در سال‌های اخیر، جهان ما تجربیات زیادی در مورد سلامت روده‌ها به دست آورده است. اگر سری به مغازه‌ها بزنید، می‌بینید که در همه‌ی آن‌ها، کیمچی، کفیر، کلم ترش و پروبیوتیک وجود دارد. اما عدم سلامت روده و معده، همه‌ی این غذاها برای شما بی معنا میکند. نکته‌ی بدتر آن است که عدم سلامت روده‌ها ممکن است موجب نفوذ پذیری و ترشح روده شود که به نوبه‌ی خود سلامت روان، جسم و سیستم ایمنی را به خطر می‌اندازد.
چرا روده‌ها از اهمیت زیادی برخوردارند؟
امروزه، روده به عنوان مغز دوم شناخته می‌شود. آیا تا به حال کلماتی چون غریزه‌ی روده یا احساس روده به گوشتان خورده است. یک دلیل علمی وجود دارد که رابطه‌ی بین ذهن و روده را تایید میکند.
بحث، بحث سیستم عصبی روده است. ممکن است بپرسید، چرا هر عضو از بدن به سیستم عصبی مربوط به خود نیاز دارد؟ نه تنها مغز می‌تواند با روده ارتباط برقرار کند که نشان می‌دهد چرا استرس مستقیما بر روی حرکات حلقوی روده تاثیر دارد بلکه روده نیز می‌تواند بر روی مغز اثر بگذارد.
برای مثال، باکتری‌های موجود در روده روی چندین هورمون از قبیل سراتونین تاثیر می‌گذارد. سراتونین، هورمونی است که احساس شادمانی را در بدن تنظیم میکند. به عبارت دیگر، اگر مراقب روده‌ی خود نباشیم، بدن ما آسیب‌های جدی خواهد دید.
چرا باید روده‌های سالمی داشته باشیم؟
سلامت روده‌ها، تنها به عملکرد دستگاه گوارشی کمک نمی‌کند، بلکه به سطح انرژی، افزایش سیستم ایمنی، سلامت روان، تعادل هورمونی، وزن، پوست سالم و چیزهای دیگر نیز کمک خواهد کرد.
غذا، برای بدن به منزله‌ی دارو محسوب می‌شود و از آغاز پیدایش بشریت همین طور بوده است. به این معنا که بزرگ‌ترین اندام ایمنی بدن که این غذا را هضم میکند (یعنی روده‌ها) اهمیت زیادی دارد. اگر هر گونه ناخوشی در بدن حس کردید، اولین جایی را که باید در نظر بگیرید روده و کارکرد آن است.
یک چرخه‌ی معیوب
- التهاب روده
- سوء جذب مواد مغذی
- پاسخ ایمنی
- نشانه‌های بیماری
- خطر بیماری های خود ایمنی
باور می‌کنید اگر بگویم روده بیشتر شبیه به یک شبکه است تا یک دیواره؟ آن‌ها نفوذپذیر هستند. بدین معنا که به مواد مغذی ورود می‌دهند و سم‌ها، میکروب‌ها و تکه‌های هضم نشده را به عنوان ضایعات دفن می‌کنند. اما وقتی غذاهای خوب مصرف نکنیم و یا با استرس و عدم فعالیت روبه رو شویم، روده نمی‌تواند به خوبی کار کند. این سم‌ها، میکروب‌ها و تکه‌های هضم نشده از روده فرار می‌کنند و به جریان خون وارد می‌شوند که موجب التهاب و چرخه‌ی معیوب دربدن می‌شوند.
چرا به روده‌های سالم نیاز داریم؟
فهرست مربوط به ترشح روده‌ای
- خستگی
- افسردگی، پریشانی، بیش فعالی
- سردرد
- درد مفاصل
- مشکلات تیروئید
- آلرژی یا حساسیت غذایی
- خود ایمنی
- سرماخوردگی مکرر
- آکنه، پسوریازیس، اگزما و روزاسه
- وزن نامطلوب
- نفخ، گاز معده، اسهال و یا یبوست
گاهی اوقات، دلیل مشکلات روده نامشخص است. آیا بیماری‌های مزمن موجب ترشح روده می‌شود؟ و یا برعکس، ترشح روده موجب بیماری‌های مزمن می‌شود؟ تحقیقات اخیر به مورد دوم اشاره میکند. اما بسیاری از پزشکان، شدیدا ازاین مسئله چشم پوشی می‌کنند.
