احتمالا اگر استخوان‌هایتان درد می‌کند، دچار خستگی و ضعف باشید و یا تغییراتی در صدایتان به وجود آمده باشد، دکتر از شما می‌خواهد تا علائم تیروئید خود را چک کنید و بیشتر در مورد آن فکر کنید. برای اینکه هورمون تیروئید شما به درستی کار کند (یعنی به میزان مناسب ترشح شود) شرایط بسیار مناسبی باید برای آنها به وجود آورد. در اصل، متابولیسم و فعال سازی صحیح هورمون تیروئید نیاز به عملکرد صحیح غده‌ها و سیستم‌های دیگر دارد. در این مقاله قصد داریم در مورد غده‌ی تیروئید، علائم تیروئید و هر آنچه که به این غده‌ی مهم ارتباط دارد برای شما دوستان عزیز توضیح دهیم.
تیروئید چیست؟
تیروئید در قسمت جلوی گردن و درست در زیر برآمدگی حنجره قرار دارد. هر یک از بال‌های این غده‌ی پروانه‌ای شکل به سمت نای‌های دو طرف گلو کشیده شده‌اند. این غده زیاد بزرگ نیست، اما هورمون‌های قوی و چندگانه‌ای تولید می‌کند. همه‌ی این هورمون‌ها با هم، متابولیسم و عملکرد هورمون‌های ما را تنظیم می‌کنند و به طور مستقیم بر روی سیستم و عملکرد بدن از جمله ضربان قلب، سطح کلسترول، وزن، انرژی، انقباض و انبساط ماهیچه‌ها، بافت پوست و مو، عملکرد روده، باروری، تنظیم قاعدگی، حافظه و خلق و خو تاثیر می‌گذارند. سطح متعادل هورمون تیروئید برای گسترش مغز جنین و نوزاد ضروری است.
[buttontag] رژیم غذایی برای کم کاری تیروئید
یک تیروئید سالم چگونه کار می‌کند؟
اگر این غده به درستی کار کند، با اعمال اثر بر روی تک تک سلول‌های بدن به شما کمک می‌کند نهایت سلامتتان را به دست آورید. حال بگذارید به این موضوع بپردازیم که یک تیروئید سالم هر روز چگونه کار می‌کند و بر روی چه اندام‌ها یا رفتارهایی تاثیر می‌گذارد؟
1- تقویت روحیه
اگر به دنبال تقویت روحیه تان هستید، مراقب تیروئید خود باشید. روان پزشکان می گویند: پیش از ابداع داروهای مهار کننده ی باز جذب سروتونین که امروزه به وفور استفاده می شود، داروهای تیروئید برای درمان افسردگی به کار می رفتند. تاثیر مثبت T3 بر روی افسردگی به دلیل فعالیت خاص آن بر روی مغز است. T3 تولید انتقال دهنده های عصبی خاص همچون سروتونین را افزایش می دهد.
طبق این مطالعات، T3 اگر به صورت تنها یا همراه با داروهای مهار کننده ی باز جذب سروتونین استفاده شود بسیار موثر است. این ماده برای درمان مقاومت دارویی، افسردگی مکرر و اختلالات دو قطبی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
2- تقویت مغز
اخیرا یک گروه متشکل از ۳۸۳ زن در مطالعه ای شرکت کردند تا ارتباط عملکرد شناختی را با جایگاه تیروئید کشف کنند. معیارهای ورود به مطالعه شامل گذشت حداقل ۲ سال از آخرین قاعدگی و عدم زوال عقل بود. تشخیص عملکردهای شناختی توسط آزمون نشانه های حیاتی سیستم عصبی مرکزی انجام شد. نتایج این مطالعه که در مجله ی هندی درون ریز شناسی و متابولیسم به چاپ رسید نشان داد که سطوح بالای THS (THS بالا نشانه ی سطح پایین هورمون تیروئید است) موجب کاهش حافظه، زمان واکنش و حافظه ی کلامی می شود. T4 آزاد به طور مثبتی با رفلکس سریع تر و زمان پاسخ در ارتباط است. حتی یک کاهش متوسط در THS برای افزایش عملکرد شناختی به ویژه در زنان پس از یائسگی حیاتی است.
