شما همواره باید مراقب بیماری های چشمی همچون آب سیاه، آب مروارید و دژنراسیون ماکولار باشید، اما چشمانتان در این موارد هشدارهایی به شما می دهد. هیچ چیز در بدن در یک جعبه محبوس نشده و همه ی اعضا به گونه ای با یکدیگر در ارتباط هستند. مثلا چشمان شما به سیستم عصبی مرکزی و اعضای دیگر بدن متصل هستند. بنابراین هر چیزی که بدنتان را تحت تاثیر قرار دهد، بر روی بینایی نیز تاثیر گذار است. در صورت هر گونه تغییر عجیب بر روی چشمان خود به پزشک مراجعه کنید، چرا که این تغییرات می تواند هشداری برای بیماری های زیر باشد.
اشتباهاتی که به چشم ها آسیب می رسانند
چشم ها از زمانی که از خواب بیدار می شوید تا زمانی که دوباره به خواب می روید، همراه شما هستند. اما آیا مراقبتی را که باید، از چشمانتان به عمل می آورید؟ در اینجا به نکاتی اشاره شده است که با رعایت آنها به سلامت چشمان خود کمک می کنید.
هیچ گاه با لنز چشم نخوابید
تنها دو نوع لنز هستند که سازمان غذا و دارو اجازه داده تا هنگام خواب از آنها استفاده کنیم، اما متخصصان چشم همان را هم قدغن کرده اند. مطالعات آکادمی چشم پزشکی آمریکا بیان کرده خطر زخم قرنیه برای افرادی که مدام لنز استفاده می کنند، 15 درصد بیشتر از افرادیست که آن را تنها در ساعاتی از روز استفاده می کنند. به هیچ وجه به خوابیدن با لنز فکر نکنید. این کار از اکسیژن رسانی به قرنیه جلوگیری می کند و موجب عفونت و رشد باکتری ها می شود.
البته 20 دقیقه چرت زدن با لنز مشکلی ایجاد نمی کند، اما بهتر است آنها را پیش از خواب از چشمتان خارج کنید. اگر ناخواسته با لنز خوابتان برد به هیچ وجه سعی نکنید پس ازخواب به سرعت لنزها را از چشم خارج کنید، چرا که در این زمان چشم ها خشک هستند و با این کار ممکن است لایه ی بالایی قرنیه را با لنز از چشم خود جدا کنید. 20 تا 30 دقیقه صبر کنید و در این مدت چشمتان را با اشک مصنوعی مرطوب کنید و سپس لنز را خارج کنید. بهتر است ادامه ی روز را نیز با عینک سپری کنید.
از دست زدن و مالیدن چشم ها خودداری کنید
چه از لنز استفاده کنید چه نکنید، دست زدن به چشم ها موجب آسیب به آنها می شود. گاهی اوقات چشم ها دچار خارش می شوند، در این موارد آنها را ببندید و از روی پلک بخارانید. مالیدن چشم ها با شدت نیز موجب پارگی رگ های خونی و التهاب آنها می شود.
دلیل دیگری که نباید چشمتان را بمالید این است که چشم توسط غشاهای مخاطی- بافت های مرطوبی که آلودگی ها را به راحتی جمع می کند- محافظت می شود، بنابراین مکان خوبی برای رشد باکتریهاست. اگر با کسی دست بدهید و سپس چشم هایتان را بمالید، تمام باکتری ها و احتمالا سرما خوردگی فرد دیگر را به چشمتان منتقل می کنید.
پیشنهاد برنافیت: دلیل ترشحات زرد رنگ گوشه ی چشم
سالانه چشم خود را معاینه کنید
بسیاری از بیمارانم که برای اولین بار به من مراجعه می کنند، می گویند 12 سال است که چشم خود را معاینه نکرده ام، چرا که آخرین بار بینایی من 20 از 20 بود. حتی تغییرات بینایی مهم ترین دلیلی نیست که شما باید به چشم پزشک مراجعه کنید. منظور از بررسی چشم، بررسی سلامت کلی چشم هاست. هیچ گیرنده ی دردی در پشت چشم ها وجود ندارد، بنابراین اگر رگ های پشت چشم شما پاره شوند یا توموری در آن ایجاد شود، تنها زمانی متوجه آن خواهید شد که دیدتان با مشکل مواجه شود.
به وسایل الکترونیکی خیره نشوید
صفحات الکترونیک همچون کامپیوتر، لپ تاپ و گوشی های هوشمند، نورهای آبی از خود ساطع می کنند که همانند اشعه های فرابنفش خورشید برای چشم ها مضرند. به علاوه، خیره شدن به هر چیز برای ساعت ها موجب وارد کردن فشار زیادی به چشم ها می شود.
