چربی خون و روش های پیشگیری و درمان سریع چربی خون

چربی‌های خون

چربی‌هایی که در خون گردش می‌کنند لیپید نامیده می‌شوند. کلسترول و تری گلیسیرید هر دو چربی هستند که نقش اساسی در بدن دارند و وجود بیش از حد آن‌ها مضر هست.

کلسترول برای ساخت دیواره‌های سلولی و ساخت هورمون‌ها و ویتامین D مورد نیاز است. برخی از کلسترول های بدن ما از غذایی که می‌خوریم تأمین می‌شود. اما بیشتر در کبد ساخته می‌شوند. هنگامی که کلسترول تجزیه می‌شود برای تولید اسیدهای صفراوی استفاده می‌شود که به ما در هضم غذا کمک می‌کند.

تری گلیسیریدها چربی‌هایی هستند که در غذای ما یافت می‌شوند. وقتی غذا می‌خوریم، هرگونه چربی موجود در غذای ما جذب روده می‌شود، سپس در خون به عنوان تری گلیسیرید منتقل می‌شود. کبد نیز تری گلیسیرید می‌سازد. آن‌ها انرژی مورد نیاز عضلات و اندام‌های ما را تامین می‌کنند و به گرم نگه داشتن ما کمک می‌کنند.

لیپوپروتئین‌ها چیست؟

کلسترول‌ها و تری گلیسیریدها نمی‌توانند آزادانه در خون گردش کنند‌، بنابراین آن‌ها در “بسته‌های گرد” به نام لیپوپروتئین حرکت می‌کنند. لیپوپروتئین‌ها حاوی ترکیب خاصی از چربی‌ها و پروتئین‌ها هستند که به آن‌ها اجازه می‌دهد آزادانه در خون جریان پیدا کنند. چهار لیپوپروتئین اصلی گاهی اوقات آپولیپوپروتئین نامیده می‌شوند. که اندازه، محتوا و بسته بندی آن‌ها (تراکم) متفاوت است.

آیا رژیم کتوژنیک برای کبد چرب مفید است؟

چیلومیکرون (Chylomicrons) یک ذره‌ لیپوپروتئینی متحرک در خون است که حاوی تری گلیسیرید، فسفولیپی، کلسترول و پروتئین است.  چیلومیکرون، تری گلیسیریدها را از روده به بافت‌هایی منتقل می‌کند که در آن‌ها به این منبع انرژی نیاز است. تعداد چیلومیکرون خون بعد از مصرف غذا افزایش و سپس به آرامی کاهش می‌یابد.

علائم کبد چرب گرید 2

لیپوپروتئین‌های با چگالی بسیار پایین (VLDL)، عمدتا تری گلیسیریدهای ساخته شده توسط کبد را به جایی می‌رسانند که یا برای سوخت رسانی به عضلات مورد استفاده قرار می‌گیرند و یا برای استفاده بعدی ذخیره می‌شوند.

لیپوپروتئین‌های با چگالی پایین (LDL)، بیشتر کلسترول بدن ما را از کبد به سلول‌های مورد نیاز منتقل می‌کند. کلسترولی که بر روی LDL ها حمل می‌شود، کلسترول بد نامیده می‌شود.

لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) نقش مهمی در برداشتن کلسترول اضافی، دور از سلول‌ها و دیواره‌های شریان،  به کبد برای دفع و بازیافت دارد. داشتن سطح HDL سالم به این معنی است که کلسترول کمتری در دیواره شریان ایجاد می‌شود. کلسترولی که بر روی HDL ها حمل می‌شود، کلسترول خوب نامیده می‌شود.

لیپوپروتئین با چگالی متوسط ​​(IDL) ذرات غنی از کلسترول و تری گلیسیرید هستند. برخلاف چیلومیکرون، سطح VLDL ، LDL ، HDL،IDL  و کلسترول پس از مصرف غذا بسیار اندک تغییر می‌کند. سطوح این لیپوپروتئین‌ها معمولاً نشان دهنده رژیم غذایی طولانی مدت و عادات سبک زندگی است.

آپولیپوپروتئین A پروتئین کلیدی برای لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) است.

آپولیپوپروتئین B پروتئین کلیدی برای چیلومیکرون (chylomicrons) ، لیپوپروتئین‌های با چگالی بسیار پایین (VLDL) و لیپوپروتئین‌های با چگالی پایین (LDL) است.

