شکم درد یکی از مشکلات شایع در بسیاری از افراد است و ممکن است در هر زمانی رخ دهد. بر اساس محل درد تا حدودی می توان به علت آن پی برد. دلایل زیادی برای درد و گرفتگیهای شکم وجود دارد که از جمله میتوان به سندروم روده ی تحریک پذیر، بیماری التهاب روده، تخمک گذاری، یبوست و دیورتیکولیت اشاره کرد.
آیا میدانستید که 88 درصد از زنان در طول دوران قاعدگی خود دچار دردهای شدید میشوند؟ بسیاری از زنان میگویند حتی به دلیل این دردها یک روز در ماه را قادر نیستند سرکار بروند. حتی اگر بتوانند سر کار بروند، بازدهی آنها بسیار کم خواهد شد.
حتی در مسابقات اخیر المپیک یک شناگر چینی میگوید تیم او به این دلیل در مسابقات شکست خورد که به علت قاعدگی دچار درد زیادی شده بود. برای کاهش دردهای قاعدگی چه باید کرد؟
آیا مشکلات دوران قاعدگی طبیعی است؟
علی رغم وجود چنین دردهایی در زنان، اغلب محققان و پزشکان از آن چشم پوشی میکنند. این موضوع بدان دلیل است که همهی ما تصور میکنیم دردهای قاعدگی را در هر صورت باید تحمل کنیم. اما چنین تصوری اشتباه است.
گرچه گرفتگی و دردهای دوران قاعدگی در اغلب زنان رایج است اما طبیعی نیست. این دردها هشدار بدن ما برای این موضوع است که عاملی در بدن ما به درستی کار نمیکند. به دردهای قاعدگی به شکل مکانیسمهای هشدار باید نگریست. بنابراین بهتر است به آنچه بدنتان میخواهد به شما بگوید توجه کنید تا سلامت شما در آینده به خطر نیافتد.
گاهی اوقات، شکم درد آنچنان نفس گیر است که حاضرید هر کاری برای نجات از آن انجام دهید. اما وقتی این دردها به سراغتان میآیند، چه باید بکنید. پیش از هر چیز باید بدانید که بیشتر این دردها نرمال هستند و جای نگرانی در موردشان وجود ندارد.
شکم درد یکی از مشکلات شایع در بسیاری از افراد است و ممکن است در هر زمانی رخ دهد. بر اساس محل درد تا حدودی میتوان به علت آن پی برد. شکم درد در یک مکان دقیق، مثل قسمت چپ پایین شکم با ارگانهای مربوط به این نقطه در ارتباط است. هر چند، اگر گرفتگی یا درد در دو طرف شکم باشد، این مشکل ممکن است کل روده را تحت تاثیر قرار دهد و به دلیل نفخ شکم یا بیماریهای ناشی از غذا ایجاد شده باشد.
دردهای قاعدگی کل بدن شما را تحت تاثیر قرار میدهد.
مطالعات نشان داده است که اندومتریوز موجب افزایش 62 درصدی ریسک بیماری کرونر قلبی در زنان بالای 40 سال میشود. چنین مشکلی بسیار وحشتناک است. بیماریهای قلبی دلیل اصلی مرگ و میر در زنان آمریکایی میباشد، بنابراین تشخیص اولیه در این دوره بسیار اهمیت دارد.
آیا هیچ کس چنین مطلبی را به شما گفته است؟ احتمالا همه به شما گفتهاند این دردها کاملا طبیعی است. اما بهتر است بدانید چنین مشکلاتی بسیار خطرناک هستند و بیشتر ما بدون آنکه بدانیم چنین دردهایی را تحمل میکنیم.
یک قاعدگی سالم چگونه است؟
مطالعات نشان داده است زنانی که از دردهای شدید دوران قاعدگی رنج میبرند، در تمام طول قاعدگی خود چنین مشکلی را دارند و این مشکل تنها به زمان پریود آنها محدود نمیشود. سیکل قاعدگی شما نشان دهندهی سلامت کلی بدنتان است.
اولین نکتهای که باید بدانید این است که برای داشتن یک چرخهی قاعدگی سالم باید یک بدن سالم داشته باشید. حتی اگر تصور میکنید بسیار سالم هستید، اگر یوگا انجام میدهید و ورزشکار هستید، یک چرخهی قاعدگی ناسالم نشان میدهد که هورمونها و سیستم تناسلی شما به درستی کار نمیکند.
