در رژیم غذایی برای پرولاکتین بالا چه چیزهایی را باید رعایت کرد؟

همانطور که اطلاع دارید برخی از شرایط‌ها که امروزه زندگی مردم را تحت تاثیر خود قرار داده است، به دلیل برخی از ناراحتی‌ها و بیماری‌های است که مشکلات مربوط به تغذیه و انواع غذاها و نبود تحرک کافی افراد است. در ادامه به این موضوع اشاره می‌کنیم که در رژیم غذایی برای پرولاکتین بالا باید چه چیزهایی را رعایت کنید.

پرولاکتین چیست؟

پرولاکتین یکی از هورمون‌ها در بدن انسان است که از غده هیپوفیز ترشح می‌شود و به آن لاکتوژنیک می‌گویند. زمانی که یک خانم زایمان می‌کند، غده‌های شیری فعال می‌شوند تا بتوانند نوزاد را تغذیه کنند. این هورمون برای باروری مردان و زنان بسیار مهم و موثر است. یکی دیگر از وظایف پروباکتین افزایش تولید کیمونو گلوبین‌ها هستند. ترشح پرولاکتین تحت تاثیر ترکیبی در مغز به نام  دومین کنترل می‌شود. افزایش میزان سطح پرولاکتین وابسته به مشکلات غدد درون‌ریز می‌باشد. تقریبا ۹۰ زن و ۳۰  مرد در هر ۱۰۰ هزار نفر را تحت تاثیر خودش قرار می‌دهد. زنان با رنج سنی ۲۵ تا ۳۵ سال بیشترین احتمال افزایش پرولاکتین را دارند.

بالا بودن پرولاکتین چه زمانی رخ می‌دهد؟

بالا بودن پرولاکتین یا هایپر پرولاکتین زمانی اتفاق می‌افتد که میزان هورمون پرولاکتین خون یک فرد بیشتر از میزان و حد طبیعی خودش باشد. زمان بارداری میزان پرولاکتین خون مادر بالا است. این هورمون روی میزان تولید هورمون‌های جنسی استروژن و تستوسترون در بدن مردان و زنان اثرگذار است. یکی از علت‌های شایعی که در بالا بودن پرولاکتین دیده می‌شود، وجود یک تومور در غده هیپوفیز به نام پرولاکتینوما است. این تومور میزان زیادی هورمون پرولاکتین تولید می‌کند. این تومورها هم ممکن است کوچک و بزرگ باشند. علائمی مثل سردرد اختلالات بینایی را به وجود می‌آورند. پرولاکتین بالا بیشتر در زنان دیده می‌شود و در کودکان کمتر به وجود می‌آید. یکی دیگر از علل بالا بودن میزان پرولاکتین مصرف بعضی از داروها می‌باشد. داروهای مربوط به فشار خون بالا، افسردگی، یائسگی، مشکلات روانی بسیار جدی، زخم، سوزش و … دلایل دیگر بالا بودن پرولاکتین هستند.

چرا نرمال بودن پرولاکتین اهمیت دارد؟

زیرا بالا بودن میزان پرولاکتین موجب کاهش میل جنسی، نازایی، کاهش تراکم استخوان، خشکی واژن، اختلال در قاعدگی و تولید شیر در زنان شده و اختلال نعوظ، بزرگ شدن سینه‌ها، کاهش حجم عضلانی بدن، کم شدن موهای بدن را در مردان به دنبال دارد. برای این‌که میزان تولید پرولاکتین در بدن بررسی شود از آزمایش خون استفاده می‌کنند. علاوه بر آن از روش‌هایی چون عکس‌برداری با دستگاه ام آر آی استفاده می‌شود تا وضعیت تومورهای غده هیپوفیز بررسی شود. عوامل مختلفی می‌تواند در نتیجه آزمایش پرولاکتین موثر باشند، مثل برخی از داروهای پیشگیری از بارداری، داروهای ضد افسردگی و داروهای فشار خون بالا، استرس و اختلال در خواب و همچنین ورزش‌های پر فشار بر نتیجه آزمایش تاثیر می‌گذارد.