لیپوپروتئین (a) یا Lp (a) یک ذره بزرگ چسبناک لیپوپروتئینی است که در کبد ساخته می شود.

مقدار Lp (a) در خون ما تا حد زیادی توسط ترکیب ژنتیکی ما تعیین می‌شود. پزشکان به Lp (a)علاقه دارند زیرا در صورت وجود مقدار زیاد، خطر بیماری‌های قلبی و گردش خون را افزایش می‌دهد.

 

آیا در معرض بیماری‌های قلبی عروقی هستید؟

بیماری قلبی عروقی (Cardiovascular disease)  مخفف(CVD) یا بیماری قلبی (heart disease) دسته‌ای از بیمار‌ی‌هایی است که در قلب یا رگ‌ها، سرخرگ‌ها، مویرگ‌ها و سیاهرگ‌ها رخ می‌دهد و به هرگونه بیماری که دستگاه گردش خون را تحت تاثیر قرار دهد اشاره دارد که شامل بیماری قلبی، بیماری‌های عروقی مغز، کلیه و بیماری‌های شریانی می‌شود. نام پزشکی بیماری‌های گردش خون مانند بیماری عروق کرونر قلب،  (CHD) است که در آن دیواره شریان‌هایی که عضلات قلب را خون رسانی می‌کند.

حمله ایسکمی گذار (transient ischemic attack) یا مخفف در اصطلاح پزشکی (TIA) به حالت و شرایطی گذرا و ناپایدار از عملکرد ناقص و ناکامل مغز یا بخشی از آن گفته می‌شود که دلیل آن اختلال خون رسانی به مغز است. هنگامی که خون رسانی به مغز مختل شود و زمان شدت این اختلال در حدی نباشد که منجر به سکته یا صدمه دیدن قسمتی از بافت شود به آن حمله ایسکمیک گذرا گفته می‌شود که در آن شریان‌های باریک باعث کاهش جریان خون در اندام‌های بدن می‌شود. احتمال ابتلا به CVD با عوامل خطر بیشتری روبه‌رو است.

درمان کم خونی

دو دسته عوامل خطر وجود دارد:

1. عوامل خطر ثابت

شامل سن، سابقه خانوادگی و مرد بودن می‌شود. شما نمی‌توانید کاری برای تغییر این عوامل خطر انجام دهید.

2. عوامل خطر متغییر

عوامل خطری که می‌توانید تغییر دهید:

• سطح کلسترول و تری گلیسیرید ( نوعی چربی خون بالا) ناسالم در خون
• سیگار کشیدن
• فشار خون بالا
• دیابت نوع 2
• دور کمر بزرگ

کارهای زیادی وجود دارد که شما و پزشکتان می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به این موارد انجام دهید.

ترک سیگار می‌تواند برای سلامت کوتاه مدت و بلند مدت شما تفاوت زیادی ایجاد کند. افرادی که سیگار می‌کشند در مقایسه با افرادی که دارای عوامل خطر مشابهی هستند که سیگار نمی‌کشند، بیشتر دچار سکته مغزی، حمله قلبی یا مشکلات تنفسی می‌شوند. به طور متوسط افراد ​​سیگاری 15 سال زودتر از افراد غیر سیگاری می‌میرند. سموم موجود در دود سیگار، فشار بیشتری را به قلب وارد می‌کند و ضربان قلب را سریع‌تر می‌کند، خطر لخته شدن خون را نیز افزایش می‌دهد و به رگ‌های خونی (عروق) آسیب می‌رساند. سیگار کشیدن همچنین کلسترول خوب را کاهش می دهد. با ترک سیگار می‌توانید خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی را در یک سال به نصف برسانید.

فشار خون معیاری برای مقاومت در برابر جریان خون در اطراف بدن است که بر حسب میلی متر جیوه (mmHg) اندازه گیری می‌شود. حدود یک سوم بزرگسالان دارای فشار خون بالا هستند که در صورت عدم درمان، خطر حمله قلبی و سکته مغزی افزایش می‌یابد. فشارخون معمولاً هنگامی تشخیص داده می‌شود که تعدادی از قرائت‌ها بیش از 140/90mmHg  انجام شود.

دیابت نوع 2 می‌تواند روی سلامت قلب شما تأثیر بگذارد. به این دلیل است که می‌تواند بر کمیت و کیفیت چربی‌ها (کلسترول و تری گلیسیرید) در خون شما تأثیر بگذارد. معمولاً افراد مبتلا به دیابت نوع 2، سطح تری گلیسیرید پایین و ذرات LDL کوچک‌تر دارند. این الگو خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.