3- بهبود هضم
نه تنها هورمون تیروئید موجب بهبود متابولیسم، خلق وخو و بهبود شناخت در شما می شود، بلکه به بهبود هضم غذا نیز کمک می کند. برای بهبود عملکرد تیروئید، T4 باید به شکل T3 فعال در آید که این عمل تا حدودی در لوله ی گوارشی انجام می شود. برای اینکه این تبدیل رخ دهد، لوله ی گوارشی به کلونی باکتری های مفید نیاز دارد. عدم تعادل باکتری‌های مضر نسبت به باکتری‌های مفید موجب کاهش عملکرد تیروئید می شود. این موضوع نشان می دهد چرا بسیاری از بیماران با عدم تعادل هورمون تیروئید دچار مشکلات گوارشی نیز هستند و چرا مشکلات گوارشی گاهی اوقات حتی با وجود پانل های شیمیایی خون یک تیروئید نرمال نیز رخ می دهد.
4- بهبود وزن بدن
وقتی تولید هورمون تیروئید کاهش می یابد، میزان متابولیسم بدن نیز کاهش می یابد. در نتیجه کاهش وزن با مشکل مواجه می شود. اگر افراد چاق از غذاهای کم کالری استفاده می کنند، به طور منظم ورزش می کنند، اما همچنان نمی توانند وزن خود را کاهش دهند، دلیل احتمالی آن میزان پایین متابولیسم بدن است که توسط سطح پایین T3 تشکیل شده است. حتی کاهش ۱۰ درصدی میزان متابولیسم نیز کاهش وزن را با مشکل مواجه می سازد. داده های کلینیکی حاضر نشان می دهد که اغلب افرادی که به سختی وزن خود را کاهش می دهند، میزان متابولیسم آنها ۱۵ تا ۴۰ درصد کمتر است.
علائم تیروئید کم کار یا کم کاری تیروئید چیست؟
وقتی تولید، ذخیره و آزادسازی هورمون‌های تیروئید دچار مشکل شود، علائمی با خود به همراه خواهد داشت. برخی از علائم کم کاری تیروئید عبارتند از:
- التهاب گردن
- ریزش مو
- تغییر در ضربان قلب
- افزایش وزن
- کاهش انرژی و تغییر در روحیه
- احساس سرما
- سفت شدن پوست
- مشکلات روحی
- مشکل در بلع غذا
- تغییر در صدا
- افسردگی
- درد یا ضعف عضلانی
- افزایش کلسترول
- خستگی
- اختلال در حافظه
علائم کم کاری تیروئید در مردان چیست؟
کم کاری تیروئید علاوه بر اختلالاتی که در قوای جنسی ایجادمی‌کند، با علائم زیر همراه است:
- تپش قلب
- احساس سرما
- عصبانیت
- ضعف
- یبوست
- افسردگی
علائم کم کاری تیروئید در کودکان چیست؟
کودکان نیز همانند بزرگسالان وقتی دچار کم کاری تیروئید شوند، علائم مشابهی را از خود نشان خواهند داد، اما برخی از علائم مختص به آنهاست. این علائم عبارتند از:
- تاخیر در رشد دندان‌های دائمی
- رشد ضعیف و در نتیجه کوتاهی قد
- رشد ذهنی ضعیف
- تاخیر در بلوغ
علائم کم کاری تیروئید در زنان کدام است؟
مواردی که به طور کلی برای علائم تیروئید ذکر شد برای زنان نیز صدق می‌کند، علاوه بر آنها می‌توان به این علائم مختص برای زنان اشاره کرد:
- اختلال در قاعدگی
- ناباروری
- و نازک شدن موها
آزمایش تیروئید به چه صورت است؟
آزمایش تیروئید شامل یک آزمایش خون است برای تشخیص اختلالات تیروئید به کار رفته و موارد زیر را شامل می‌شود:
- T3 معکوس
- TSH
- FreeT3
- FreeT4
باید بدانید که اصلی‌ترین بخش آزمایش تیروئید مربوط به TSH است. TSH توسط غده هیپوفیز تولید می‌شود و بخشی از سیستم بدن برای حفظ مقدار پایدار هورمون‌های T4 و T3 در خون است. وقتی سطح هورمون تیروئید کاهش پیدا کند، هیپوفیز تحریک می‌شود تا TSH را آزاد کند. TSH باعث تولید و انتشار T4 و T3 توسط غده تیروئید می‌شود.
