره آن را برعهده دارد. این هورمون‌ها تقریبا روی تمام سلول‌های بدن تاثیر می‌گذارند.
هنگامی که غده تیروئید سیگنالی به نام هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) دریافت می‌کند دستور آزاد کردن هورمون‌های تیروئید به جریان خون را صادر می‌کند. این سیگنال هنگامی که سطح هورمون تیروئید پایین است از سوی غده هیپوفیز، (غده کوچکی که در قاعده مغز قرار دارد) صادر می‌شود.
گاهی اوقات، غده تیروئید با وجود دریافت دستور به دلایل مختف هورمون‌های مورد نیاز را ترشح نمی‌کند به این بیماری این کم کاری تیروئید گفته می‌شود. این یک بیماری خود ایمنی است که سبب می‌شود سیستم ایمنی بدن به اشتباه به غده تیروئید حمله کند.
سایر عواملی که باعث بروز این بیماری می‌شوند عبارتند از:
- کمبود ید
- اختلال ژنتیکی
- مصرف برخی داروها
- جراحی و برداشتن بخشی از تیروئید
همچنین در مواردی ممکن است غده هیپوفیز به درستی کار نکند به این ترتیب تیروئید TSH کافی دریافت نمی‌کند به این بیماری تیروئید ثانویه می‌گویند. هورمون‌های تیروئید بسیار مهم هستند، آن‌ها به کنترل رشد، ترمیم سلول‌ها و متابولیسم کمک می‌کنند.
این همان فرآیندی است که آنچه انسان می‌خورد را به انرژی تبدیل می‌کند. متابولیسم به صورت مستقیم روی دمای بدن و میزان کالری سوزانده شده بدن تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل است که افراد مبتلا به کم کاری تیروئید بیشتر مواقع احساس سرما وخستگی می‌کنند و ممکن است به راحتی اضافه وزن پیدا کنند.
کم کاری تیروئید چطور باعث افزایش وزن می‌شود؟
هورمون تیروئید به کنترل سرعت متابولیسم (سوخت و ساز بدن) کمک می‌کند. هرچه سوخت و ساز بدن سریع‌تر باشد، بدن در حالت استراحت و بی‌تحرکی کالری بیشتری می‌سوزاند.
افراد مبتلا به کم کاری تیروئید هورمون کمتری تولید می‌کنند. این به آن معنا است که متابولیسم کندتری دارند و وقتی تحرک خاصی ندارند کمتر از سایرین کالری می‌سوزانند.
بهترین رژیم غذایی برای پر کاری تیروئید
کاهش عملکرد متابولیسم برای سلامت بدن خطرات زیادی دارد. خستگی، افزایش سطح کلسترول خون و دشواری کنترل وزن همگی از عوارض کاهش سوخت و ساز بدن است.
افرادی که به کم کاری تیروئید مبتلا هستند برای حفظ وزن خود با مشکل مواجه می‌شوند و باید تمرینات ورزشی مختلفی که ضربان قلب را افزایش می‌دهد مثل پیاده روی سریع، دویدن و قایقرانی انجام دهند.
تحقیقات نشان می‌دهد ورزش‌های هوازی متوسط و سنگین ممکن است به افزایش سطح هورمون تیروئید کمک کنند و باعث افزایش سرعت سوخت و ساز بدن شوند.
کدام مواد غذایی و مکمل‌ها برای بیمارانی که با کم کاری تیروئید مواجه‌اند مهم‌تر هستند؟
[buttontag] درمان ریزش موی حاصل از تیروئید
وجود چند ماده غذایی به عملکرد مطلوب تیروئید کمک می‌کنند:
1. ید
ید یک ماده معدنی ضروری است که بدن برای تولید هورمون‌های تیروئید به آن نیاز دارد. کمبود تیروئید باعث کم کاری تیروئید می‌شود. ید در خوراکی‌هایی مثل:
- نمک ید دار
- موز
- گوشت بوقلمون
- آلوی خشک
- تخم مرغ آپ پز
- شیر
- میگو
- سیب زمینی پخته شده
کمبود ید در ایران بسیار شایع است و همچنین یک سوم جمعیت جهان هم با این مشکل مواجه هستند. افرادی که در کشورهای توسعه یافته زندگی می‌کنند به واسطه رژیم غذایی مناسب و مصرف غذاهایی دریایی کمتر با این مشکل مواجه می‌شوند. مصرف مکمل‌های ید چندان توصیه نمی‌شود، مطالعات نشان می‌دهد مواد غذایی می‌توانند نیاز بدن را برطرف کنند، همچنین مصرف بیش از اندازه این ماده معدنی هم ممکن است به غده تیروئید صدمه بزند.
2. سلنیوم
سلنیوم به «فعال شدن» هورمون‌های تیروئید کمک می‌کنند تا بدن بتواند از آن استفاده کند. این ماده معدنی حاوی خواص آنتی اکسیدانی است که از غده تیروئید در برابر آسیب‌های مختلف محافظت می‌کند.