دور کمر بزرگ نشانه این است که در داخل و اطراف اندام‌های حیاتی خود چربی ذخیره می‌کنید. پزشکان می‌گویند که این چربی می‌تواند خطر ابتلا به دیابت و مشکلات قلبی را افزایش دهد.

کاهش بیماری های قلبی  

قلب شما چگونه کار می‌کند؟

قلب

قلب‌، عروق خونی و عمل سیستم گردش خون را مدیریت می‌کند. قلب ماهیچه‌ای است که ضربان آن متوقف نمی‌شود، و شبانه روز، خون را در سراسر بدن پمپاژ می‌کند. سمت چپ قلب، اکسیژن و خون غنی از مواد مغذی را به مغز، ماهیچه‌ها، اندام‌ها و هر سلول بدن پمپ می‌کند. و سمت راست قلب نیز کمی کوچک‌تر است و خون را به ریه‌ها برمی‌گرداند تا با اکسیژن پر شود.

قلب دارای منبع خون خاص خود است که از شریان‌های کرونر تامین می‌شود. این عمل چندین بار اتفاق می‌افتد تا اکسیژن و مواد مغذی را برای هر قسمت از ماهیچه قلب فراهم کند تا به سالم ماندن و پمپاژ طبیعی آن کمک کند.

 

بیماری قلبی

بیماری های قلبی زمانی رخ می‌دهند که یکی از این شریان‌ها به دلیل تجمع مواد چربی (پلاک یا آتروما) تنگ می‌شود. این فرایند  که آترواسکلروز نامیده می‌شود باعث بیماری عروق کرونر قلب (CHD) می‌شود. گاهی اوقات یک سرخرگ باریک می‌شود و نمی‌تواند خون کافی را منتقل کند. این اتفاق، منجر به علائم هشداردهنده‌ای مانند درد قفسه سینه می‌شود که ما آن را آنژین پایدار می‌نامیم.

وقتی این رسوبات چربی، بسیار بزرگ یا گسترده شوند ممکن است منفجر شوند. با گذشت زمان، این آسیب ممکن است شریان را تا حدی یا به طور کامل مسدود کند. وقتی این اتفاق می‌افتد، سندرم کرونری حاد (ACS) ، آنژین ناپایدار یا حمله قلبی را به وجود می‌آورد. در پزشکی، گاهی از حمله قلبی به عنوان سکته قلبی یا MI یاد می‌شود.

 

آترواسکلروز چیست؟(ather-o-scler-o-sis)

تصلب شرایین یک فرآیند بسیار آهسته است که طی سال‌ها اتفاق می‌افتد. تولید این رسوبات چربی زمانی شروع می‌شود که دیواره رگ خونی آسیب می‌بیند و می‌تواند در اوایل زندگی شروع شود و منجر به تجمع مواد چرب در پوشش رگ‌های خونی شما شود.

این امر باعث می‌شود که کلسترول روی لیپوپروتئین‌هایی مانند LDL ، سریع‌تر روی آن چسبيده و ساخته شود. لیپوپروتئین‌های HDL می‌توانند کلسترول را از این رسوبات حذف کنند.

کاهش کلسترول LDL‌، افزایش کلسترول HDL و کاهش سایر عوامل خطرساز، می‌تواند به کند شدن روند گرفتگی رگ های قلب کمک کند.

 

چرا کبد شما مهم است؟

کبد نقش مهمی در کنترل میزان چربی خون دارد. سلول‌های کبدی دارای “قلاب” خاصی هستند که می‌تواند کلسترول   LDL  را از خون حذف کند. به این‌ها گیرنده‌ها، ليپوپروتئين با چگالي كم گفته مي‌شود كه مخفف (LDL) است.

بیشتر کلسترول ما در کبد ساخته می‌شود. کبد همچنین محل اصلی تغییر قندها، پروتئین‌ها و الکل اضافی به اسیدهای چرب و تری گلیسیرید است که بعداً برای انرژی استفاده می‌شود یا بعدا ذخیره می‌شود.

هرگونه چربی در کبد تجمع می‌یابد، می‌تواند به آن آسیب برساند. کبد چرب می‌تواند در اثر نوشیدن زیاد الکل، ایجاد شود. این بیماری در افرادی که، چربی بیش از حد به دور کمر خود حمل می‌کنند شایع است. اگر مقدار زیادی چربی در کبد خود دارید، کبد شما آنطور که یک کبد معمولی فعالیت میکند، کار نمی‌کند که علامت آن می‌تواند کلسترول زیاد، تری گلیسیرید یا قند در خون باشد؛ نکته قابل توجه این است که اکثر مردم نمي‌دانند که کبد چرب دارند.