رژیم غذایی برای پرولاکتین بالا

هنگامی که در شخصی هورمون پرولاکتین زیاد می‌شود باید تحت نظر یک پزشک متخصص برنامه غذایی ویژه دریافت کند و به آن عمل کند. سعی کنید از مواد غذایی استفاده کنید که مقادیر بالایی از روی را در خود دارند، مصرف کنید. روی به همراه ویتامین B6  اثر زیادی روی متابولیسم بدن دارد. از مواد پروتئینی مثل گوشت سفید و قرمز، لوبیا، سویا، بادام زمینی در تغذیه روزانه خود استفاده کنید. همچنین دانه‌های سویا و آفتابگردان مقادیر زیادی از روی را در خود دارند.

مواد غذایی که باعث افزایش پرولاکتین می‌شود؟

• سبوس
• اسفناج
• عدس
• ماهی قزل آلا
• ماهی تن
• دانه آفتابگردان
• آرد غلات کامل
• گوشت مرغ
• گوشت بوقلمون
• هویج

چه روش‌هایی برای نرمال شدن پرولاکتین توصیه می‌شود؟

استفاده از داروهای گیاهی برای کاهش سطح پرولاکتین موثر است. گیاه پنج انگشت باعث کاهش میزان سطح پرولاکتین شده برای متوقف کردن هورمون‌ها موثر است. گیاه رازیانه سطح هورمون پرولاکتین را در سرم خون افزایش می‌دهد. ریشه شیرین بیان، فلفل و زنجبیل نیز مفید هستند.

علاوه بر آن توصیه‌های زیر می‌توانند به کنترل هورمون پرولاکتین کمک کنند:

1. سعی کنید استرس خود را کنترل و مدیریت کنید.
2. از انجام فعالیت های ورزشی که باعث خستگی می شوند دوری کنید.
3. از پوشیدن لباس های تنگ که به قفسه سینه می‌چسبند خودداری کنید.

علائم و نشانه‌های پرولاکتین بالا چیست؟

بالا بودن پرولاکتین هم در زنان و هم در مردان باعث کاهش تراکم استخوان، کاهش میل جنسی، موجب نازایی می‌شود.

برخی از علائم در زنان عبارتند از:

• تولید شیر در سینه در حالی که فرد در دوران شیردهی یا باردار نیست.
• بی نظمی در قاعدگی و قاعده نشدن.
• زمان برقراری رابطه جنسی به دلیل خشکی واژن موجب درد هنگام دخول می‌شود.

برخی از علائم در مردان عبارتند از:

• کم شدن موهای بدن
• کاهش حجم عضلانی بدن
• بزرگ شدن سینه‌ها یا ژنیکوماستی
• اختلالات نعوظ

کدام مواد غذایی برای پرولاکتین بالا خوب است؟

• آرد غلات کامل
• جوانه‌های گندم
• جگر به ویژ جگر گوساله
• دانه های آفتاب گردان
• سبوس
• هویج
• اسفناج
• عدس
• ماهی قزل آلا
• ماهن تن
• گوشت بوقلمون و گوشت مرغ
• برنج‌های قهوه‌ای

مواد غذایی مضر برای پرولاکتین بالا

• شنبلیله
• انواع شبدر قرمز
• گیاه رازیانه
• گوشت قرمز
• میگو
• لوبیا چیتی
• لوبیای سبز
• سویا
• بادام زمینی

افرادی که مقدار هورمون پرولاکتین بالا‌تر از حد نرمال و عادی هستند باید مصرف موارد ذکر شده را متوقف کنند. برخی از بانوان برای بالا رفتن میزان شیر برای نوزاد از گیاهانی که بالا گفته شد استفاده می‌کنند و در این شرایط جای نگرانی نیست. به دلیل این‌که افراد با میل شخصی خود دست به این کار زدند و تمایل داشتند که مقدار هورمون پرولاکتین را در بدن خود افزایش دهند.

