میوه هندوانه، یکی از محبوب ترین میوه های تابستانی است، که بدلیل خوشمزگی و آبدار بودن آن، در روزهای گرم تابستان، طرفداران بسیاری دارد. هندوانه میوه ای است با یک بافت داخلی قرمز رنگ، پوستی سفت و سبز رنگ و دانه های سیاه رنگی که دربافت داخلی قرمز رنگ قرار دارد که تخمه هندوانه نامیده میشود، و به عنوان یک خوراکی نیز استفاده میشود. میوه هندوانه برای ابعاد مختلف سلامتی اثرات مثبتی دارد و یکی از بهترین گزینه ها، برای رفع عطش، پاکسازی کبد و دفع سنگ کلیه در روزهای گرم تابستان است. هندوانه سرشار ویتامین هامانند A و C، مواد معدنی و آنتی اکسیدان های بسیاری میباشد. در ادامه به خواص مختلف هندوانه و زمان مصرف و همچنین مضرات آن در این مقاله میپردازیم.
خواص درمانی هندوانه
هندوانه میوه آبدار، خوشمزه و پرطرفداری است و بدلیل وجود ویتامین ها و منابع معدنی و مغذی موجود در آن، از خواص بسیاری برخوردار است، که در ادامه به چند مورد از آن اشاره خواهیم کرد.
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- کمک به سلامت وعملکرد قلب
- کمک به بهبود عملکرد گوارش
- سلامت پوست و مو
- پیشگیری از سرطان
- بهبود عملکرد کلیه ها
- کمک به کاهش وزن
- خواص ضدالتهابی
- خنک کننده بدن
- کنترل فشار خون
- تامین آب بدن
- کمک به مغز و سیستم عصبی
- مفید برای زنان
- بهبود دیابت
- درمان پروستات
- کمک به بهبود کبد چرب
- افزایش لیکوپن
- کاهش تب
- بهبود بینایی
- پیشگیری از آسم
در ادامه تک تک موارد بالا را توضیح خواهیم داد.
1.تقویت سیستم ایمنی بدن
هندوانه سرشار از ویتامین c میباشد، که برای سیستم ایمنی بدن بسیار مفید بوده و وجود آنتی اکسیدان ها و همچنین ویتامین A موجود در هندوانه باعث کاهش التهابات، جلوگیری از عفونت بدن و مبارزه با رادیکال های آزاد میشود. همچنین وجود لیکوپین در هندوانه باعث جلوگیری از آسیب های سلولی میشود.
2.کمک به سلامت و عملکرد قلب
هندوانه دارای پتاسیم ، منیزیم و موادمعدنی دیگری میباشد، که برای سلامت و بهبود در عملکرد قلب مفید است. همچنین وجود سیترولین در هندوانه که یک اسیدآمینه میباشد، باعث گشاد شدن رگ های خونی میشود و از گزفتگی رگ ها جلوگیری میکند. در نتیجه باعث بهبود جریان خون میشود. همچنین لیکوپین موجود در هندوانه باعث کاهش کلسترول بد می شود و در نتیجه از تجمع چربی در دیواره رگ های قلبی جلوگیری میکند. د رنتیجه خطر سکته قلبی را کاهش می‌دهد.
3. کمک به بهبود عملکرد گوارش
هندوانه شامل مقدار بسیار زیادی، آب میباشد و همچنین حاوی فیبر میباشد. در نتیجه فیبر موجود در هندوانه به عملکرد دودی روده و هضم غذا کمک می کند، آب موجود در هندوانه نیز به حرکت مواد غذایی در روده‌ها و دفع بهتر کمک میکند. در نتیجه هندوانه از بروز یبوست جلوگیری میکند.
4. سلامت پوست و مو
هندوانه حاوی ویتامین‌های A ،E و C میباشد که برای پوست و مو بسیار مفید است و باعث تولید کلاژن میشود. ویتامین E موجود در آن به کاهش لک و چین و چروک کمک میکند و همچنین ویتامین C موجود در هندوانه با تولید کلاژن در پوست به جوانسازی آن کمک می کند و از شکنندگی مو جلوگیری میکند. ویتامین A نیز خاصیت ترمیم کنندگی و روشن کنندگی پوست را دارد و همچنین در رشد موها نیز مؤثر میباشد. در مجموع وجود این ویتامین ها کنار یکدیگر در هندوانه به اثرگذاری هندوانه بر روی پوست و مو کمک کرده است و منبع خوبی برای استفاده در این زمینه میباشد.
5.پیشگیری از سرطان
وجود لیکوپن و ویتامین C در هندوانه باعث شده است که این میوه خوشمزه را به یک میوه کمک کننده به جلوگیری از سرطان تبدیل کند. ویتامین C و لیکوپن آنتی اکسیدان هایی هستند که از رادیکال‌های آزادی که باعث ایجاد سرطان می‌شوند، همچنین از تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری میکنند. این میوه خوشمزه از سرطان ریه، پروستات، سینه و.. جلوگیری میکند.