 

کلینیک‌های چربی

کلینیک‌های لیپیدی به کسانی که چربی خون خود را افزایش داده‌اند مانند کلسترول و تری گلیسیرید و افرادی که ممکن است مبتلا به بیماری قلبی عروقی (Cardiovascular disease) ، کمک و مشاوره برای درمان چربی خون ارائه می‌دهند.

در موارد زیر ممکن است به کلینیک لیپید ارجاع داده شوید:

• در صورت نیاز به آزمایش تخصصی
• کلسترول یا تری گلیسیرید بیش از حد در خون دارید.
• پزشک عمومی شما تصور می‌کند که ممکن است بیماری چربی خون داشته باشید که از طریق خانواده‌ها منتقل می‌شود.
• هنگام مصرف استاتین یا داروی دیگری برای کاهش کلسترول با مشکل مواجه می‌شوید.

پزشکانی که در کلینیک‌های چربی کار می‌کنند اسامی مختلفی مانند لیپیدولوژیست كه پزشكاني هستند كه اختلالات مربوط به ليپد‌ها را كه شامل كلسترول و تري گليسيريد هستند را تشخيص داده و مديريت و درمان مي‌كنند، آسیب شناس شیمیایی یا بیوشیمیست بالینی (رشته های علوم پزشکی) دارند یا ممکن است متخصص قلب، دیابت یا غدد نیز باشند. وظیفه آن‌ها این است که افرادی را که دارای شرایط چربی خون هستند پیدا کنند و برای درمان چربی خون آنها بهترین روش های درمان را پیدا کنند.

کنترل قند خون در خانه  

درمان ها

متخصصان چربی ممکن است با متخصصین تغذیه و پرستاران لیپید و در کنار پزشک عمومی شما، همکاری کنند تا به شما در مدیریت و بهبود وضعیت شما کمک کنند.

سطح چربی خون خود را بررسی کنید

پزشک می‌تواند میزان کلسترول و تری گلیسیرید خون شما را بررسی کند. آن‌ها بر حسب میلی مول بر لیتر (mmol/L) اندازه گیری می‌کنند. گاهی اوقات، اما نه همیشه، از شما خواسته می‌شود که یک شب قبل از آزمایش چیزی نخورید. کلینیک های لیپید همچنین می‌توانند آزمایشات تخصصی‌تری را برای کمک به تشخیص و مدیریت بیماری شما انجام دهند.

 

سطح کلسترول سالم چیست؟

بزرگسالان سالم باید اهداف زیر را دنبال کنند:

• کلسترول تام زیر mmol/L5
• کلسترول غیر HDL زیر mmol/L4
• کلسترول HDL بالاتر از mmol/L|) 1 مرد) یا بالاتر از   mmol/L 2در یک زن

 

سطح سالم‌تری گلیسیرید چقدر است؟

بزرگسالان سالم باید اهداف زیر را دنبال کنند:

• تری گلیسیرید ناشتا زیر mmol/L7
• تری گلیسیرید غیر ناشتا زیر 2.3 میلی مول در لیتر

اگر در حال حاضر بیماری قلبی دارید یا در خطر ابتلا به آن هستید، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که سطح کلسترول و تری گلیسیرید را کاهش دهید.بهتر است وقتی پزشک درمان، گزارش سلامتی شما را مرور می‌کند، این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.

الگوهای ناسالم کلسترول و تری گلیسیرید در خون اغلب دیس لیپیدمی یا چربی‌پریشی Dyslipidemia)) به معنای هر گونه اختلال در سطح سرمی چربی‌ها شامل افزایش یا کاهش غیرطبیعی است. دیس‌لیپیدمی شامل انواع مختلفی از اختلال در سوخت‌وساز چربی‌ها است که موجب بالا رفتن میزان سرمی یک یا تعدادی از آن‌ها (مانند کلسترول، تری‌گلیسرید به صورت  VLDLو  LDL) در خون می‌شوند.

