رژیم یکنواخت به معنی آن است که یک غذا را به مدت مشخص مثلا ۵ روز برای ناهار مصرف کنیم. تنوع مواد غذایی به دریافت تمامی مواد مغذی مورد نیاز بدن و افزایش اشتیاق به خوردن کمک می‌کند اما در این رژیم با خوردن غذاهای مشابه اشتیاق به خوردن کاهش پیدا می‌کند و طرفداران آن بر این باور هستند که میزان جذب کالری‌های غذا هم با تکرار آن‌ها قابل کنترل می‌شود. این تئوری هوشمندانه‌ای است که برخی افراد مشهور در رژیم غذایی خود از آن استفاده می‌کنند چرا که به ثابت بودن وزن کمک می‌کند و دغدغه همیشگی بسیاری افراد به ویژه خانم‌های خانه‌دار برای یافتن پاسخ سوال چی بپزم را حل می‌کند. در این مطلب بررسی می‌کنیم رژیم یکنواخت چیست و برای چه کسانی مناسب است.
رژیم غذایی یکنواخت چیست و آیا همه می‌توانند از آن پیروی کنند؟
رژیم غذایی یکنواخت به این معنی است که فرد برای وعده‌های غذایی خود برنامه ثابت و مشخصی داشته باشد و در طول زمان همان غذاها را مصرف کند. به عنوان مثال هر روز برای وعده ناهار یک تکه ماهی سالمون بخورد، این برنامه غذایی بسیار سخت گیرانه و خشک به نظر می‌رسد و رعایت آن برای همه امکان پذیر نیست.
بزرگ‌ترین ایرادی که به این برنامه غذایی وارد است ایجاد مانع برای دریافت تمامی مواد مغذی خواهد بود. یکنواختی و دشواری باعث شده بسیاری از افرادی که به رژیم یکنواخت روی می‌آورند پس از مدت کوتاهی آن را رها کرده و به دلیل کسل شدن قادر به پیگیری آن تا آخر نیستند.
البته هستند افرادی که به کمک این برنامه غذایی وزن خود را کنترل کرده و از پیروی آن اعلام رضایت می‌کنند. این رژیم به سم زدایی و پاکسازی بدن کمک بسیاری می‌کند و بسیاری از کاهش وزن خود در پی رعایت این رژیم خبر دادند.
این رژیم غذایی اگر مدت زمان محدودی داشته باشد می‌تواند اثرات زیادی بگذارد و افراد را از پرخوری و ناتوانی در کنترل وزن خود برای همیشه نجات دهد.
این رژیم در کاهش وابستگی روانی افراد به غذا کمک بسیاری کرده و باعث می‌شود فرد به هماهنگی بیشتری با دنیای اطراف خود دست پیدا کند. در رژیم غذایی یکنواخت سعی می‌شود غذاهای محبوب فرد در برنامه غذایی گنجانده شود تا به راحتی از پیگیری آن خسته نشود.
برخی از طرفداران این رژیم غذایی اینطور استدلال می‌کنند که استفاده مداوم از یک مدل وعده غذایی بسیار سالم است اما آن‌ها فراموش می‌کنند که نداشتن تعادل می‌تواند خطرات بسیاری برای سلامت جسمی و روحی فرد به همراه داشته باشد.
مهم‌ترین مزایای رژیم یکنواخت کدام است؟
برای پیروی از رژیم یکنواخت مزایای بسیاری ذکر شده که در این‌جا به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
1. پاکسازی بدن و ذهن
رعایت رژیم غذایی یکسان به پاکسازی جسم و ذهن کمک بسیاری می‌کند، افرادی که از این برنامه غذایی پیروی می‌کنند دیگر به دنبال غذاهای گران قیمت و خوشمزه نخواهند بود و به مرور نه تنها کاهش وزن محسوسی را تجربه می‌کنند بلکه ولع و اشتیاق بی‌پایان آن‌ها به خوردن غذا و تست مزه‌های تازه هم کاهش پیدا خواهد کرد.