مواد غذایی که دارای سلنیوم است عبارتند از:
- ماهی
- گوشت گاو
- بوقلمون
- جوجه
- تخم مرغ
- تخمه آفتابگردان
- برنج قهوه‌ای
- قارچ
- اسفناج
افزودن غذاهای غنی از سلنیوم به رژیم غذایی افراد مبتلا به کم کاری تیروئید راهی عالی برای تامین سلنیوم مورد نیاز بدن است سعی کنید از مصرف مکمل‌های سلنیوم پرهیز کنید مگر اینکه پزشک آن را تجویز کرده باشد.
3. روی (Zinc)
این ماده معدنی به فعال سازی هورمون‌های تیروئید کمک می‌کند، مطالعات نشان می‌دهد روی به تنظیم TSH که فرمان آزاد سازی هورمون‌های تیروئید را صادر می‌کند هم کمک می‌کند.
مواد غذایی زیر دارای مقادیر قابل توجهی از روی است، عبارتند از:
- عدس
- لوبیا سفید
- جو دوسر
- سویا
- شاه میگو
- بادام هندی
- نان
- تخم کدو
- جوانه گندم
- جگر گوساله
اگر تیروئید شما کم کار است بهتر است این مواد غذایی را بیشتر مصرف کنید.
مصرف کدام مواد در رژیم غذایی کم کاری تیروئید مضر است؟
چندین ماده غذایی وجود دارد که مصرف بیش از اندازه آن ممکن است به افراد مبتلا به بیماری کم کاری تیروئید آسیب برساند.
1. گواتروژن
گواتروژن‌ها ترکیباتی هستند که باعث بیماری گواتر شده و عملکرد غده تیروئید را مختل می‌کنند. این افراد باید انواع کلم، هلو، توت فرنگی، شلغم، روغن کلزا (کانولا)، بادام زمینی، ارزن و سویا که حاوی گواتروژن هستند را نخورند و سبزیجات را هم به شکل پخته مصرف کنند.
خوشبختانه افرادی که با این بیماری مواجه هستند لازم نیست از خوردن غذاهای زیادی پرهیز کنند با این حال بهتراست غذاهای حاوی گواتروژن در حد اعتدال مصرف شده و خیلی خوب هم پخته شوند. متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند این افراد از خوردن غذاهای فرآوری شده که پرکالری هستند پرهیز کنند تا با افزایش وزن چشمگیر و ناگهانی مواجه نشوند.
در این‌جا لیستی از مواد غذایی که تا بهبود بیماری بهتر است از آن‌ها پرهیز شود آورده شده است:
- غذاهای فرآوری شده: هات داگ، کیک، کلوچه
- مکمل‌ها: مکمل سلنیوم و ید (مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد)
- برخی میوه‌ها: هلو، گلابی و توت فرنگی
- نوشیدنی‌ها: چای سبز و الکل
رژیم غذایی مناسب کم کاری تیروئید کدام است؟
رژیم غذایی مناسب برای این افراد حاوی گزینه‌های متعددی است، در این‌جا به برخی از مواد غذایی که دوست این افراد است اشاره می‌کنیم:
تخم مرغ
- تخم مرغ کامل بهترین گزینه برای این افراد است که هر چه لازم دارند مثل ید و سلنیوم را در زرده خود دارند و سفیده آن هم سرشار از پروتئین است.
گوشت
- هر نوع گوشت حلالی مثل گوسفند، گاو، مرغ و غیره برای این افراد مفید است و می‌توانند در رژیم غذایی خود از آن استفاده کنند.
ماهی
- همه غذاهای دریایی مثل ماهی آزاد، ماهی تن و میگو باید به تناسب در وعده‌های غذایی این افراد مصرف شوند.
میوه
- باید از انواع میوه‌ها مثل پرتقال، موز و گوجه فرنگی را در رژیم غذایی خود استفاده کنند.
لبنیات
- استفاده از همه انواع لبنیات مثل شیر، پنیر و ماست آزاد است.
غلات و دانه‌های بدون گلوتن
- برنج، گندم، کینوا، دانه‌های کتان و چیا برای این افراد بدون مانع است.
نوشیدنی
- آب و سایر نوشیدنی‌های بدون کافئین بدون نگرانی قابل مصرف هستند.
سبزیجات
- خودرن همه سبزیجات به صورت پخته شده برای این بیماران سودمند است.
رژیم غذایی افراد مبتلا به کم کاری تیروئید باید سرشار از سبزیجات، میوه‌ها و گوشت بدون چربی باشد. این مواد غذایی کالری کمی دارند و در عین حال سیر کننده هستند که مانع از افزایش وزن افراد مبتلا به این بیماری می‌شوند.
رژیم غذایی برای پرولاکتین بالا
افراد مبتلا به کم کاری تیروئید در طول هفته چطور تغذیه کنند؟
به طور کلی، هیچ رژیم کم کاری تیروئید وجود ندارد. اگرچه ادعاهای مربوط به رژیم های کم کاری تیروئید زیاد است، هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد خوردن یا اجتناب از برخی غذاها باعث بهبود عملکرد تیروئید در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید می‌شود. این افراد می‌توانند هر چه دوست دارند را به تناسب و رعایت برخی نکات مصرف کنند. حال که متوجه شدید گزینه‌های غذایی زیادی برای این افراد وجود دارد یک نمونه رژیم غذایی 7 روزه برای رژم غذایی کم کاری تیروئید به شما پیشنهاد می‌کنیم. این نمونه برنامه غذایی یک هفته‌ای برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید مناسب است. این گزینه‌ها ایده‌های زیادی را برای یک منوی خوشمزه و سالم ارائه می‌دهد.