 

چربی‌های خون چگونه باعث بیماری‌های قلبی می‌شوند؟

داشتن کلسترول و تری گلیسیرید کافی برای سلامتی بسیار مهم است. اما گاهی اوقات مقدار زیادی کلسترول، تری گلیسیرید و لیپوپروتئین‌هایی که آن‌ها را حمل می‌کنند، در خون خود داریم. کلسترول بالا و یا تری گلیسیرید می‌تواند در خانواده‌ها ایجاد شود. آنچه می‌خورید و می‌نوشید، وزن، میزان فعالیت و سیگار کشیدن نیز می‌تواند در این عارضه تأثیر داشته باشد.

 

پزشک شما نگران خواهد بود، اگر در خون شما:

• بیش از حد، کلسترول یا آپولیپوپروتئین (APOB) پروتئینی در بدن انسان است که توسط ژن APOB، کدگذاری می‌شود را داشته باشید.
• کلسترول HDL بسیار کمی دارید.
• سطح تری گلیسیرید شما بالا است.
• سطح بالایی از Lp (a) دارید.

 

کلسترول زیاد

در بالا نحوه حرکت کلسترول در اطراف خون داخل لیپوپروتئین‌هایی به نام LDL ، HDL ، VLDL ، IDL  و چیلومیکرون (Chylomicrons) صحبت کردیم.

تا کنون اکثر پزشکان از کلسترول LDL به عنوان کلسترول “بد” یاد می‌کنند. اما اکنون کارشناسان می‌گویند کار به این سادگی نیست. آن‌ها اکنون معتقدند که مجموع کلسترول موجود درLDL ، VLDL ، IDL  و چیلومیکرون (Chylomicrons) مضر است. ما معمولاً از آن‌ها به عنوان کلسترول غیر HDL یاد می‌کنیم.

همه لیپوپروتئین‌هایی که کلسترول غیر HDL را تشکیل می‌دهند دارای پروتئین مشخصه یکسانی هستند. آپولیپوپروتئین‌‌ (apoB) پروتئین‌هایی‌ هستند که لیپیدهای محلول در روغن مانند چربی و کلسترول را به یکدیگر متصل می‌کنند تا لیپوپروتئین‌ها را تشکیل دهند. آن‌ها چربی‌ها ویتامین‌های محلول در چربی را در خون، مایع مغزی نخاعی و لنف انتقال می‌دهند. بنابراین متخصصان چربی گاهی اوقات اندازه گیری میزان apoB در خون را مفید می‌دانند.

 

تری گلیسیرید بالا و  HDL کلسترول پایین

افرادی که تری گلیسیرید بیش از حد در خون دارند اغلب HDL کلسترول بسیار کمی نیز دارند. این عارضه می‌تواند در خانواده‌ها اتفاق بیفتد، اما معمولاً در افراد چاق مبتلا به دیابت نوع 2 یا مصرف کننده الکل زیاد اتفاق می‌افتد. تری گلیسیرید بالا و کلسترول HDL پایین می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. تری گلیسیریدهای بسیار بالا ممکن است باعث ایجاد پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) شود، که یک مشکل بسیار دردناک و جدی غده لوزالمعده در شکم است.

انواع چربی خون ارثی

در اینجا ما برخی از شرایط اصلی چربی خون ارثی را شرح می‌دهیم.

 

هیپرکلسترولمی خانوادگی  (Familial Hypercholesterolaemia) مخفف (FH)  که معمولاً با عنوان

FH  نامیده می‌شود، ناشی از به ارث بردن ژن تغییر یافته ای است که باعث ازدیاد کلسترول خون می‌شود.

کلسترول “خانوادگی” به این معنی است که در خانواده‌ها منتقل می‌شود. “هیپرکلسترولمی” افزایش کلسترول خون است. نوع کلسترولی که در FH افزایش می‌یابد کلسترول LDL است. از هر 250 نفر 1 نفر ممکن است FH  داشته باشد که در صورت عدم یافتن و درمان، خطر ابتلا به (بیماری قلبی عروقی)CVD  اولیه افزایش می‌یابد. الگوی مرگ زود هنگام ناشی از بیماری قلبی در اعضای نزدیک خانواده، نشانه‌ای است که FH ممکن است بر اعضای خانواده شما تأثیر بگذارد.

سطح کلسترول تام در بزرگسالان به طور معمول بالاتر از 7.5 میلی مول بر لیتر و کلسترول LDL  بالای 5 میلی مول بر لیتر، با سطوح تری گلیسیرید طبیعی است. برخی از افراد، علائم فیزیکی FH دارند و این‌ علائم می‌تواند به پزشکان در تشخیص بیماری، کمک کند. گزانتوم تاندون و قوس قرنیه (قبل از 45 سالگی)، علائم قطعی FH هستند. تقریباً همه افراد مبتلا به FH دارای هتروزیگوت هستند. یعنی وقتی فردی یک جفت آلل متفاوت داشته باشد هتروزیگوت اطلاق می شود. اگر شما به این شکل از FH مبتلا هستید، هر یک از فرزندان شما 1 به 2 شانس به ارث بردن FH را دارند.