معضلات
- بیشتر بیماری‌ها، سرماخوردگی‌ها، استرس، انگل‌ها، آلرژی غذایی و ترشح روده دارای مشکلات روده‌ای مشابهی هستند. اما اشاره‌ی دقیق به این مشکلات بسیار سخت است.
- بسیاری از پزشکان، به دنبال ریشه‌ی مشکلات نیستند. آن‌ها به روده به عنوان یک نهاد منحصر به فرد می‌اندیشند، در حالی‌که روده سلامت جنبه‌های مختلف بدن را نشان می‌دهد. بسیاری از افراد با داروها به جنگ چنین بیماری‌هایی می‌روند اما هنوز بیمارند. به همین دلیل سعی می‌کنند به دنبال روش‌های جایگزین بگردند.
- بسیاری از افراد می‌گویند چرا باید پروبیوتیک و یا غذاهای فاقد گلوتن مصرف کنیم، در حالی‌که اجداد ما هیچ کدام دچار بیماری‌های روده‌ای نبوده‌اند؟ پاسخ این سوال، آسان نیست اما اگر بخواهم خیلی ساده آن را خلاصه کنم، باید بگویم غذایی که ما در گذشته مصرف می‌کردیم با غذایی که آن را در زمان حال مصرف می‌کنیم، یکی نیست حتی اگر دارای یک اسم باشد. این موضوع به خصوص در مورد گندم صدق میکند. در دنیای امروز، کمتر غذایی است که توسط بشر دست کاری نشده باشد.
ترشح روده
- افزایش نفوذ پذیری روده
- زیاد در مورد آن نمی‌دانیم، اما می‌دانیم که چنین چیزی وجود دارد.
درمان ترشح روده
با وجود ابعاد مبهم و ناشناخته‌ی تحقیقات در مورد سلامت روده‌ها، باید بگویم شما می‌توانید آن را درمان کنید. درمان ترشح روده و مشکلات مربوط به آن، با پذیرش این حقیقت شروع می‌شود که بدن شما یک مجموعه است به دلایلی به یک دیگر مرتبط است و باید به همین شکل با آن رفتار شود.
با قدم‌های کوچک شروع کنید. مواد تخمیر شده‌ی بیشتری را وارد برنامه‌ی غذایی خود کنید و بدنتان را با مصرف پروبیوتیک‌ها و سوپ عصاره‌ی استخوان متعادل کنید. هر گاه دچار مشکلی شدید، با پزشک خود مشورت کنید. گر چه فهرست زیر به هیچ وجه فراگیر نیست، اما اگر یکی از نشانه‌های بیماری را در بدن خود مشاهده کردید، این فهرست ممکن است بتواند به شما کمک کند.
روش درمان ترشح روده
- برنامه‌ی غذایی خود را با مشورت با یک پزشک و یا درمانگر طبیعی تنظیم کنید.
- استرس خود را کاهش دهید.
- هر نوع عدم توازن باکتریایی در روده را با استفاده از آزمایش مدفوع بررسی کنید.
- فعالیت خود را افزایش دهید.
- از غذاهای تخمیری و یا سوپ عصاره‌ی استخوان استفاده کنید.
- از مکمل‌های مفید برای روده مثل پروبیوتیک‌ها و ال-گلوتامین‌ها استفاده کنید.
اگر می‌خواهید سالم باشید این اشتباهات را انجام ندهید، 5 اشتباه خطرناک در مورد روده‌ی خود که ممکن است ندانسته به انجام آن دست زده باشید. یک رژیم غذایی سالم و متعادل که سرشار از پروبیوتیک‌ها و پربیوتیک‌ها است کلید توسعه کلونی روده می‌باشد. اما نمی‌توانید انتظار داشته باشید که میکروبیوم‌های سالم شما در برابر بمب‌های روده‌ای که بسیاری از ما هر روز بر سر راه آن‌ها قرار می‌دهیم مقاومت کند.
