شاید برایتان سوال پیش بیاید که چاقی چیست؟ معمولا بی ام آی بالاتر از 30 به عنوان تعریفی برای چاقی محسوب میشود که عوارض ناگواری برای افراد به همراه دارد. چاقی تجمع غیر عادی و اضافه چربی در بدن است. چاقی نه تنها میتواند مشکلات فراوانی را برای جسم ما به وجود بیاورد بلکه در زندگی روزمره ما نیز اختلال بوجود میآورد. در این مقاله در مورد چاقی و حواشی آن با شما دوستان عزیز صحبت خواهیم کرد.
پیشنهاد برنافیت : رفع سریع چاقی شکم
عوامل چاقی کدامند؟
مسائل زیادی وجود دارد که باعث چاقی در افراد میشود. البته این نکته را هم نباید فراموش کرد که انسانها با یکدیگر تفاوت دارند و در مورد مشکل چاقی نمیتوان برای همه یک نسخه پیچید. بعضی از افراد به دلیل انواع بیماریها دچار چاقی و افزایش وزن میشوند و برخی از افراد هم استرس و اضطراب خود را با خوردن بیش از اندازه حل میکنند. مصرف بعضی از داروها نیز باعث افزایش وزن میشود. در ادامه به چند دلیل برای چاق شدن اشاره میکنیم:
1- چاقی چیست؛ سبک غلط زندگی و عادتهای اشتباه تغذیهای
شایعترین دلیل چاقی در سطح جهان داشتن سبک اشتباه در تغذیه افراد است. افراد چاق بیش از اندازه میخورند و فعالیت پایینی دارند. دریافت کالری از منابع غذایی سالم و طبیعی در یک سبک تغذیه درست نقش اساسی دارد. خوردن کنترل نشده و به دفعات زیاد در طول روز و استفاده از مواد غذایی فرآوری شده و همچنین مصرف نوشیدنیهای شیرین باعث افزایش وزن خواهد شد.
2- چاقی چیست؛ بی تحرکی
بی تحرکی و یکجا نشستن در طول روز و عدم فعالیتهای بدنی و ورزشی نیز چاقی را به دنبال خواهد داشت. سعی کنید در طول روز حدود 1 ساعت فعالیت بدنی مناسب مثل ورزش یا پیاده روی داشته باشید. فرقی نمیکند چه ورزشی انتخاب کنید، تمام ورزشها اعم از هوازی و غیرهوازی به کنترل وزن شما کمک میکنند.
پیشنهاد برنافیت : بهترین راه خلاصی از چاقی
روشهای پیشگیری از چاقی چیست؟
نکاتی وجود دارد که اگر آنها را رعایت کنیم میتوانیم از چاقی پیشگیری کنیم. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره میکنیم.
1- عدم حذف میان وعدهها و وعدههای غذایی
برای اینکه از چاقی پیشگیری کنید هیچکدام از وعدههای غذایی خود را حذف نکنید. شما به طور معمول در یک رژیم غذایی سالم باید 3 وعده اصلی غذایی و 2 میان وعده داشته باشید و سعی کنید وعدهها و میان وعدهها را به موقع بخورید. چیزی که در برنافیت به شدت بر روی آن تاکید شده است.
2- در دسترس نبودن تنقلات
سعی کنید تنقلات و شیرینیها و شکلات و مواد غذایی ناسالم و پرکالری را از دسترس خود دور کنید. اینگونه خوراکیها را با میوهها و سبزیها جایگزین کنید و از خواص آن بهره ببرید.
3- تمرکز هنگام غذاخوردن
وقتی که مشغول تماشای تلویزیون هستید و غذا میخورید، حواستان به این مسئله نیست که چه مقدار غذا خوردهاید و چون روی غذاخوردن خود تمرکز ندارید، بنابراین پیغام سیر شدن دیرتربه مغزتان ارسال میشود در نتیجه غذای بیشتری میخورید و دچار اضافه وزن میشوید.