FH  هموزیگوت نادر است و حداکثر 1 در 250،000 رخ میدهد و زمانی اتفاق می‌افتد که نوزاد تغییر ژن را از والدین خود به ارث می‌برد و منجر به سطح بسیار بالایی از کلسترول می‌شود.

برخی از افراد مبتلا به FH دارای Lp (a)  زیادی در خون خود هستند و این باید بررسی شود. اگر میزان Lp (a) شما بالا است، پزشک شما باید در مورد نحوه مدیریت بهتر این مورد با شما صحبت کند.

 

هیپرلیپیدمی ترکیبی خانوادگی (FCH) یک بیماری ارثی است که از هر 100 نفر 1 نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این اتفاق زمانی می‌افتد که بدن بیش از حد  VLDL در کبد برای انتقال تری‌گلیسرید در بدن و آپولیپوپروتئین B تولید می‌کند. افراد مبتلا به  هیپرلیپیدمی ترکیبی خانوادگی (FCH) معمولاً سطوح کلسترول و تری گلیسیرید بالاتر از حد طبیعی در خون دارند. این وضعیت به خوبی  هیپرکلسترولمی خانوادگی (FH) قابل درک نیست، اما با بیماری قلبی عروقی (CVD) اولیه نیز مرتبط است. افزایش سطح کلسترول و تری گلیسیرید در دوران کودکی وجود نخواهد داشت و ممکن است در افراد تا سن بیست، سی سالگی و یا حتی سن بالاتر ظاهر نشود.

 

هیپرلیپیدمی ترکیبی خانوادگی (FCH) به احتمال زیاد در بزرگسالانی که اضافه وزن دارند یا رژیم غذایی و شیوه زندگی ناسالم دارند زودتر ظاهر می‌شود. بررسی سطح آپولیپوپروتئین B می‌تواند هنگام تشخیص مفید باشد.

 

هیپرلیپیدمی پلی ژنیک نام بیماری‌ ای است که در اثر وراثت مخلوطی از “کلسترول LDL ” و یا “تری گلیسیرید” ایجاد می‌شود.

هر یک از این ژن‌ها به تنهایی تأثیر کمی بر بالا بردن چربی خون خواهند داشت، اما در کنار هم می‌توانند باعث افزایش چشمگیری شوند. اصطلاح “پلی ژنیک” به معنی تأثیر بر بسیاری از ژن ها است. هایپرکلسترولمی پلی ژنیک بسیار شایع است و می‌تواند با خوردن و آشامیدن و میزان فعالیت بدتر یا بهتر شود.

 

سندرم شیلومیکرنمی خانوادگی (FCS) که به عنوان کمبود لیپوپروتئین لیپاز (LPLD) نیز شناخته می‌شود. این یک مشکل ژنتیکی بسیار نادر است که از هر میلیون نفر، یک نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. افراد مبتلا به FCS سطح ‌تری گلیسیرید بسیار بالایی دارند. این به این دلیل است که آن‌ها فاقد لیپاز هستند، آنژیمی که تری گلیسیریدها را بعد از غذا از خون پاک می‌کند. از زمان تولد، افراد مبتلا به FCS سطوح تری گلیسیرید بسیار بالایی خواهند داشت اما ممکن است تا زمانی که سن آن‌ها بالا نرفته باشد،علائمی مشاهده نشود.

 

هیپرلیپیدمی نوع 3 به عنوان دیسبتالیپوپروتئینمی یا هیپرلیپیدمی (Hyperlipidemia) یا هایپرلیپوپروتئینما به معنی افزایش چربی خون است که با عنوان ذرات باقی مانده نیز شناخته می‌شود. برخی از افراد مبتلا به نوع 3 دارای علائم فیزیکی مانند رسوبات زرد زانتوما (Xanthoma) یا زردتومور تجمعی کلسترولی به رنگ زرد در تاندون‌ها و گاهی در سایر نقاط بدن می شوند که در چین های دست (چین های کف دست) و در آرنج و زانو (زانتوما فوران کننده) ظاهر می‌شوند.