کدام مواد مغذی برای سلامت تیروئید موثر است؟
در اینجا برخی از مواد مغذی اصلی موجود در غذاها و مکمل‌ها که می‌تواند به سلامت تیروئید شما کمک کند نام برده شده است.
ویتامین D
فقر ویتامین D در بدن موجب مشکلات خودایمنی تیروئید می‌شود. با وجودی که قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای چند دقیقه می‌تواند ویتامین D شما را تامین کند، اما بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند برای تامین ویتامین D به سراغ مکملهای آن بروند. یک نکته‌ی مهم در مورد ویتامین D وجود دارد و آن هم این است که اگر آنها را با چرب‌ترین وعده ی غذایی خود (معمولا با شام) صرف کنید بسیار راحت‌تر جذب بدنتان می‌شود.
ید
ید برای تولید هورمون تیروئید بسیار ضروری است. بنابراین فقر ید در بدن موجب اختلال کارکرد تیروئید می‌شود زیرا بدن برای تولید هورمون تیروئید به اندازه‌ی کافی مواد خام در دسترس ندارد. از طرف دیگر افزایش ید در بدن نیز مشکل ساز است، چرا که موجب گواتر می‌شود و به مرور زمان خود ایمنی تیروئید را نیز افزایش می‌دهد.
اگر بدن شما دچار کمبود ید است، توصیه می‌شود از ترکیبات و محلول های یددار استفاده کنید. اما در نظر داشته باشید که مصرف ید تنها به دلیل عارضه‌ی تیروئید می‌تواند مشکل ساز و زیان بخش باشد.
سلنیوم
کمبود مواد معدنی مثل سلنیوم خطر ابتلا به بیماری تیروئید، تبدیل T4 به T3 و خود ایمنی تیروئید را افزایش می‌دهد. تنها در صورتی که جوز برزیلی زیادی مصرف کنید دچار کمبود سلنیوم نخواهید شد. در غیر این صورت باید از مکملهای آن استفاده کنید. البته به خاطر داشته باشید که مصرف بیش از حد سلنیوم ممکن است شما را مسموم کند. بنابراین برای اینکه با این مشکل مواجه نشوید تنها مصرف ۴۰۰ میکروگرم از آن کافیست.
زینک
زینک یکی از مواد معدنی است که برای تولید و فرآوری هورمون تیروئید مورد نیاز است. کمبود زینک در بدن منجر به کم کاری غده‌ی تیروئید می‌شود. می‌توانید کمی زینک را وارد برنامه‌ی غذایی خود کنید و یا مقداری از مکمل های آن مصرف کنید.
پروبیوتیک‌ها
پروبیوتیک‌ها شامل غذاها و مکملهای حاوی باکتری های مفید هستند و به حفظ تعادل باکتری‌های روده کمک می‌کند. پروبیوتیک ها موجب افزایش ایمنی بدن، بهبود گوارش، جلوگیری از اسهال، یبوست و عفونت می‌شوند.
با در نظر گرفتن فواید پروبیوتیک‌ها برای سلامت بدن سعی کنید یک برنامه‌ی غذایی سرشار از پروبیوتیک مصرف کنید و یا از مکملهای آن بهره بگیرید.
فریتین
فریتین معیار پیش ساخت آهن در بدن است (اما میزان اندازه‌گیری آن با آهن فرق دارد). کمبود فریتین موجب جذب و فرآوری هورمون تیروئید به سلول‌ها می‌شود. اگر این ماده به تنهایی مشکل شما را حل نکرد، می‌توانید از غذاهای حاوی آهن و یا مکملهای آن استفاده کنید.