دو سبک زندگی وجود دارد که میتوانید آنها را انتخاب کنید: سبک زندگی ناسالم که موجب مشکل در دوران قاعدگی میشود و سبک زندگی سالم که موجب بهبود سلامت شما در این دوران میشود. و اما خبر خوب: راههایی وجود دارند که میتوانند دردهای قاعدگی شما را به شدت کاهش دهند.
نکتهای که باید در ذهن خود داشته باشید، این است که گرفتگی با درد تفاوت دارد. گرفتگی ایجاد میشود و پس از مدتی از بین میرود، اما درد مداوم است. اگر دچار دردهای مداوم هستید، به پزشک مراجعه کنید، اما در صورتی که این درد دلایل دیگری داشته باشد، احتمالا عوامل زیر در آن دخیل هستند.
1. سندروم رودهی تحریک پذیر
بیشتر افرادی که دچار سندروم رودهی تحریک پذیر هستند، در طول قاعدگیهایی که با استرس همراه است، این علائم را با شدت بیشتری احساس میکنند. گرچه استرس این علائم را تشدید میکند، اما موجب ایجادشان نمیشود.
مکانسیم دقیق چنین عارضهای کاملا مشخص نیست، اما کارشناسان معتقدند که هورمونهای استرس، روده را نسبت به این محرک حساستر میکند و موجب اسهال یا یبوست میشود. این بیش فعالی، موجب انقباض و فشار بر ماهیچههای روده و متعاقبا موجب درد و گرفتگی میشود. نام دیگر سندروم رودهی تحریک پذیر، کولون اسپاستیک است.
2. درد ماهیچهها
همهی شکم درد ها و گرفتگیها به روده ارتباط ندارند، گاهی تنها دلیل آن کشیدگی ماهیچههای شکمی است. این گرفتگیها به دلیل حرکات پیلاتس، فعالیتهای روزانه وحرکت یکبارهی ماهیچهها ایجاد میشود. این صدمات، درد و گرفتگیهای ماهیچهای را ایجاد میکنند. استراحت و آب رسانی به بدن موجب کاهش دردهای این چنینی میشود.
3. یبوست
یبوست منجر به درد در نواحی مختلفی از روده میشود. این درد به طور مداوم، در نواحی مختلف جا به جا میشود، چرا که ماهیچههای روده برای حرکت دادن مدفوع، منقبض میشوند. اگر روده برای این حرکت، فشار زیادی را متحمل شود، ورم میکند و دچار گرفتگی میشود. افزودن آب و فیبر به برنامهی غذایی از یبوست جلوگیری میکند. برخی از مکملها نیز به پاک کردن رودهها کمک میکنند، اما پیش از مصرف آنها باید با پزشک مشورت کرد.
4. بیماری التهابی روده
این عارضه، یک بیماری خود ایمنی است که در آن آنتی بادیها به لولهی گوارشی حمله میکنند و موجب ایجاد زخم، اسهال خونی یا غیر خونی و گرفتگی میشوند. این بیماری مزمن باید به شدت درمان شود (اغلب با آنتی بیوتیکها) تا بهبود یابد. پزشک میتواند با روشهایی چون آزمایش خون، کلونوسکوپی، آندوسکوپی و یا ترکیبی از آنها به مشکل شما پی ببرد.
5. تخمک گذاری
درد قسمت پایین شکم که با تخمک گذاری در ارتباط است، در روز 14 قبل از قاعدگی بعدی رخ میدهد. بسیاری از مشکلات قاعدگی، دارای یک مورد مشترک هستند و آن هم آزاد کردن پروستاگلاندینها (هورمونهایی که بدن شما برای مقابله با درد آزاد میکند) از رحم و ارگانهای دیگر است.
در هنگام تخمک گذاری، مقداری از این پروستاگلاندینها نیز آزاد میشوند که موجب انقباض عضلات صاف رحم و روده میشوند. به همین دلیل است که برخی از زنان در هنگام قاعدگی دچار گرفتگی عضلات روده و اسهال میشوند.
قرصهای ضد بارداری به طور کلی از گرفتگیها جلوگیری میکنند، چرا که از تخمک گذاری جلوگیری میکنند و موجب کاهش تولید پروستاگلاندینها میشوند. گزینهی دیگر استفاده از داروهای ضدالتهابی همچون پروفن، ایبوپروفن و ناپروکسین است. این داروها باید به صورت پیشگیرانه مصرف شوند، در غیر این صورت هورمونها همچنان تولید میشوند و گرفتگیها از بین نمیروند.
