رژیم دوکان یکی از انواع رژیم غذایی است که در سال ۲۰۱۰ توسط پیر دوکان متخصص تغذیه فرانسوی مطرح شد. این رژیم بر روی پروتئین استوار است. بیشتر از ۷۰ غذای موجود در این رژیم از حیوانات و حدود ۳۰ عدد از این غذاها از گیاهان به دست می‌آید. در رژیم دوکان مصرف کربوهیدرات ها به شدت محدود شده است. در رژیم دوکان ادعا می‌شود که در طول یک هفته می‌توانید ۵ کیلو وزن کم کنید بدون این که وزنتان برگردد. با ما همراه باشید تا تمام ناگفته‌های این رژیم را برای شما بیان کنیم.قابل گفتن است که برنافیت رژیم اصلاح شده کتوژنیک را آماده کرده که مانند رژیم دکان بر پروتئین استوار است و کربوهیدرات محدود دارد ولی نسبت به رژیم دوکان ضرر کمتری دارد. این رژیم در طول یک ماه 8 کیلو وزن شما را کاهش می دهد و مواد غذایی آن در ایران به راحتی یافت می شود. در صورتی که امکان گرفتن رژیم دکان وجود ندارد، ما رژیم کتوفیت را به شما معرفی می کنیم تا بتوانید رژیمی طبق رژیم کتوژنیک داشته باشید.
روش عملکرد رژیم دوکان
روشی را که رژیم دوکان پیشنهاد می‌دهد شامل چهار مرحله می‌شود. دو مرحله کاهش وزن و دو مرحله تثبیت وزن دارد. چهار مرحله رژیم دوکان شامل مراحل زیر می‌شود:
1- مرحله حمله
در این مرحله به مدت یک تا ده روز به مقدار دلخواه و نامحدود پروتئین کم چربی به اضافه یک و نیم قاشق سبوس جو دوسر و ۶ لیوان آب می‌خورید.
2- مرحله کروز
در مرحله کروز که می‌تواند چندین ماه هم طول بکشد شما هر روز مقدار زیادی سبزیجات غیر نشاسته‌ای استفاده می‌کنید و هر روز به اندازه نصف قاشق غذاخوری سبوس جو دوسر به رژیم خود اضافه می‌کنید.
3- مرحله تثبیت
در طول مرحله تثبیت می توانید از سبزیجات به اضافه یک تکه میوه و دو تکه نان سبوس دار و یک وعده پنیر مصرف کنید. در مرحله تثبیت تا وعده غذای آزاد و دو وعده غذایی نشاسته‌ای دارید.
4- مرحله تثبیت نهایی
در این مرحله می توانید هر غذایی که دوست دارید بخورید البته یک روز در هفته مثل مرحله حمله باید غذای پروتئینی بخورید. در مرحله تثبیت نهایی باید روزی سه قاشق غذاخوری سبوس جو دوسر بخورید و ۲۰ دقیقه پیاده‌روی کنید.
خوراکی‌های مجاز و غیر مجاز در رژیم دوکان
در هر مرحله از رژیم دوکان گروهی از مواد غذایی مجاز و گروهی از مواد غذایی غیر مجاز هستند. مواد غذایی مجاز در مرحله حمله رژیم دوکان
- گوشت بدون چربی مثل گوشت گاو و گوساله و گوسفند
- غذاهای دریایی: مثل صدف و میگو و خرچنگ
- ماکیان: بلدرچین، اردک، بوقلمون و مرغ
- لبنیات بدون چربی مثل ماست یونانی، شیر، خامه، پنیر کاتیج
- ماهی ها: مثل قزل‌آلا، تیلا‌پیلا، سالمون، ماهی تن
- تخم‌مرغ و سبوس جو
- پروتئین‌های گیاهی
مواد غذایی مجاز در طول تثبیت
- مارچوبه
- کلم بروکلی و بروکسل
- کاهو، هویج، گل کلم
- کرفس و کنگرفرنگی
- چغندر قند
- بادمجان و خیار
- رازیانه و کاسنی
- لوبیا سبز
- اسفناج و پیاز
- قارچ و فلفل دلمه
- بامیه و کدو و گوجه فرنگی و شلغم
مواد غذایی مجاز در مرحله تحکیم
در مرحله تحکیم شما می‌توانید از مواد غذایی مرحله تثبیت به اضافه یک وعده میوه در طول روز و دو تکه نان هفت غله، ۴۰ گرم پنیر،
۲ فنجان مواد خوراکی نشاسته‌ای پخته شده در طول هفته و دو وعده میوه در روز و دو وعده جایزه در یک هفته استفاده کنید.