اگر به شما گفته شود بدون هیچ توقفی ساعت ها راه بروید، ساق پایتان ورم خواهد کرد. اینطور نیست؟ چشم ها نیز همین حالت را دارند. اگر ساعت ها بدون استراحت و پلک زدن به صفحه ی مانیتور زل بزنید، چشم شما آسیب می بیند. از قانون 20، 20 پیروی کنید. هر 20 دقیقه که به مانیتور نگاه می کنید، 20 ثانیه به یک مکان دورتر نگاه کنید و حتما در این 20 ثانیه تا جای ممکن پلک بزنید.
از کشیدن خط چشم بر روی قسمت داخلی پلک چشم خودداری کنید
گرچه برخی از آرایشگران حرفه ای به زدن خط چشم بر روی قسمت داخلی پلک پایین اصرار دارند، اما این کار بسیار خطرناک است. وقتی شما این کار را انجام می دهید، در واقع خط چشم را با اشک چشم ها مخلوط می کنید. اگر لنز استفاده کنید که لنز شما آلوده به ذرات خط چشم می شوند، اگر از لنز استفاده نکنید این ذرات موجب آلودگی و عفونت چشم های شما خواهند شد.
خط چشم های مایع نیز بسیار خطرناک هستند، چرا که سر اپلیکاتور آن وارد محفظه ای می شود که ممکن است موجب رشد باکتری ها شود. مداد چشم های نرم مطمئن تر هستند، چرا که نوک آنها باید زود به زود تراشیده شود. اما همچنان باید به این نکته توجه داشت که همه ی آنها را تنها در قسمت خارجی چشم باید استفاده کرد.
هرگز با آرایش نخوابید
خوابیدن با آرایش به خصوص خط چشم و ریمل موجب بسته شدن غده های اطراف چشم، التهاب و برجستگی های دردناکی در پلک ها می شود.
استفاده از مژه ی مصنوعی نیز در هنگام خواب مجاز نیست، چرا که مالیدن آنها در چشم موجب وارد شدن چسب آن به قرنیه و ایجاد التهاب می شود.
پیشنهاد برنافیت: پاک کننده های طبیعی آرایش
هرگز از قطره ها، لنزها و محلول های تاریخ مصرف گذشته استفاده نکنید
محلول ها حاوی پاک کننده هایی هستند که باکتری موجود در لنزها را می کشند، بنابراین باید اطمینان حاصل کنید که این محلول ها هنوز قابل استفاده هستند. چنین مسئله ای در مورد لنزها نیز صدق می کند. شما باید آنها را در محلول های استریل قرار دهید، اما این محلول ها پس از مدتی فاسد می شوند.
اشک مصنوعی و قطره های تجویزی چشم نیز دارای تاریخ انقضا هستند که باید به آنها خوب توجه کنید. به هیچ وجه جا لنزی خود را نشویید و آنها را در مایعات غیر استریل همچون آب لوله کشی و آب مقطر نگهداری نکنید، چرا که هر دوی آنها حاوی کراتیت آکانتامبا هستند و موجب عفونت قرنیه ی مقاوم در برابر دارو می شوند.
به قطره های کاهش قرمزی چشم اعتماد نکنید
چاردی- یک متخصص چشم می گوید: “بزرگ ترین دشمن من مصرف بیش از حد قطره های چشمی است. قطره های چشمی که از داروخانه بدین منظور تهیه می کنید، حاوی مواد تنگ کننده ی رگ هستند که برای مدتی رگ های چشمی شما را کوچک و قرمزی آنها را به طور موقتی کاهش می دهند. اما این قطره ها حاوی مواد شیمیایی و نگه دارنده هایی هستند که در طولانی مدت برای چشم هایتان مضر می باشند.”
اگر چشمانتان همواره قرمز و برانگیخته است، حتما به یک متخصص چشم مراجعه کنید تا مشکل را به طور ریشه ای بررسی کند و قطره های غیر تجویزی (همچون اشک مصنوعی) یا درمان های دیگری را پیشنهاد کند.
در طول سال از عینک آفتابی استفاده کنید
بسیاری از مردم تصور می کنند که عینک آفتابی تنها مخصوص تابستان و یا برای شیک پوشی است. اما استفاده از عینک آفتابی به ویژه در فصل زمستان بسیار اهمیت دارد چرا که نور آفتاب از روی برف ها منعکس می شود.
عدم استفاده از عینک های محافظ UV (اشعه ی فرابنفش) موجب سوختگی قرنیه، سرطان پوست پلک ها و ایجاد لکه هایی بر روی سفیدی چشم ها می شود.