شنبه
صبحانه: غلات صبحانه با 1/4 فنجان (31 گرم) کشمش
ناهار: ماهی قزل آلا کبابی
شام: نان و ماست
دوشنبه
صبحانه: نان کوچک با تخم مرغ
ناهار: سیخ میگو با سالاد
شام: سیب زمینی پخته با کره
سه‌شنبه
صبحانه: نان و پنیر ، 1/2 قاشق چایخوری میوه‌های خرد شده به انتخاب شما.
ناهار: برنج و مرغ
شام: ماهی پخته شده با لیمو ، آویشن و فلفل سیاه با سبزیجات بخارپز
چهارشنبه
صبحانه: اسموتی توت موز
ناهار: گوشت بره برشته با سبزیجات بخارپز
شام: سالاد و تن ماهی
پنج‌شنبه
صبحانه: تخم مرغ ، قارچ و کدو حلوایی
ناهار: گوشت بره برشته با سبزیجات بخارپز
شام: پیتزا مارگاریتای کوچک
جمعه
صبحانه: املت با سبزیجات مختلف
ناهار: استیک کبابی با سالاد کنار
شام: سالاد و تخم مرغ
موارد ذکر شده در این رژیم غذایی کم کاری تیروئید تنها برای اینکه شما ایده بگیرید مطرح شده و هیچ الزامی برای رعایت آن وجود ندارد. با توجه به اینکه کم کاری تیروئید ممکن است باعث افزایش وزن شود بسیاری از این افراد رژیم‌های غذایی سختی می‌گیرند که سلامت آن‌ها را تهدید کرده و مشکلات زیادی برایشان به همراه دارد.
متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند این بیماران برنامه ورزشی منظمی داشته باشند و رژیم غذایی خود را زیر نظر متخصص پیش ببرند که از وارد آمدن صدمه به بدنشان پیشگیری شود. فراموش نکنید که رژیم‌های سخت و بدون پشتوانه علمی حتی اگر به کاهش وزن هم منجر شود می‌تواند مشکلات متعددی را برای فرد ایجاد کند که تا سال‌ها روی کیفیت زندگی او تاثیرگذاشته و فعالیت‌های روزمره‌اش را مختل کند.
در رژیم غذایی کم کاری تیروئید چه ویتامین‌هایی را باید مصرف کرد؟
متخصصان توصیه می‌کنند افرادی که اختلالات تیروئید دارند در طول روز حداقل 5 وعده از انواع میوه و سبزیجاد بخورند، این افراد نباید مواد غذایی حاوی فیبر بالا مثل سیب زمینی، نان، برنج و ماکارونی را از به سبب ترس از چاقی از وعده‌های غذایی خود به صورت کامل حذف کنند.
لبنیات را از وعده‌های غذایی حذف نشوند و باید مصرف حداقل 5 تا 8 لیوان آب در روز را جدی بگیرند. داشتن رژیم غذایی سالم و متنوع همیشه ساده نیست این افراد می‌توانند با عضویت در سایت برنافیت برنافیت از متخصصان تغذیه بخواهند یک رژیم غذایی سودمند بر مبنای نیاز بدن و ویژگی‌های جسمی خاص آن‌ها معرفی کرده و با مشاوره آنلاین ایشان را در طول مسیر همراهی کنند.
در این بین نباید ویتامین‌های مورد نیاز بدن فراموش شوند، ویتامین D به تنظیم تولید کلسیم و فسفات کمک کرده و برای سلامت استخوان‌ها، دندان‌ها و ماهیچه‌ها مفید است. برخی مطالعات نشان دادند که افرادی که سطح ویتامین D پایینی دارند نیز ممکن است دچار اختلالات تیروئید باشند.
از آن‌جا که کمبود ویتامین دی به ویژه در فصل پاییز و زمستان بسیار شایع است سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند همه افراد بالای پنج سال مکمل 10 میلی گرم روزانه مصرف کنند. مصرف ویتامین c، E، B و A هم برای سلامت عمومی بدن لازم است و کمبود آن ممکن است به عملکرد غده تیروئید صدمه بزند.
کلام آخر
آیا شما یا یکی از عزیزانتان با مشکل کم کاری تیروئید مواجه هستید؟ رژیم غذایی کم کاری تیروئید که استفاده می‌کنید چیست و تا چه حد مفید بوده است؟ با به اشتراک گذاشتن تجربیات خود در بخش دیدگاه‌ها با دیگران کمک کنید تا از آن‌ها استفاده کنند. اگر سوالی در مورد رژیم غذایی مناسب این افراد دارید می‌توانید مطرح کنید تا کارشناسان تغذیه برنافیت برنافیت به آن‌ها پاسخ دهند.