بالا رفتن میزان هورمون پرولاکتین خون در موارد زیر مشاهده می‌شود:

• گالاکتوره
• آمنوره
• وجود اختلال‌هایی در غده‌هایی هیپوفیز و هیپوتالاموس
• تومورهای هیپوفیز که سازنده هورمون پرولاکتین خون
• شرایط کم کاری در تیروئید
• سندروم تخمدان پلی کیستیک
• بی اشتهایی‌های عصبی
•  انسولین منشأ اصلی هایپوگلایسمی
• نارسایی‌هایی در غدد فوق کلیوی و…

۱۰ راه برای کاهش طبیعی پرولاکتین

۱. متعادل کردن قند خون

متعادل کردن قند خون یک راه خوب برای کاهش طبیعی پرولاکتین است. مطالعات نشان داده‌اند که عدم حساسیت به گلوکز به دلیل سطوح بالاتر اسیدهای چرب، کاهش گیرنده‌های انسولین، یا عوارض اتصال به انسولین باعث افزایش سطح پرولاکتین می‌شود. این می‌تواند نشان دهد که با متعادل کردن قند خون، می‌توانید پرولاکتین را به طور طبیعی کاهش دهید.

۲. وایتکس

وایتکس گیاهی است که در مدیترانه و غرب آسیا به عنوان یک درمان دارویی برای تسکین علائم متعدد و همچنین PMS ایجاد شده است. مکانیسمی برای این‌که چرا وایتکس راهی برای کاهش طبیعی پرولاکتین است به دلیل اثرات دوپامینرژیک است.

به علاوه نشان داده شده است که وایتکس ترشح پرولاکتین را مهار می‌کند که به کاهش علائم PMS کمک می‌کند. اگر هورمون لوتئینیزه کننده (LH) بالا باشد وایتکس برای کاهش طبیعی پرولاکتین خوب عمل نمی‌کند. LH یکی دیگر از هورمون‌های تولید مثلی است که از هیپوفیز نیز ترشح می‌شود.

۳. حرکت ذهنی

حرکت ذهنی به هر تمرینی گفته می‌شود که در آن به بدن خود گوش می‌دهید و به حرکت توجه می‌کنید. ایده این است که واقعاً با ذهن و بدن خود درگیر شوید و در عین حال از هرگونه فکری که ممکن است به ذهنتان خطور کند تا حواس‌تان را پرت کند، اجتناب کنید. این نوع ورزش برای کاهش طبیعی پرولاکتین مفید است زیرا نوعی از بین بردن استرس است که می دانیم به کاهش طبیعی پرولاکتین نیز کمک می‌کند.

۴. استرس را مدیریت کنید

مدیریت استرس می‌تواند راه دیگری برای کاهش طبیعی پرولاکتین باشد. وقتی استرس داریم، سطوح بالایی از کورتیزول ترشح می‌کنیم که یک هورمون استرس است. در پاسخ به این، بدن ما در حال تلاش برای زنده ماندن با توجه به شرایط تهدید کننده است، بنابراین بدن تلاش می‌کند تا با شروع بسیاری از عملکردهای دیگر بدن، با استرس مبارزه کند.

سیستم ایمنی بدن در پاسخ به استرس کند می‌شود، اما پرولاکتین دارای اثرات تنظیمی برای کمک به بهبود سیستم ایمنی است. علاوه بر این، یک مطالعه نشان داد که زنانی که در معرض آسیب‌های دوران کودکی قرار گرفته‌اند، احتمال بیشتری دارد که پرولاکتین بالایی در زندگی بعدی داشته باشند. راه‌های مدیریت استرس عبارتند از، خواب بیشتر در شب، خوردن وعده‌های غذایی بیشتر، مدیتیشن، حرکات ذهنی و ورزش ملایم.

۵. از کم خوری بپرهیزید

یکی دیگر از راه‌های کاهش طبیعی پرولاکتین، پرهیز از کم‌خوری است. این مفید است زیرا عدم درمان می‌تواند به دلیل قند خون نامتعادل و افزایش کورتیزول باعث استرس در بدن شود. یک مطالعه نشان داد که زنانی که تعادل انرژی منفی داشتند، سطح پرولاکتین را افزایش دادند. این نشان می‌دهد که اگر از کم خوری اجتناب کنید، می‌توانید به طور طبیعی پرولاکتین را کاهش دهید.