2. عدم نیاز به خرید ابزارهای پیچیده تهیه غذا
افرادی که یک رژیم یکنواخت را دنبال می‌کنند دیگر نیازی نیست برای تهیه غذاهای جدید لوازم آشپزخانه متنوع و گران قیمت بخرند. خرد کردن، آبگیری و تهیه مواد اولیه یک غذا ابزار زیادی نیاز ندارد و به همین ترتیب برای فردی که این رژیم غذایی را دنبال می‌کند یک آشپزخانه ساده و با وسایل محدود کفایت می‌کند.
3. شکل گیری عادتهای غذایی مفید و سالم
پیگیری مستمر این رژیم اگرچه ساده نیست اما می‌تواند به اصلاح سبک زندگی فرد منجر شده و کمک کند عادتهای غذایی مفید و سالمی را برای خود شکل دهد. غذا خوردن به مرور برای این افراد به یک عادت تبدیل می‌شود که به خوبی و راحتی می‌توانند آن را به کنترل خود درآورند.
4. پرهیز از زیاده روی در خوردن غذا
عادتهای غذایی ثابت فرد را از خوردن فست فود و مواد غذایی فرآوری شده دور نگه می‌دارد از سوی دیگر انتخاب‌های محدود باعث می‌شود فرد گزینه‌های بهتری را بکار بگیرد.
5. کاهش وزن
قطعا وقتی برنامه غذایی ثابت باشد، فرد خیلی زود کاهش وزن مناسبی را مشاهده کرده و با کمی تمرین سبک ورزشی می‌تواند به وزن ایده‌آل خود دست پیدا کند. وقتی غذاها شکل و طعم‌های متفاوتی دارند اشتیاق فرد به خوردن افزایش پیدا می‌کند اما این رژیم به خوبی با این موضوع مقابله می‌کند.
6. برنامه غذایی ساده و دوری از دغدغه ذهنی
این‌که چه بپزیم دغدغه ذهنی بسیاری از افراد خواهد بود، به ویژه افرادی که می‌خواهند سبک زندگی سالمی داشته باشند و غذاهای خوب داشته باشند وقتی با تنوع مواد غذایی روبه‌رو می‌شوند تصمیم‌گیری برایشان دشوار می‌شود اما یک برنامه غذایی یکنواخت این مشکل را برای همیشه حل می‌کند و ذهن فرد می‌تواند روی چیزهای بسیار مهم‌تری متمرکز شود.
7. کنترل کالری دریافتی بدن
وقتی از رژیم یکنواخت پیروی می‌کنید کنترل کالری‌های دریافتی روزانه بسیار ساده می‌شود و به این ترتیب فرد به راحتی می‌تواند برای مدت‌های طولانی وزن خود را ثابت نگه دارد. طرفدران این رژیم می‌گویند برای محاسبه کالری دریافتی روزانه یک بار تمرکز کافی است و بعد از آن فرد دقیقا می‌داند که در هر روز چند کالری و از طریق کدام مواد غذایی دریافت می‌کند.
مهم‌ترین معایب رژیم یکنواخت کدام است؟
برای رژیم غذایی یکنواخت می‌توان معایب بسیاری هم ذکر کرد که در این‌جا به برخی از مشهورترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
1. خطر ابتلا به سوء تغذیه
وقتی فرد در طولانی مدت تنها یک سری مواد غذایی ثابت را دریافت می‌کند امکان سوء تغدیه و کاهش دریافت برخی مواد مغذی به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. از طریق مصرف برخی مکمل‌ها و ویتامین‌ها می‌توان این مشکل را در کوتاه مدت حل کرد اما در طولانی مدت عوارض این مشکل می‌تواند در بدن ماندگار شود.
2. بی‌حوصلگی و کسالت
تنوع در زندگی انسان نقش اساسی دارد و وقتی مدتی طولانی تنها از یک برنامه غذایی پیروی می‌کند به مرور احساس خستگی و دلزدگی در او ایجاد می‌شود. حتی اگر غذاهایی که هر روز مصرف می‌کند در گروه غذاهای محبوب فرد هم جا داشته باشد مصرف طولانی مدت ممکن است باعث دلزدگی فرد شده و از غذاها متنفر شود.