6.بهبود عملکرد کلیه‌ها
هندوانه یکی از خوراکی هایی ادارارآور میباشد که برای سلامت کلیه‌ها بسیار مفید است. وجود آب بسیار زیاد و پتاسیم در هندوانه به سلامت کلیه‌ها کمک میکند و باعث پاکسازی کلیه‌ها و جلوگیری از رسوبات داخل آن میشود.
7.کمک به کاهش وزن
هندوانه از کالری بسیار پایینی برخوردار است و بدلیل اینکه میزان آب موجود درآن زیاد است، همچنین بدلیل اینکه حاوی فیبر نیز میباشد این میوه گزینه مناسبی برای لاغری و کاهش وزن است، زیرا حجم معده را پر میکند و پس از خوردن آن، احساس سیری پیدا میکنید و دیرتر احساس گرسنگی میکنید.
8.خواص ضدالتهابی
بدلیل وجود خاصیت‌های آنتی اکسیدانی در هندوانه و همچنین بدلیل وجود ویتامین c و لیکوپن در هندوانه، باعث شده است که این میوه، خاصیت ضد التهابی داشته باشد و از بسیاری از عفونت ها پیشگیری کند.
9.خنک کننده بدن
بدلیل بالا بودن میزان آب در بافت‌های هندوانه و خاصیت الکترولیت آن، این میوه خوشمزه به یک منبع خنک کننده و ضد گرمازدگی در فصل تابستان تبدیل شده است. در طب سنتی نیز هندوانه طبع سرد و خنکی دارد و باعث پایین آمدن دمای بدن میشود.
10.کنترل فشارخون
یکی دیگر از فواید خوردن هندوانه کنترل و کاهش فشارخون است. وجود پتاسیم و ال سیترولین باعث شل شدگی و باز شدن رگ‌‌های خونی میشود در نتیجه، این امر باعث کاهش فشارخون می‌گردد.
11.تأمین آب بدن
بدلیل آبدار بودن این میوه و درصد بسیار بالایی از آب که در هندوانه وجود دارد، این میوه به یک منبع تأمین‌کننده آب در روزهای تابستانی تبدیل شده است.
12.کمک به مغز و سیستم عصبی
هندوانه بدلیل داشتن پتاسیم، به ساختار عصبی و حفظ عضلات نیز کمک میکند همچنین وجود کولین در هندوانه به حفظ ساختار مغز و عصب‌ها کمک میکند.
13.مفید برای زنان
هندوانه بدلیل مواد مغذی و ویتامین‌های موجود درآن، برای زنان بسیار مفید میباشد. این خاصیت برای زنان باردار و زمانی که خانم‌ها در سیکل عادت ماهانه خود قرار می‌گیرند، دوبرابر میشود. در زنان باردار میتواند به تهوع صبحگاهی و، سوزش معده و همچنین گرفتگی عضلات آنها کمک کند. در خانم هایی هم که در سیکل قاعدگی خود قرار دارند، با هیدراته نگه داشتن بدن، به کاهش تورم و نفخ کمک میکند.
14.بهبود دیابت
هندوانه شاخص گلیسمی بالایی (سرعت افزایش قند خون پس از مصرف ماده غذایی خاص) دارد، اما بار گلیسمی (مقداری که یک غذای خاص سطح گلوکز خون فرد را افزایش می‌دهد) آن پایین است و از این رو برای بیماران دیابتی مناسب است.
هندوانه منبع خوبی از لیکوپن نیز هست؛ آنتی‌اکسیدانی که میتواند به کاهش مقاومت به انسولین کمک کند. مقاومت به انسولین یکی از عوامل اصلی دیابت نوع 2 است.هم چنین مقدار زیاد آب موجود در هندوانه باعث رقیق شدن قند خون میشود.
15. درمان پروستات
مطالعات نشان داده است که در مواد غذایی که لیکوپن وجود دارد، خاصیت پیشگیری و حتی کمک به درمان پروستات وجود دارد. در نتیجه هندوانه بدلیل دارا بودن لیکوپن، برای پروستات مفید میباشد و مصرف آن به آقایان توصیه میشود.
16.کمک به بهبود کبد چرب
بدلیل ترکیبات موجود در هندوانه، این میوه خوشمزه و لذیذ تبدیل به یک منبع آنتی اکسیدان مفید، مانند لیکوپن و با خواص ضدالتهابی، برای جلوگیری از التهاب کبد و کمک به پیشگیری از کبدچرب غیرالکی و سیروز شده است.