4- آهسته غذا خوردن
وقتی که آهسته غذا میخورید، پیغام سیر شدن به موقع به مغزتان ارسال میشود و در نتیجه از پرخوری و چاقی جلوگیری میکنید. سعی کنید لقمههایتان را به آهستگی بجوید.
وزن مناسب برای هر فرد چقدر است؟
برای اینکه بدانید چاقی چیست و چگونه میتوان از آن جلوگیری کرد، باید میزان وزن مناسب برای خودتان را بدانید. باید بدانید وزن مناسب هر شخص با شخص دیگر متفاوت است و به عوامل متعددی بستگی دارد از جمله قد، استخوان بندی، جنسیت، مقدار چربی، عضله و غیره.
با بی ام آی که در واقع همان شاخص توده بدنی است وزن مناسب برای افراد را به دست میآورند. محاسبه بی ام آی راه سادهای است. البته میزان بی ام آی همیشه کامل و دقیق نیست زیرا در آن تراکم ماهیچه و استخوان در نظر گرفته نشده است. عوامل متعددی که روی وزن مناسب افراد تاثیر میگذارند شامل موارد زیر میشود:
1- سن
سن به طور غیر مستقیم بر روی میزان وزن مناسب افراد تاثیر میگذارد. با افزایش سن توده عضلانی بدن انسان کاهش پیدا میکند و چربی با سهولت بیشتری در بدن ذخیره میشود. البته با تغذیه مناسب و ورزش و کنترل استرس و اضطراب و خواب کافی میتوان این اثرات منفی را کنترل کرد.
2- قد
هرچه قد فردی بلندتر باشد، میزان توده ماهیچهای و چربی و در نهایت وزن شخص بیشتر میشود. معمولا مردها نسبت به زنها سنگین وزنتر هستند.
3- جنسیت
وزن خانمها معمولا از آقایان کمتر است ولی درصد چربی بیشتری در بدنشان وجود دارد. چون در حالت طبیعی حجم ماهیچه در مردان بیشتر از زنان است و ماهیچه هم معمولا از چربی سنگینتر است. همچنین تراکم استخوان در خانمها کمتر است و معمولا مردان قد بلندتر هستند.
4- استخوانبندی
استخوانبندی افراد روی وزن مناسب آنها تاثیر مستقیم دارد. معمولا 3 نوع استخوانبندی ریز و درشت و متوسط داریم.
روشهای تعیین وزن مناسب برای افراد
روشهای مختلفی برای تعیین وزن افراد وجود دارد که در ادامه به سه مورد از آنها اشاره میکنیم.
- تعیین وزن مناسب با اندازهگیری بی ام آی یا شاخص توده بدنی
- تعیین وزن مناسب با دبلیو اچ تی آر یا اندازهگیری نسبت کمر به قد
- استفاده از دبلیو اچ آر یا اندازه نسبت دور کمر به ران
دلایل چاقی زیاد چیست؟
زمانی که علت اصلی چاقی را پیدا میکنید در واقع بزرگترین قدم برای برطرف کردن آن را برداشتهاید. از جمله عوامل اصلی چاقی زیاد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مصرف بیش از حد کالری: زمانی که شما بیشتر از آنچه بدنتان نیاز دارد کالری دریافت میکنید این کالریهای اضافی در بدن به صورت چربی مخصوصا در ناحیه شکم تجمع پیدا میکند.
سبک زندگی: نداشتن تحرک کافی وفعالیتهای منظم ورزشی باعث چاقی مفرط در افراد میشود. این یکجا نشینی معمولا همراه با دریافت کالری از منابع ناسالم همراه است.
دریافت کربوهیدرات اضافی: کربو هیدراتهای اضافی در بدن به صورت گلوکوز باعث افزایش ترشح انسولین میشوند. هورمون انسولین نیز بافت چربی را در بدن رشد داده و باعث چاقی و اضافه وزن میشود. کربوهیدراتهای ساده به سرعت وارد جریان خون شده و جذب میشوند.