۶. ویتامین B6

ویتامین B6 یک ویتامین محلول در آب است که در واقع می‌تواند پرولاکتین را به طور طبیعی کاهش دهد. ویتامین B6 مکانیسمی دارد که با افزایش اثر دوپامینرژیک در هیپوتالاموس از تولید پرولاکتین جلوگیری می‌کند زیرا می‌دانیم که دوپامین و پرولاکتین با یکدیگر مخالف هستند.

۷. تومور هیپوفیز را رد کنید

مهم است که مطمئن شوید که تومور هیپوفیز ندارید تا پرولاکتین به طور طبیعی کاهش یابد. پرولاکتینوما زمانی است که یک تومور غیر سرطانی بر روی غده هیپوفیز در مغز ایجاد می‌شود و باعث تولید زیاد پرولاکتین می‌شود. علائمی که با پرولاکتینوما همراه است خشکی واژن، پریودهای نامنظم، ترشح از نوک سینه‌ها و میل جنسی کم است.

با رد کردن تومور هیپوفیز می‌توانید از سردرگمی زیادی جلوگیری کنید. تشخیص توسط MRI از طریق پزشک انجام می‌شود و برای مدیریت آن نیاز به دارو دارد. تومور را می‌توان برداشت و این به کاهش طبیعی پرولاکتین کمک می‌کند.

۸. سطح کلیه یا کبد را بررسی کنید

بررسی سطح کلیه می‌تواند به کاهش طبیعی پرولاکتین کمک کند. سطح پرولاکتین در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی افزایش می‌یابد. بیماری مزمن کلیه با عملکرد ضعیف کلیه‌ها که به سم زدایی خون کمک می‌کند، نشان داده می‌شود.

کسانی که بیماری کلیوی دارند می‌توانند در معرض خطر بیماری قلبی عروقی باشند و سطح بالای پرولاکتین می‌تواند این روند را تسریع کند. سطح پرولاکتین در بیماران مبتلا به بیماری کلیوی عمدتاً از طریق داروهایی که برای تنظیم بیماری مصرف می‌شوند افزایش می‌یابد.

یک مطالعه نشان داد که بیشتر بیماران مبتلا به پرولاکتین بالا داروهایی برای افزایش سطح آن مصرف می‌کردند، بنابراین تنظیم داروها می‌تواند به کاهش طبیعی پرولاکتین کمک کند. در مورد کبد هم همینطور. کبد مسئول سم زدایی، متابولیسم و ​​ترشح صفرا است.

مشخص شده است که بیماران مبتلا به بیماری کبدی سطح پرولاکتین را افزایش می‌دهند. سوء مصرف الکل یکی از دلایل اصلی بیماری کبدی است و یک همبستگی می‌تواند این باشد که این اثر می‌تواند به دلیل تغییرات حاد سطح دوپامین در هیپوتالاموس باشد. با بررسی کبد خود، احتمالاً می‌توانید پرولاکتین را به طور طبیعی کاهش دهید.

۹. تیروئید خود را بررسی کنید

در نهایت، بررسی تیروئید می‌تواند به کاهش طبیعی پرولاکتین کمک کند. بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که زنان با پرولاکتین بالا ممکن است نوعی بیماری تیروئید داشته باشند. در این مورد، بیماری تیروئید تعداد هورمون‌های تیروئید تولید شده را محدود می‌کند.

این تولید کم هورمون‌های تیروئید می‌تواند باعث افزایش سطح پرولاکتین شود. دلیل این امر این است که ممکن است تغییرات ساختاری در فولیکول‌های تیروئید ایجاد شود که منجر به تولید بالای پرولاکتین می‌شود، بنابراین می‌تواند از عملکرد سایر هورمون‌های جنسی که باعث ناباروری می‌شود، جلوگیری کند.

علاوه بر این، این مطالعه نشان داد که با مکمل‌سازی هورمون‌های تیروئید، سطح پرولاکتین به حالت طبیعی باز می‌گردد. به همین دلیل است که بررسی تیروئید می‌تواند به کاهش طبیعی پرولاکتین کمک کند.