مواد غذایی مجاز در مرحله پایداری
در مرحله پایداری شما مجاز هستید در طول روز ۳ قاشق غذاخوری سبوس جو دو سر و یک روز در هفته را فقط پروتئین بخورید.
خوراکی‌های غیر مجاز در رژیم دوکان
در رژیم غذایی دوکان شما تنها باید غذاهایی را مصرف کنید که در لیست غذایی این رژیم باشد و غذاهای خارج از این نیز جزو غذاهای غیرمجاز محسوب می‌شوند.
مزایا و معایب رژیم دوکان
رژیم دوکان به سبب کاهش وزن سریع و تا حدودی تنوع غذایی می‌تواند مورد توجه باشد ولی مطمئناً معایب آن به این مزایای محدود
می‌چربد. رژیم به خودی خود دارای محدودیت‌هایی می‌باشد که وجود این آسیب‌ها تردید برای گرفتن آن را دوچندان می‌کند. یادتان باشد همیشه رژیمی را انتخاب کنید شما را از نیازهای اساسی بدنتان محروم نکند. از معایب رژیم دوکان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- در مراحل اولیه برنامه شما از میوه‌ها و سبزیجات و در واقع انواع ویتامین‌های مفید برای بدن بدنتان محروم خواهید ماند، همین مسئله بر روی خلق و خوی شما تاثیر فراوانی دارد.
2- وقتی که شما بعد از مراحل اولیه رژیم دوکان از این رژیم دل زده شوید و از آن منصرف شوید بیشتر از قبل از آن افزایش پیدا خواهد کرد.
3- در رژیم دوکان شما دچار کمبود چندین ماده مغذی ضروری مثل ویتامین‌های اصلی و مواد معدنی و چربی‌های سالم خواهید شد.
4- سطح دریافت فولیک اسید و ویتامین C در این رژیم‌ها پایین است
5- دریافت خارج از حد تعادل پروتئین‌ها و آهن و پتاسیم و بعضی از ویتامین‌ها از معایب رژیم دوکان می‌باشد.
رژیم دوکان برای چه افرادی مناسب است؟
رژیم دوکان برای همه افراد مناسب نیست افرادی که گیاهخوار هستند به هیچ عنوان نمی‌توانند از رژیم دوکان استفاده کنند، زیرا مواد غذایی مجاز در این رژیم بیشتر شامل گوشت کم چرب، مرغ و ماکیان، تخم مرغ و لبنیات است. همچنین افراد از خوردن مواد گیاهی پروتئین‌دار مثل عدس و حبوبات در رژیم دوکان محروم هستند.
آیا رژیم دوکان برای بدن مضر است؟
طبق تحقیقاتی که دانشمندان انجام داده‌اند رژیم‌های غذایی پرپروتئین روش سالمی برای کاهش وزن نیستند. این رژیم برای سلامتی افراد خطرناک است. مصرف مقدار زیاد پروتئین در رژیم غذایی خطر ابتلا به بیماری‌های متابولیک را افزایش می‌دهد. همچنین وقتی که مواد پروتئینی زیاد مصرف می‌کنیم برای حذف پروتئین و از بین بردن مواد زائد حاصل از آن به کلیه فشار مضاعف وارد می‌کند. این رژیم برای سلامتی خطرات متعدد را به دنبال دارد؛ از جمله ایجاد بیماری‌های کبدی و بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های قلب و عروق و پوکی استخوان.