در این‌جا برخی از دشمنان شایع باکتری‌های مفید و این‌که چگونه از میکروبیوم‌ها در برابر آسیب‌ها پیشگیری کنیم را خواهید شناخت.
5 اشتباه خطرناک در مورد روده
اشتباه خطرناک در مورد روده‌ها: مصرف آنتی بیوتیک‌ها
الحق که اسم خوبی دارد، پادزی. تردیدی نیست که آنتی بیوتیک‌ها، بخش مهمی از داروهای مدرن امروزی را تشکیل می‌دهند که موجب بهبود شرایط زندگی در سر تا سر جهان می‌شوند. اگر چه در مصرف این داروها زیاده روی شده است.
مراکز کنترل و پیشگیری بیماری پیش بینی کرده که حدود نیمی از آنتی بیوتیک‌های تجویز شده، غیر ضروری هستند چرا که بسیاری از بیماری‌ها ویروسی هستند و با آنتی بیوتیک‌ها درمان نمی‌شوند.
اگر دچار سرما خوردگی، گلودرد یا عفونت تنفسی هستید، سوپ جوجه با مقدار سیر فراوان، بسیار کارساز است. حالا به میکروب‌های دستگاه گوارش اجازه دهید تا به وسیله‌ی آنتی بیوتیک‌ها نابود شوند.
اگر بخواهید، می‌توانید در دراز مدت ایمنی بیشتری داشته باشید. در منزل، تنها آب و صابون برای شستن و تمیز کردن دست‌ها کافی است و لازم نیست از محصولات آنتی باکتریال استفاده کنید.
اشتباه خطرناک در مورد روده‌ها: مصرف ضد التهاب‌ها
این دسته از داروها از درجه اهمیت کمتری برخوردارند. زنان اغلب در دوران قاعدگی داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مثل ایبروفن (آسپرین) و ناپروکسین مصرف می‌کنند. این داروها تولید مواد هورمون مانند که پروستاگلاندین نامیده می‌شوند و عامل درد قاعدگی هستند را کاهش می‌دهد.
البته پروستاگلاندین‌هایی نیز وجود دارند که از پوشش داخلی روده و معده حفاظت می‌کنند. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی تولید آن‌ها را نیز کاهش می‌دهد. این عمل موجب فرسایش مخاط محافظ روده و سپس موجب زخم روده می‌شوند.
در این بیماری دیواره‌ی روده بسیار نفوذ پذیر می‌شود و ممکن است سم موجود در روده وارد جریان خون شده و موجب التهاب، اختلالات روده‌ای، اختلالات خود ایمنی و عملکرد ورزشی ضعیف شود.
اگر شما فرد فعالی هستید، این مسئله اهمیت بیشتری پیدا میکند چرا که روده‌ی شما در معرض آسیب استرس نقص هیپوکسی (اشکال در اکسیژن رسانی به بافت‌ها) ناشی از ورزش قرار می‌گیرد یعنی خون اکسیژن دار به ماهیچه‌های در حال حرکت پمپاژ شده و روده به تنهایی باید از خود دفاع کند. پروبیوتیک‌ها سد حفاظتی روده‌ی شما را حتی در این شرایط قوی‌تر می‌کنند. داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، این سدهای حفاظتی را از بین می‌برند و دیواره‌ی روده‌ی شما را به خطر می‌اندازند.
اشتباه خطرناک در مورد روده‌ها: شیرین کننده‌های مصنوعی
مطالعات اخیر نشان می‌دهد که شیرین کننده‌های مصنوعی، موجب عدم تحمل حجم گلوکز دریافتی می‌شود و جایگزین باکتری‌های روده‌ی شما می‌شوند. این اتفاق اغلب وقتی رخ می‌دهد که بدن شما نمی‌تواند خود را با حجم زیاد شکر دریافتی وفق دهد و راه را برای افزایش وزن و بیماری‌های متابولیک مثل دیابت هموار میکند. عدم تحمل گلوکز تا حدی نشان می‌دهد چرا افرادی که در رژیم غذایی خود از نوشابه استفاده می‌کنند دارای اضافه وزن هستند گرچه شکر یا کالری زیادی مصرف نمی‌کنند.