3. توقف کاهش وزن
وقتی کالری‌های دریافتی روزانه ثابت می‌شود امکان این‌که روند کاهش وزن متوقف شود افزایش پیدا می‌کند. افرادی که اضافه وزن دارند باید در طولانی مدت وزن کم کنند اما این رژیم اگرچه در آغاز کار ممکن است سهم خوبی در کاهش وزن آن‌ها داشته باشد، بعد از یک مدت اثرگذاری خود را از دست داده وزن ثابت می‌ماند.
4. خطر ابتلا به بیماری‌های روده
در روده مقادیر زیادی باکتری‌های مفید زندگی می‌کنند، یک رژیم غذایی ثابت زندگی این باکتری‌ها را به خطر انداخته ممکن است باعث نابودی آن‌ها شود. از بین رفتن این باکتری‌ها ممکن است باعث بروز بسیاری بیماری‌ها شده و روی روند کاهش وزن هم تاثیر منفی دارد.
5. تنفر و دلزدگی از غذا
خوردن غذاهای یکسان در طولانی مدت ممکن است باعث از دست رفتن اشتیاق فرد به غذا شود. این مورد در طولانی مدت ممکن است به مشکل بی‌اشتهایی و بیزاری از غذا منجر شود که خطرات بسیاری برای سلامت انسان دارد.
خوردن چه غذاهایی در رژیم یکنواخت توصیه می‌شود؟
افراد معمولا بسته به سلیقه خود و مودهای مرسوم در جامعه این مواد غذایی را انتخاب می‌کنند. حتما در مورد رژیم‌های اختصاصی برخی مواد غذایی مثل کسانی که فقط میوه یا آب مصرف می‌کنند شنیدید.
پیش آمده فردی رژیم قهوه گرفته و تلاش کرده طی چند هفته تنها با قهوه تغذیه کند. خانم ویکتوریا بکهام خواننده مشهور و همسر دیوید بکام به خوردن ماهی سالمون در ناهار تمایل زیادی دارد و اعتقاد دارد مصرف هر روز آن باعث درخشندگی پوست می‌شود.
این رژیم‌ها بسیار خطرناک هستند و ممکن است باعث شود فرد با بیماری‌های جدی زیادی دست به گریبان شود. البته می‌توان یک الگوی ثابت برای مواد غذایی روزانه در نظرگرفت بدون این‌که به بدن صدمه وارد کرد، به عنوان مثال فرد می‌تواند هر روز در وعده غذایی ظهر سالاد سبزیجات مصرف کند اما ترکیبات آن می‌تواند در طول هفته متنوع بوده و تغییر کند تا همه مواد مغذی لازم به بدن برسد.
تغییرات کوچک مثل تغییر چاشن غذا می‌تواند به تست طعم‌های جدید کمک کند و در عین حال مواد مغذی متنوعی را به بدن انسان برساند. استفاده از مواد غذایی حاوی پروبیوتیک هم به رشد باکتری‌های مفید روده کمک کرده، مانع از نابودی آن‌ها خواهد شد.
اگر خیلی اصرار دارید که از یک غذای خاص در طولانی مدت و به شکل ثابت استفاده کنید در کنار آن می‌توانید از مواد غذایی متنوع هم به شکل دور چین را همراه غذا بهره ببرید. متخصصان تغذیه توصیه اکید می‌کنند که هیچ گروه از مواد غذایی نباید از وعده‌های دریافتی روزانه افراد حذف شوند، شما هم در تعریف برنامه غذایی روزانه خود باید این نکته را در نظر داشته باشید تا ضمن کاهش وزن از حفظ سلامتی و هوشیاری خود اطمینان حاصل کنید.
زیبا سازی اندام به هیچ عنوان ارزش این را ندارد که شخص سلامت خود را به خطر بیاندازد و در طولانی مدت با بیماری‌های مزمن زیادی دست به گریبان شود.