آموزش رژیم دوکان
1- در فاز اول رژیم دوکان شما می‌توانید روزانه ۲ عدد تخم مرغ مصرف کنید. اگر کلسترول خونتان بالاست در این رژیم از سفیده تخم مرغ استفاده کنید.
2- در رژیم دوکان می‌توانید ماست، پنیرکوتاژ و شیر بدون چربی و محصولات لبنی مصرف کنید. شما همچنین می‌توانید از ماست‌های میوه‌ای که دارای پوره هستند نیز استفاده کنید ولی نباید در یک روز بیشتر از دو وعده از آن استفاده کنید.
3- در رژیم دوکان می‌توانید از ادویه جات، ترشی‌جات، سیر، خیار، پیاز ترشی و آبلیمو، خردل و نمک و همچنین از شیرین کننده‌ها و آدامس بدون شکر به مقدار محدود مصرف کنید.
4- در مرحله حمله روزانه باید دو لیتر آب بنوشید و ۲۰ دقیقه پیاده‌روی کنید. در این مرحله نباید کره و روغن مصرف کنید.
5- از آگار که یک نوع ژلاتین دریایی است و سرعت جذب قند را در بدن کاهش می‌دهد و میزان کالری جذب شده و کلسترول را کاهش می‌دهد استفاده کنید.
6- قبل از مصرف غذا یک لیوان آب سرد میل کنید این کار باعث می‌شود که احساس سیری کنید.
7- درمرحله حمله رژیم دوکان از مصرف سالاد و سبزیجات باید خودداری کنید.
نمونه برنامه غذایی رژیم دوکان
در ادامه نمونه‌ی یک روز برنامه غذایی رژیم دوکان را برای شما معرفی کرده‌ایم.
صبحانه روز اول
نیمرو همراه با ماهی دودی: به این ترتیب که ماهی دودی را با تخم مرغ هم زده همراه باشیر همراه با شیر بدون چربی بغلتانید و آغشته کنید. این ماهی را در ماکروفر به حالت برشته درآورید.
ناهار روز اول
ژامبون رول شده: حدود ۲۵۰ گرم ژامبون بدون چربی را ریز خورد کرده به همراه پیاز و صدف خرد شده با هم مخلوط کرده و به صورت رول در آورید.
شام روز اول
گوشت گاو: حدود ۴۰۰ گرم استیک را خرد کرده به همراه سس سویا و یک قاشق سس صدف، یک عدد زنجبیل بزرگ خرد شده و ۴ حبه سیر و مقداری برگ گشنیز
گوشت گاو را به همراه سس و زنجبیل و مقداری فلفل سیاه ترکیب کرده سیر را سرخ می‌کنیم و سپس گوشت گاو را به آن اضافه می‌کنیم و روی حرارت گذاشته هم می‌زنیم گشنیز را نیز به مواد قبلی اضافه می‌کنیم.
دسر
کیک پنیری لیمو: برای تهیه این کیک پنیری به مواد زیر احتیاج داریم:
- تخم مرغ: ۲ عدد
- کوارک: ۴ قاشق غذاخوری
- پنیر کوتاژ: ۲۰۰ گرم
- پنیر خامه‌ای بدون چربی: ۳۰۰ گرم
- آرد ذرت: ۲ قاشق غذاخوری
- شیرین‌کننده: ۸ قاشق غذاخوری
- پوست لیموی رنده شده: به مقدار لازم
همه مواد را با هم مخلوط کرده سفیده تخم مرغ را می‌زنیم تا سفت شود. آرد ذرت را به آن اضافه می‌کنیم همه مواد را با هم مخلوط می‌کنیم. همه این مواد را داخل فر می‌گذاریم تا برشته شود. بعد از سرد شدن با پوست لیمو سرو می کنیم.
نتیجه گیری
این رژیم برای کاهش وزن سریع نتیجهی خوبی دارد که البته برای بدن خطرناک و غیر قابل جبران است. در این رژیم شما از مصرف مواد مغذی و ضروری برای بدن محروم میمانید. پس پیشنهاد می‌کنیم قبل از اقدام به گرفتن چنین رژیم‌هایی با پزشکی تغذیه مشورت کنید.