6. گاز معده
یکی از شایعترین گرفتگیها مربوط به گازهای معده است، که به دلیل رشد بیش از حد باکتریها ایجاد میشود. گرچه کمی شرم آور است، اما این گاز کاملا طبیعی و شایع است. اگر این گاز رها نشود، رودهی شما ورم میکند و موجب گرفتگی آن میشود.
7. دیورتیکولیت
بسیاری از زنان دچار شکم درد میشوند و تصور میکنند که دلیل آن مشکلات زنانه و اندامهای تناسلی است، در حالیکه این مشکل مربوط به لولهی گوارشی و رودهها است. التهاب دیورتیکول در لایههای لولهی گوارشی شما لانه کرده و گرفتگیهای شکمی، تب و حالت تهوع را به همراه میآورد. در صورت خفیف بودن علائم، میتوان آن را با استراحت، کمی تغییر در برنامهی غذایی و آنتی بیوتیک درمان کرد، اما در صورت تشدید علائم باید به عمل جراحی متوسل شد.
چگونه دردهای قاعدگی را به روش طبیعی درمان کنیم؟
تغییرات خلق و خو و دردهای قاعدگی همواره یکی از موارد آزار دهنده در میان خانمها بوده است. درست است که به داروهای زیادی میتوان دردهای قاعدگی را رفع کرد اما دانستن روشهای طبیعی برای پیشگیری از این درد لازم به نظر میرسد.
1. گر گرفتگی (دانهی کتان)
مطالعات مقدماتی نشان داده است که زنان میتوانند گر گرفتگی خود را با اضافه کردن دو قاشق غذا خوری دانهی کتان به برنامهی غذایی شان برطرف کنند. دانهی کتان دارای لیگنان است. لیگنان، ترکیبات استروژن مانندی است که سطح هورمونهای بدن را تغییر میدهد. شما میتوانید این دانهها را در ماست یا سالاد خود بریزید و یا آنها را به گرانولا و یا جوی دوسر اضافه کنید.
2. دردهای قاعدگی (گیاه خردل یا آب خیار شور)
هر دوی این مواد دارای سرکه و اسید استیک میباشد. اسید استیک، استیل کولین میسازد که به کارکرد ماهیچههای ما کمک میکند. هر چقدر استیل کولین بدن بیشتر شود، درد ماهیچههای شما نیز بیشتر کاهش مییابد.
3. دردهای قاعدگی (آب تونیک)
در روزهای نزدیک به دوران قاعدگی، آب تونیک بنوشید تا دردتان را کاهش دهد. آب تونیک حاوی کنین است که یک آرام بخش طبیعی برای ماهیچهها میباشد.
4. دردهای قاعدگی (چای تمشک)
چای تمشک از برگ درختان تمشک ساخته میشود و موجب دردهای قاعدگی و ناراحتیهای بارداری میشود.
5. سندروم دردهای پیش قاعدگی (سرکهی سیب)
یک قاشق چایخوری سرکهی سیب، 3 بار در روز موجب درمان سندروم دردهای پیش قاعدگی میشود. اگر طعمش را دوست ندارید میتوانید آن را در آب حل کرده و بخورید.
6. عدم تعادل تیروئید (سلنیوم)
کمبود سلنیوم در بدن موجب مشکلات گوارشی مثل پرکاری تیروئید میشود. مصرف این مادهی معدنی به تعادل کارکرد تیروئید شما کمک میکند. منابع طبیعی سلنیوم شامل آجیل، ماهی تن، پیاز، سیر و صدف میباشد.
7. احتباس آب (موز)
مصرف موز از احتباس آب پیش از قاعدگی جلوگیری میکند. موز منبع پتاسیم و ویتامین B6 است که برای درمان احتباس آب پیش قاعدگی و نفخ بسیار موثر میباشد.
تغییر سبک زندگی برای کاهش دردهای قاعدگی
شاید تصور کنید درد قاعدگی را نیز مانند خود قاعدگی، هر ماه باید تحمل کنید. اما خبر خوبی برایتان دارم. راههایی وجود دارند که با استفاده از آنها میتوانید پیش از شروع درد قاعدگی، جلوی آن را بگیرید. در اینجا راههایی برای پیش گیری از درد قاعدگی معرفی شدهاند. اگر این موارد، درد شما را کم نکرد به پزشکتان اطلاع دهید. درد شما ممکن است نشانهی عارضهی بدتری چون اندومتریوز باشد.