کلسترول بالا
افرادی که کلسترول خونشان بالاست، بینایی خود را به طور گذرا از دست می دهند و دوباره این بینایی به حالت اولیه باز می گردد، همانند پرده ای که روی چشم آنها می آید و می رود. این موضوع نشان دهنده ی آن است که شریان کاروتید فرد با یک پلاک بسته شده و تلاش می کند که خون را به چشم ها برساند. در این زمان، افراد ممکن است دچار چشم درد شوند، یک حلقه ی خاکستری دور قرنیه ی خود مشاهده کنند و یا نتوانند چشمان خود را با نور روشن تطابق دهند. در برخی از موارد، ممکن است رسوب های زرد رنگ کلسترول به نام زانتلاسما روی پلک یا قرنیه ی چشم ها جمع شوند.
مشکلات تیروئید
تیروئید، یک غده ی پروانه ای شکل بر روی گردن است و هورمون هایی را که مسئول رشد و متابولیسم بدن هستند، کنترل می کند. اگر تیروئید شما به درستی کار نکند، انبوهی از مشکلات از جمله، تورم کاسه ی چشم و ماهیچه های چشمی را به بار می آورد، که موجب بسته شدن و بزرگ تر شدن آنها از حالت طبیعی می شود. در این حالت ممکن است فرد دچار دوبینی نیز بشود.
بیماری گریوز، که یک اختلال خود ایمنی است، تیروئید شما را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب می شود چشمانتان بزرگ تر از حد طبیعی به نظر برسند. اگر پلک شما آنقدر جمع شده که نمی توانید آنها را ببندید، چشمانتان ممکن است خشک شود، چرا که نمی تواند رطوبت را در خود نگه دارد.
دیابت
معاینه ی منظم چشم ها برای همه ی افراد توصیه می شود، اما اگر فردی دچار دیابت یا بیماری های دیگر باشد، این قضیه اهمیت بیشتری پیدا می کند. دیابت، موجب تورم یا جمع شدن مایعات در ماکولا- بخشی از شبکیه که دید مرکزی را کنترل می کند- می شود. گرچه ممکن است افراد در این بیماری بینایی خود را به طور کامل از دست ندهند، اما تغییرات زیادی در چشم آنها ایجاد می شود. افراد مبتلا به دیابت، 40 درصد بیشتر دچار آب سیاه و 60 درصد بیشتر دچار آب مروارید می شوند. رتینوپاتی نیز مجموعه ای از اختلالات است که قسمتی از چشم را که به نور حساس است، تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری عوارضی همچون تاری دید و جدا شدگی شبکیه را به همراه دارد و بیشتر در بیماران دیابتی رخ می دهد.
سکته
از دست دادن بینایی به طور ناگهانی، یکی از نشانه های سکته است. البته از دست دادن بینایی در اثر سکته در صدم ثانیه رخ می دهد. گاهی اوقات، سکته، به عصب هایی که چشم شما را به حرکت در می آورند آسیب می رساند و شما را دچار دوبینی می کند.
شاید عجیب به نظر برسد، اما نوعی از سکته ممکن است تنها در چشم ها رخ دهد که سکته ی شبکیه ی چشم نامیده می شود. این سکته زمانی رخ می دهد که عروق خونی موجود در شبکیه به وسیله ی پلاک ها بسته شده باشند. افرادی که مبتلا به فشارخون بالا یا بیماری شریان کاروتید هستند، بیش از دیگران دچار این نوع سکته می شوند.
میگرن شبکیه
نقاط کور موقتی چشم نشانه ی میگرن چشم هاست. این میگرن هیچ ارتباطی به سر ندارد. میگرن شبکیه موجب ایجاد نقاط سفیدی در چشم می شود که اسکوتوما نامیده می شود. این نقاط کور تنها برای چند ثانیه طول می کشد و ممکن است با درد همراه باشد یا نباشد. پیش یا پس از این مشکلات چشمی، افراد ممکن است علائمی چون فلاش های نور، تاری دید و یا سر درد را تجربه کنند. اگر این مشکل را به مراتب یا در یکی از چشم ها بیشتر تجربه کردید، حتما به چشم پزشک مراجعه کنید.
بیماری های خود ایمنی
آیا پلک های شما افتاده است؟ این مشکل نشانه ی یک اختلال خود ایمنی به نام میاستنی گراویس است که موجب سستی ماهیچه ها و افتادگی پلک ها می شود. به علاوه، بیماری هایی چون لوپوس و برخی از آرتریت ها موجب تورم رنگینه ی چشم می شوند. تغییرات بینایی گاهی نشانه ی این است که فرد دچار اسکلروزیس متعدد شده است. اگر در طول چند روز یا چند هفته به طور ناگهانی، بینایی یک یا هر دو چشم شما کاهش یافت و یا احساس درد کردید، ممکن است دچار بیماری ام اس شده باشید.