چطور می‌توان با یکنواختی رژیم مبارزه کرد؟
برای از بین بردن اثرات رژیم یکنواخت می‌توان راهکارهای بسیاری ارائه کرد. رژیم غذایی به هر صورت محدودیت‌هایی برای افراد ایجاد می‌کند اما یک برنامه غذایی خوب باید انعطاف پذیر باشد تا به فرد اجازه دهد در چارچوب‌های تعیین شده تنوع را در برنامه غذایی خود ایجاد کند.
طرفداران رژیم یکنواخت در کوتاه مدت از کاهش سریع وزن خود خوشحال می‌شوند اما هر چقدر که زمان می‌گذرد احساس خستگی خواهند کرد و نمی‌توانند به غذاهای مصرفی هر روز خود حتی نگاه هم بکنند.
نخوردن غذاهای تکراری در وفادار سازی افراد به رژیم غذایی تاثیر بسیار زیادی دارد و صرف کمی وقت در آشپزخانه می‌تواند به تغییر روحیه افراد کمک بسیاری کند. اگر چه طرفداران رژیم یکنواخت روی برنامه غذایی خود متعصب هستند اما به نظر می‌رسد این برنامه غذایی با اصول علمی تایید شده هماهنگی چندانی نداشته باشد.
آیا توزیع یکنواخت مواد غذایی خطرناک است؟
توزیع یکنواخت مواد غذایی می‌تواند یک راهکار عالی برای کاهش وزن باشد اما رژیم یکنواخت معایب بسیاری دارد که باعث شده متخصصان پیروی آن را چندان مناسب ندانند. در این برنامه غذایی فرد در طولانی مدت تنها یک نوع غذا را مصرف می‌کند.
به این ترتیب فرد یک منوی غذایی ثابت روزانه دارد که هر روز تکرار می‌شود به عنوان مثال فرد هر روز ناهار مرغ کبابی و سالاد می‌خورد، سیب و پرتقال میوه‌های دریافتی ثابت هر روز خواهند بود و صبحانه هم به خوردن نان و پنیر محدود می‌شود.
فرد به بهانه این‌که سبزیجات هم دوست ندارد آن را کامل از برنامه خود حذف می‌کند. پیروی از این برنامه غذایی فرد را از خوردن بسیاری غلات، سایر میوه‌ها و مواد مغذی مختلف محروم می‌کند که بدن به تمامی آن‌ها نیاز دارد.
داشتن برنامه غذایی مشخص و ثابت برای کنترل کالری‌های دریافتی و مراقبت از سلامت بدن خوب است اما هر برنامه غذایی باید انعطاف پذیری مناسبی هم داشته باشد تا از یک سو فرد خسته و کسل نشود و از سوی دیگر سلامت جسمی او از طریق دریافت همه گروه‌های مواد غذایی تامین شود.
با رعایت رژیم یکنواخت خطر ابتلا به بیماری‌های متابولیک در فرد به شکل چشمگیری افزایش پیدا می‌کند. بیماری‌های متابولیک شامل بیماری افزایش فشارخون، چربی خون بالا و کاهش چربی اطراف میان تنه است که ممکن است عوارض بسیاری هم مثل خطر سکته قلبی به همراه داشته باشد.
اگر قصد دارید یک رژیم غذایی تازه را شروع کنید قبل از هر چیز باید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید و به دنبال برنامه اختصاصی بروید که برای بدن شما مفید است. رژیم یکنواخت در کوتاه مدت ممکن است به کاهش وزن منجر شود اما باید وضعیت سلامتی خود را به صورت مستمر پیگیری کنید و پس از رسیدن به وضع ایده‌آل تنوع بیشتری به برنامه غذایی خود بدهید تا خدای نکرده دچار بیماری و عوارض جدی ناشی از رژیم گرفتن نشوید.
رژیم یکنواخت پایه علمی چندانی ندارد اما طرفداران متعصب آن دلایل زیادی برای اثبات موثر و سلامت بودن آن مطرح می‌کنند. تصمیم با شما است اما ما توصیه می‌کنیم حتما از تعصب دوری کنید و به سلامت خود اولویت دهید.