الگوی لیپوپروتئین‌ها برای نوع 3 بسیار متفاوت از سایر بیماری‌های چربی ارثی است و برای تشخیص مهم است. سطوح بالاتری از ذرات VLDL و IDL وجود دارد که پس از غذا در خون ظاهر می شوند و حاوی کلسترول و تری گلیسیرید هستند. سطح کلسترول LDL و آپولیپوپروتئین B اغلب پایین است.

در صورت عدم درمان، افراد مبتلا به نوع 3 در معرض خطر بالای  بیماری کرونری قلب CHD و بیماری عروق محیطی (Peripheral artery disease) هستند. PVD نامی است که به تغییرات در شریان های اصلی تأمین کننده پاها ، بازوها و اندام های اصلی گفته میشود. این اتفاق می‌تواند باعث ضعف خون رسانی به پاها شود. یکی از علائم اصلی PVD درد در پاها هنگام راه رفتن است.

 

 

رژیم غذایی و سبک زندگی

همه می‌توانند از تغذیه مناسب و داشتن شیوه زندگی سالم بهره‌مند شوند و برای افرادی که کلسترول بالا و تری گلیسیرید دارند، این بسیار مهم است.

 

داشتن فعالیت بدنی

فعال بودن یک راه عالی برای تمرین قلب، افزایش سطح  HDLکلسترول، مدیریت وزن و کاهش دور کمر است. همچنین به شما کمک می‌کند ظاهر و احساس فوق العاده‌ای داشته باشید. هدف بزرگسالان حداقل 150 دقیقه ورزش در هفته است. تمرینی که انتخاب می‌کنید باید کمی شما را از نفس بیاندازد. اگر مدتی ورزش نکرده‌اید ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

خوب غذا خوردن

رژیم غذایی سالم برای قلب، سرشار از میوه و سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، آجیل، دانه ها، ماهی و پروتئین‌های گیاهی مانند سویا است. تغذیه مناسب بخش مهمی از درمان شما است. این می‌تواند به شما در کنترل سطح کلسترول خون و تری گلیسیرید کمک کند.

 

مبادله ساده چربی‌ها

چربی‌های رژیمی به دو گروه اصلی اشباع و غیر اشباع تقسیم می‌شوند. بیشتر چربی‌های اشباع شده در دمای اتاق جامد هستند و عمدتاً در غذاهای حیوانات مانند گوشت، محصولات لبنی، کره، روغن و گوشت خوک یافت می‌شوند. همچنین در در غذاهای فرآوری شده مانند پای، شیرینی، کیک و پودینگ و مارگارین( کره گیاهی)، روغن نارگیل و نخل یافت می‌شود.

همه ما به کمی چربی اشباع شده نیاز داریم، اما این مقدار کلسترول خون را افزایش می‌دهد ، بنابراین بخش مهمی از رژیم غذایی سالم برای قلب محدود کردن چربی اشباع شده است.

در صورت مصرف منظم برخی غذاها، می‌توانید کلسترول را کاهش دهید.

این نتیجه شامل:

• غذاهای غنی از فیبر محلول (جو، لوبیا، نخود، عدس، سبزیجات، میوه‌ها)
• آجیل (انواعی که بدون نمک است را انتخاب کنید)
• پروتئین‌های گیاهی مانند سویا و گل میخک
• غذاهای لبنی غنی شده با استرول‌های گیاهی و استانول که به کاهش کلسترول خون کمک می‌کنند.

برخی از غذاها می‌توانند تری گلیسیرید را افزایش دهند و افرادی که دارای تری گلیسیرید بالا هستند باید محدود شوند یا از این موارد اجتناب کنند:

• شکر، غذاهای حاوی تصفیه شده، افزوده شده یا “قندهای رایگان”
• الکل

 

الکل چطور؟

بهتر است صلاح خود را در مورد نوشیدن الکل از پزشک بپرسید. اگر توصیه می‌کنند و مشکلی وجود ندارد، سعی کنید الکل را به بیش از 14 واحد در طول هفته محدود کنید و چندین روز را بدون الکل سپری کنید. اگر باردار هستید نباید الکل بنوشید.