17.افزایش لیکوپن
همانطور که گفته شد، هندوانه دارای آنتی اکسیدانی به نام لیکوپن میباشد. در نتیجه مصرف هندوانه و آب هندوانه باعث افزایش میزان لیکوپن در بدن میشود.
18.کاهش تب
هندوانه بدلیل طبع خنک و سرد، همچنین بدلیل درصد بسیار بالایی از آب که در بافت‌های هندوانه وجود دارد باعث کاهش میزان حرارت و تب بدن میشود. همچنین ترکیبات آنتی اکسیدانی هندوانه باعث کاهش التهاب بدن میشود که همین أمر، باعث کاهش تب میشود.
19. بهبود بینایی
یکی از مواردی که باعث تقویت بینایی چشم میشود، استفاده از مواد خوراکی است که شامل ویتامین A میباشد. هندوانه نیز شامل ویتامین A و ویتامین C میباشد که برای سلامت و بینایی چشم مفید میباشد.
20.پیشگیری از آسم
ترکیبات موجود در هندوانه از جمله وجود لیکوپن، ویتامین A و ویتامین C باعث بهبودی التهابات و مشکلات تنفسی و جلوگیری از شدت یافتن آن میشود.
پیشنهاد برنافیت: بهترین زمان برای خوردن هندوانه برای لاغری
مضرات مصرف زیاد هندوانه
در کنار تمام مزیت هایی که هندوانه دارد، اما باید به این نکته توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد هندوانه، ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشد، که در ادامه به چند مورد از آن اشاره خواهیم کرد. به خصوص در برخی از افراد که حساسیت و یا شرایط جسمانی خاصی دارند.
- افزایش قند خون: برای بیماران دیابتی مشکل ساز میشود.
- مشکلات گوارشی: مانند نفخ و ورم معده برای کسانی که ناراحتی معده دارند به ویژه اگر با معده خالی میل شود باعث دلپبچه میشود.
- بار زیاد پتاسیم در بیماران کلیوی: با مصرف بیش از اندازه هندوانه در این افراد ممکن است مشکل عدم دفع پتاسیم برای جسمشان رخ دهد و باعث افزایش پتاسیم خون شود که خطرناک است.
- عدم تعادل در میزان آب و سدیم بدن: با استفاده بیش از حد از هندوانه میتوان به مشکلات عدم تعادل در میزان سدیم بدن بدلیل اختلال در الکترولیت ها اشاره کرد.
روش‌های مصرف هندوانه برای لاغری
استفاده اصولی و به انداژه هندوانه، باعث کمک به کاهش وزن و لاغری نیز مخی‌شود.
1.به‌عنوان میان‌وعده کم‌کالری
میزان کالری غذایی موجود در هندوانه کم است و به همین دلیل در بین وعده های غذایی، برای جلوگیری از خوردن خوراکی‌های پرکالری گزینه مناسبی میباشد، که با مصرف 200 گرم هندوانه در بین وعده ها احساس سیری کنید و از پرخوری جلوگیری کنید.
2.قبل از وعده اصلی
بدلیل وجود آب بسیار زیاد در بافت‌های هندوانه و همچنین بدلیل فیبر موجود در آن، خوردن چند قاچ هندوانه قبل از وعده اصلی به پر شدن معده و جلوگیری از پرخوری کمک میکند.
3.ترکیب با پروتئین برای کاهش شاخص گلیسمی
ترکیب هندوانه با خوراکی های حاوی پروتئین، به کاهش سرعت جذب قند کمک میکند. برای مثال ترکیب هندوانه با دانه چیا باعث کاهش شاخص گلیسیمی هندوانه شده، جذب قند کاهش یافته درنتیجه باعث افزایش حس سیری نیز میشود.
4.استفاده در دتاکس واتر و اسموتی لاغری
با ترکیب هندوانه با نعنا، لیموترش و خیار ترکیب کنی و یک نوشیدنی سالم و کم کالری برای پاکسازی بدن و افزایش سوخت و ساز درست کنید.
5.جایگزین سالم برای دسر یا شیرینی
برای رفع هوس خوردن شیرینی، میتوانید از هندوانه یخ زده، یا ترکیب هندوانه و لیمو تازه و یا رول هایی از نعنا و هندوانه استفاده کنید، کالری پایین آن باعث جلوگیری از چاقی ناشی از خوردن شیرینی‌های ناسالم نیز میشود.
سخن آخر
هندوانه میوه محبوب و لذیذی در میان مردم به خصوص ایرانی ها میباشد. باتوجه به تمامی خواص هندوانه و مزیت های آن برای سلامتی، اما باید توجه داشته باشید که مصرف بیش از اندازه و خارج از اعتدال آن قطعا میتواند منجر به بروز مشکلاتی در بدن شود. توصیه میشود که تمامی خوراکی‌ها را در حد اعتدال و طبق برنامه غذایی اصولی مصرف کنید.