اشتباه خطرناک در مورد روده‌ها: غذاهای فرآوری شده
غذاهای شیرین تصفیه شده و فرآوری شده موجب انفجار دیواره‌ی سلولی در روده می‌شوند. وقتی این نوع باکتری روده‌ی شما را فرا می‌گیرد، به دنبال آن دچار اضافه وزن می‌شوید. پس سعی کنید از شر غذاهای فرآوری شده ی موجود در سوپر مارکت‌ها بپرهیزید.
اشتباه خطرناک در مورد روده‌ها: قرص‌های ضد بارداری
در خصوص قرص‌های ضد بارداری زیاد صحبت نشده، گرچه به عنوان یک موضوع مهم درآسیب رساندن به سلامتی افراد نقش ایفا می‌کنند. قرص‌های ضد بارداری و داروهای هورمونی ممکن است روده‌تان را تحت تاثیر قرار داده و شما را دچار اختلالات خود ایمنی کند در این اختلال سیستم ایمنی بدن به اشتباه سلول‌های سالم را مورد حمله قرار می‌دهد و این یعنی این‌که تنها سیستم تناسلی شما را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.
همانطور که می‌دانید، استروژن و پروژسترون روی هیپوتالاموس، سیستم عصبی مرکزی، کلیه‌ها و در نهایت روده تاثیر می‌گذارد و می‌تواند با ایجاد تغییر در پاسخ‌های ایمنی، اختلالات خود ایمنی ایجاد کند. زنانی که از قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کنند 50 درصد بیشتر از دیگر زنان احتمال دارد دچار لوپوس شوند.
همه‌ی ما فکر می‌کنیم باکتری‌ها باعث ایجاد بیماری‌های ویرانگر می‌شوند اما باید بدانیم که مزایای آن‌ها نیز کم نیست. تحقیقات 10 سال اخیر شواهد زیاد در مورد ماهیت باکتری‌های روده نشان داده است که این باکتری‌ها میکرو ارگانیسم‌هایی هستند که در سیستم گوارشی ما زندگی می‌کنند و نقش مهمی در سلامتی دارند.
از آن‌جا که بخش قابل توجهی از سیستم ایمنی در روده‌های ما جای دارد، پس تصور کنید 100 تریلیون باکتری در روده‌ی شما توانایی بدن را افزایش می‌دهند تا با عفونت‌ها بجنگند و از بیماری‌ها جلوگیری کنند. برای داشتن روده سالم به این پیشنهادها توجه کنید.
در این‌جا مزایای دیگر این باکتری‌ها معرفی شده‌اند:
1. افزایش جذب مواد غذایی
تحقیقات نشان داده است که لاکتو باسیلوس اسیدوفیلوس و بیفیدو باکتریوم، توانایی بدن را برای جذب کلسیم، مس، آهن، منیزیم، منگنز، ویتامین‌ها و مواد معدنی دیگر افزایش می‌دهد.
2. از بین بردن عفونت
در سال 1988، گزارش یک پزشک و جراح ارشد آمریکایی نشان داد که یک روده سالم و نرمال برای جلوگیری از عفونت، مکانیسم‌های غیر فعال ایجاد میکند و از آن زمان به بعد مطالعات زیادی این یافته را تایید کردند.
مطالعه‌ای در سال 2008 نشان داد که باکتری‌های مفید موجود در روده از بدن در برابر عفونت‌ها دفاع می‌کنند. در سال 2012 دانشمندان دانشگاه آریزونا دریافتند که گونه‌های خاصی از باکتری‌ها در پیشگیری از عفونت‌های غذایی مفید هستند.
3. تولید ویتامین
نه تنها باکتری‌ها جذب مواد غذایی را افزایش می‌دهند، بلکه ویتامین نیز تولید می‌کنند. این باکتری‌ها شامل بیفیدوباکتریوم و باکتری اسید لاکتیک، ویتامین‌های ب-کمپلکس شامل بیوتین، تیامین (B1)، ریبوفلاوین (B2)، نیاسین (B3)، اسید پانتوتنیک (B5)، پیریدوکسین (B6)، کوبالامین (B12)، فولیک اسید و ویتامین K می‌باشند.