*غذاهای غنی شده با استرول‌های گیاهی و استانول‌هایی که به کاهش کلسترول خون کمک می‌کنند در دوران بارداری یا شیردهی مناسب نیستند. کودکان مبتلا به بیماری چربی خون ارثی ممکن است از این غذاها سود ببرند، اما برای اطمینان ابتدا با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

پنج دستورالعمل مهم برای رژیم غذایی مناسب قلب

1. غذاهای سرشار از چربی‌های اشباع شده را با خوراکی هایی که دارای چربی‌های غیراشباع هستند جایگزین کنید.
2. روزانه، غلات کامل‌، آجیل، حبوبات، سبزیجات و میوه بیشتری بخورید.
3. بیشتر، وعده‌های غذایی بدون گوشت (ماهی، آجیل، حبوبات، سویا، بلدرچین) را بیشتر انتخاب کنید.
4. غذا و نوشیدنی‌های حاوی قند یا الکل را محدود کنید.
5. غذاهای بیشتری را از ابتدا بپزید و غذاهای آماده و غذاهای فرآوری شده را محدود کنید.

درمان های پزشکی

در اکثر مواقع، چربی خون با استفاده از یک یا چند داروی زیر درمان می‌شود.

استاتین‌ها با کند کردن و کاهش میزان کلسترول بدن ما عمل می‌کنند یک بررسی گسترده درباره داروهای پایین آورنده کلسترول خون (استاتین‌ها) نشان می‌دهد. برای اکثر مردم استاتین‌ها بی خطر هستند و به خوبی تحمل می‌شوند اما برخی از افراد ممکن است دچار درد عضلانی عمومی شوند که باید به پزشک اطلاع داده شود. در صورتی که قصد بچه دار شدن، بارداری یا شیردهی دارید، نباید از استاتین‌ها استفاده کنید.

 

فیبرها ممکن است هنگام افزایش تری گلیسیرید مفید باشند. استفاده از فیبرات به تنهایی می‌تواند سطح کلسترول LDL را افزایش دهد. به همین دلیل آنها معمولاً در کنار استاتین تجویز می‌شوند. اگر سطح تری گلیسیرید بالاتر از 10mmol/L دارید، به احتمال زیاد برای شما فیبرات تجویز می‌شود. این داروها به خوبی تحمل می‌شوند اما نباید در دوران بارداری یا توسط افراد مبتلا به بیماری کبدی یا کلیوی، مورد استفاده قرار گیرد.

 

رزین‌ها (جدا کننده اسید صفراوی) به صورت پودر، گرانول یا قرص هستند. رزین‌ها برای کودکان و زنان باردار بی خطر هستند زیرا جذب بدن نمی‌شوند. رزین‌ها می‌توانند باعث باد و یبوست شوند که می‌تواند برای برخی از افراد مشکل ساز باشد.

 

Ezetimibe  جذب کلسترول و اسیدهای صفراوی را در روده ها مسدود می‌کند. اغلب برای کمک به افرادی که در حال حاضر از استاتین استفاده می‌کنند اما برای دستیابی به اهداف کلسترول خود نیاز به کمک بیشتری دارند، تجویز می‌شود.  Ezetimibe  همچنین ممکن است برای افرادی که قادر به تحمل درمان با استاتین نیستند تجویز شود. مهار کننده‌های PCSK9  در کاهش کلسترول بسیار خوب هستند اما هنوز به طور گسترده در دسترس نیستند. آن‌ها در ماه یک یا دو بار تزریق می‌شوند و به نظر می‌رسد که به خوبی تحمل می‌شوند. با متخصص چربی خود در مورد اینکه آیا آن‌ها برای شما مناسب هستند یا خیر صحبت کنید.

روغن ماهی امگا 3 (1 الی 4 گرم در روز) سطح تری گلیسیرید پلاسما را در برخی شرایط چربی کاهش می‌دهد. آن‌ها با کاهش تولید VLDL در کبد کار می‌کنند. برای دریافت معادل 1 گرم روغن ماهی در روز، باید سه وعده خوب ماهی روغنی در هفته بخورید.

 

آفرزیس لیپوپروتئینی: لیپوپروتئین یا آفرزیس LDL یک دارو نیست، یک درمان مشابه دیالیز کلیه است. طی این فرایند، فرد به دستگاهی متصل است که کلسترول LDL ، (a) Lp  و تری گلیسیریدها را از خون آن‌ها خارج می‌کند. سپس خون “تمیز” به آن‌ها بازگردانده می‌شود. این روند حدود 3 ساعت طول می‌کشد و باید در فواصل هفتگی یا دو هفته‌ای تکرار شود. فقط تعداد کمی از افراد به این درمان نیاز خواهند داشت و انجام آن هزینه بر است و بنابراین فقط در چند مرکز تخصصی موجود است.