1. ورزش
تمرینهای ورزشی منظم در دوران قاعدگی بسیار مناسب است. ورزش به هر چیزی کمک میکند اما تمرینهای منظم ایروبیک و ورزشهای قدرتی به کاهش دردهای قاعدگی کمک میکنند.
یکی از راه حلها، ورزش منظم است. البته منظور از ورزش، تمرینهای قدرتی و حرکات بوت کمپ نیست. اما تحقیقات نشان داده است که ورزشهای سبک و منظم در کاهش دردهای قاعدگی بسیار موثر هستند. حتی پیاده روی روزانه همراه با تمرین های یوگا موجب پمپاژ خون و کاهش دردهای قاعدگی میشود.
2. کلسیم
حتما میدانید که کلسیم، استخوانهای شما را قوی و از پوکی استخوان جلوگیری میکند. اگر بیش از 50 سال سن دارید، باید روزانه 1000 میلی گرم از غذا و یا 1200 میلی گرم از مکملها کلسیم دریافت کنید.
3. مصرف داروهای OTC (غیر تجویزی)
ضد التهابها مثل ایبوپروفن و ناپروکسین، بدن را از تولید پروستاگلاندین که یک مادهی شیمیایی در بدن است و موجب درد میشود باز میدارد. اما نکته اینجا است که آنها را باید قبل از شروع درد بخورید.
4. پک آب گرم
پکهای قابل حمل آب گرم به کاهش گرفتگی ماهیچهها و کاهش درد آنها کمک میکند (متخصصان هنوز نمیدانند که این پکها چگونه این کار را میکنند)
5. طب سوزنی و داروهای گیاهی
از قدیم الایام مردم برای دردهای خود به طب سوزنی متوسل میشدند. در حال حاضر نیز سازمان ملی سلامت، طب سوزنی را برای پیش گیری از درد و گرفتگی پیشنهاد میکند. بسیاری از افراد با ترکیب طب سوزنی و داروهای گیاهی سعی میکنند درد خود را درمان کنند.
تحقیقات نشان داده است که طب گیاهی چین برای دردهای قاعدگی بسیار مفید است. یک مطالعهی مروری از 39 مطالعهی تصادفی بر روی 3400 زن نشان داد که فرمول گیاهی چین برای درمان دردهای قاعدگی همانند مسکّنهای غیر تجویزی بسیار مفیدند. خوشبختانه این درمانها دارای عوارض معکوس نیستند و گاهی آثار آنها خیلی بیشتر از طب سوزنی و پدهای گرمازا میباشد.
6. آروماتراپی (عطر درمانی)
طبق نظر محققان کرهای و بریتانیایی ماساژ بدن با روغن اسطوخودوس، گل رز و مریم گلی درد و گرفتگی ماهیچهها را تا سه برابر کاهش میدهد.
7. کنترل استرس
زندگی بی قرار ما همهی سیستمهای بدن از جمله سیستم تناسلی ما را تحت تاثیر قرار میدهد. وقتی دچار هر گونه استرسی شوید، بدن شما با ترشح آدرنالین و افزایش کورتیزول به آن پاسخ میدهد.
افزایش هورمونهای استرس بر روی عملکرد کبد تاثیر میگذارد و موجب درد و گرفتگی در نیمهی دوم قاعدگی میشود. عوامل کاهش دهندهی استرس شامل یوگا، مدیتیشن و ورزشهای منظم است.
8. امگا 3
روغن ماهی و منابع دیگر امگا 3 به طور طبیعی و با افزایش جریان خون، دردهای قاعدگی را کاهش میدهند. به علاوه امگا 3 با داشتن مواد مغذی ضد التهابی و آنتی اکسیدانها موجب کاهش لختگی خون میشود. امگا 3 تولید پروستوگلاندینهای مربوط به دردهای قاعدگی را نیز کاهش میدهد.
9. منیزیم
اگر دچار دردهای قاعدگی هستید، مکملهای منیزیم کمک شایانی میتوانند به شما بکنند. مصرف الکل، کافئین، نوشابه، شکر و غذاهای فرآوری شده، منیزیم را از بدن شما خارج میکنند و موجب ایجاد دردهای قاعدگی میشوند. خوشبختانه یکی از آسانترین روشهای تامین منیزیم، همین غذاها هستند. غذاهای سرشار از منیزیم شامل سبزیجات برگ دار، چغندر قند، انواع لوبیا، میگو و سالمون است.