4. اثر باکتری‌های بد بر روی روده
ما می‌دانیم که همه‌ی باکتری‌ها مفید نیستند. برخی از آن‌ها فوق العاده مقاوم هستند. به عنوان یک مکانیسم دفاعی، باکتری‌ها قادرند تغییر کنند و به درمان‌هایی که سعی در تخریب آن‌ها دارند مقاومت نشان دهند.
به محض این‌که به طور موفقیت آمیزی تغییر شکل دادند می‌توانند استراتژی خود را به باکتری‌های دیگر منتقل کنند و چندبرابر شوند. اگر باکتری‌های مضر با موفقیت از روده عبور کنند، باکتری‌های مفید را از بین می‌برند و با سیستم فیلترینگ محافظ موجود در روده‌ها سازش می‌کنند.
این عارضه به نشت و یا نفوذ پذیری روده معروف است. این سازش موجب می‌شود که تمام ماکرو مولکول‌ها و سم‌ها که در حالت عادی در دستگاه گوارش از بین می‌رفتند به جریان خون وارد شوند. از آن‌جا که خون، مواد مغذی و عناصر حیاتی مثل اکسیژن را در کل بدن جا به جا میکند، این عناصر غیر فیلتر شده و سم‌ها در جریان خون به اندام‌های حیاتی منتقل می‌شوند.
راه‌های داشتن روده سالم
1. مصرف پروبیوتیک‌های زنده
مصرف میزان خاصی از پروبیوتیک‌های زنده موجب از بین رفتن ترشح روده و بازگرداندن باکتری‌های مفید می‌شود. در هنگام انتخاب مکمل پروبیوتیک از آن‌هایی استفاده کنید که دارای تمامی مزایای پروبیوتیک باشد. برای ایجاد باکتری‌های مفید روده، غذاهای تخمیری مانند ماست، کیمچی، کفیر، کلم ترش و ترشی سبزیجات که منبع پروبیوتیک هستند بخورید.
2. افزایش مصرف فیبر
فیبرهای رژیمی موجب خروج ارگانیسم‌های ناخواسته از روده‌ی شما می‌شود. سعی کنید روزانه 35 تا 40 گرم فیبر محلول و نامحلول مصرف کنید. بیشتر افراد کمتر از این میزان فیبر مصرف می‌کنند. بنابراین بهتر است در انتخاب غذای خود بیشتر دقت کنید.
3. خودداری از مصرف غذاهای فرآوری و تصفیه شده
غذاهای فرآوری و تصفیه شده با چند برابر کردن باکتری‌های مضر، می‌تواند روده‌ی شما را از بین ببرد. سعی کنید تا جایی که ممکن است از غذاهای کامل و فرآوری نشده مصرف کنید تا از ایجاد باکتری‌های مضر جلوگیری کرده و حداکثر استفاده را از غذاهای مغذی داشته باشید.
4. کاهش مصرف داروهای ضد استروئیدی، ضد التهابی
استفاده‌ی مداوم از داروهای ضد استروئیدی ضد التهابی مثل ایبوپروفن و آسپرین موجب ویرانی روده می‌شود. این داروها به طور همزمان درد را کاهش می‌دهند اما مانع درمان می‌شوند. از آن‌جا که دیواره‌ی روده هر سه تا پنج روز تعمیر می‌شود، مکانیسم این داروها به صورت خطرناکی این روند را قطع میکند و از بین می‌برد.
5. مکمل گلوتاتیون و گلوتامین
گلوتاتیون، یکی از فراوان‌ترین درون زادها یا آنتی اکسیدان‌های خود ساز در بدن است که نقش مهمی در روند سم زدایی دارد. وقتی سطح گلوتاتیون در اثر سم زدایی کبد کاهش می‌یابد، عرضه‌ی گلوتاتیون دوباره برای سم زدایی بدن افزایش می‌یابد.
گلوتامین نیز یک آمینو اسید است که به بافت‌ها کمک میکند پس از آسیب بهبود یابند به خصوص در لوله‌ی دستگاه گوارش، مکمل گلوتامین موجب بازیابی مخاط و دیواره‌ی روده می‌شود. با انتخاب صحیح رژیم غذایی می‌توانید روده سالم و بی‌نقص داشته باشید. با روده‌ی خود خوب باشید تا آن هم با شما خوب باشد.