استرس و اضطراب: بعضی از شرایط روحی نامناسب مثل استرس و اضطراب و افسردگی باعث افزایش وزن زیاد در افراد میشود. زیرا در این موارد پرخوری وسیلهای برای تسکین درد میشود.
چاقی در دوران کودکی
یک کودک چاق سریعتر به یک بزرگسال چاق تبدیل میشود، زیرا در دوران کودکی تعداد سلولهای چربی سریعتر افزایش پیدا میکنند و در نتیجه میزان ذخیره چربی و چاقی در بزرگسالی در این کودکان بیشتر از بقیه دیده میشود.
دلایل ژنتیکی که میتواند باعث چاقی شود کدام است؟
سبک نامناسب تغذیهای باعث بروز چاقی در افراد میشه ولی دلایل ژنتیکی وجود دارد که بر متابولیسم بدن اثر میگذارند و باعث اضافه وزن و چاقی میشوند. با آزمایش و بررسی بر روی دی ان ای افراد میتوان به وجود ژنهای استعداد چاقی پی برد و با تشخیص به موقع میتوان با تغییر در سبک زندگی فرد این اضافه وزن را درمان کرد. معمولا 6 زن در آزمایشهای مرتبط با زنتیک و چاقی مورد بررسی قرار میگیرند که البته نحوه تفسیر این نتایج با ازمایشگاه و پزشک معالج است.
با اطلاع از نتایج این تست پزشک میتواند برنامه دقیقتری را که شامل رژیم غذایی و ورزش و تغییر سبک زندگی برای فردی که به چاقی مبتلا شده است را انتخاب کند.
چاقی باعث به وجود آمدن چه بیماریهایی میشود؟
درست است که بعضی از بیماریها باعث بروز اضافه وزن و چاقی میشوند، اما خودِ چاقی نیز باعث بروز بیماریهای متعددی میشود. با چاق شدن افراد احتمال ابتلا به بعضی از بیماریها نیز افزایش پیدا میکند. از جمله این بیماریهای ناشی از چاقی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سکته و بیماریهای قلبی- عروقی
- دیابت
- فشار خون بالا
- سرطان سینه،
- سرطان روده کوچک و بزرگ،
- سرطان مجرای ادرار،
- سرطان کیسه صفرا،
- سرطان کلیه و ناراحتیهای کلیوی،
- سکته مغزی
- بیماری کیسه صفرا و سنگ صفرا
- نقرس
- مشکلات تنفسی مثل آپنهی خواب و آسم
- استئوآرتریت
چه عادتهای اشتباهی باعث چاقی میشود؟
عادتهای اشتباهی وجود دارند که که نتیجه آنها چاقی و اضافه وزن است. از جمله این عادتهای نادرست به چند مورد آن اشاره میکنیم:
1- حذف وعدهها و میان وعدههای اصلی
وقتی که شما یک یک وعده غذایی را حذف میکنید فکر میکنید که در کالری آن وعده صرفهجویی کرده اید در صورتی که این کار کاملا اشتباه است چون با حذف یک وعده در وعده بعدی کالری بیشتری مصرف میکنید.
2- وسواس در کالری شماری
وسواس بیش از حد در کالری شماری باعث افزایش استرس در شما شده و در نتیجه هورمون کورتیزول بیشتر ترشح میشود که این امر باعث چاقی میشود.
3- استفاده از چربیهای ناسالم
سعی کنید به جای روغنهای فراوری شده و ناسالم از روغن زیتون و کنجد و چربیهای حیوانی استفاده کنید. این چربیها علاوه بر اینکه از پیری زودرس جلوگیری میکنند، باعث افزایش متابولیسم شده و نیاز بدن به آنتی اکسیدانها را برطرف میکنند.