کاهش وزن زیاد اگر به شکل اصولی و زیر نظر متخصص تغذیه انجام نشود میتواند به شل شدن و افتادگی پوست در نواحی مختلف منجر شود. در این مقاله به بررسی علل شل شدن پوست بعد از کاهش وزن میپردازیم؛ همچنین اطلاعاتی را در مورد راه حلهای طبیعی و پزشکی این مشکل ارائه میدهیم که میتواند به سفت شدن پوست و خلاص شدن از این مشکل کمک کند.
علت شل شدن پوست پس از کاهش وزن و رژیم چیست؟
پوست بزرگترین عضو بدن شما است که به عنوان یک سد محافظ از شما در برابر عوامل محیطی حفاظت میکند. داخلیترین لایه پوست شما از پروتئینهایی مثل کلاژن و الاستین تشکیل شده است. کلاژن که 80 درصد ساختار پوست را تشکیل میدهد، عامل استحکام پوست است. الاستین خاصیت ارتجاعی به پوست میدهد و باعث سفت ماندن آن میشود.
در طول زمانی که وزن اضافه میکنید، پوست منبسط میشود و تا جایی که امکان داشته باشد فضای لازم برای رشد لایه چربی بدن را باز میکند، خانمها در طول بارداری هم تجربه مشابهی دارند. انبساط پوست در دوردان بارداری طی 9 ماه اتفاق میافتد و پس از زایمان طی چند ماه به حالت قبلی خود باز میگردد.
پیشنهاد برنافیت: دریافت رژیم بارداری
وقتی پوست برای طولانی مدت کشیده شود، شکل میگیرد و باعث آسیب دیدن رشتههای کلاژن و الاستین میشود، در نتیجه آنها بخشی از توانایی خود برای بازگشت به حالت قبلی را از دست میدهند. افرادی که وزن خیلی زیادی کم میکنند ممکن است در برخی نواحی مثل شکم با پوست اضافی آویزان از بدن مواجه شوند.
هر چه کاهش وزن بیشتر باشد احتمال شلی پوست افزایش پیدا میکند. محققان گزارش میدهند افرادی که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار میگیرند کلاژن کمتری تولید میکنند و پوست آنها مثل قبل جوان، سالم و قوی نخواهد بود.
چه عواملی روی از دست دادن خاصیت ارتجاعی پوست اثر میگذارد؟
عوامل مختلفی میتواند در دوران رژیم و کاهش وزن باعث شل شدگی پوست شوند که در اینجا به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
1. سیگار کشیدن
سیگار به کاهش تولید کلاژن و آسیب دیدن این لایه پوست منجر میشود که در نتیجه پوستی شل و افتاده به همراه میآورد. به طور کلی عوامل متعددی بر کاهش قابلیت ارتجاعی پوست در طول کاهش وزن تاثیر میگذارند که با دانستن آنها میتوانید مراقبت بیشتری از بدن خود کرده و از افتادگی پوست در طی دوران کاهش وزن پیشگیری کنید.
2. گذشت زمان
به طور کلی هر چه شما مدت طولانیتری اضافه وزن یا چاقی داشته باشید، پس از کاهش وزن امکان اینکه پوست الاستین و کلاژن خود را از دست بدهد و شل شود افزایش پیدا میکند.
3. میزان کاهش وزن
افرادی که 46 کیلو گرم یا بیشتر وزن از دست میدهند بیشتر از سایر افراد با این مشکل دست و پنجه نرم میکنند و به مراقبتهای پزشکی نیاز مییابند.
4. سن
پوست افراد مسن کمتر از جوانترها کلاژن دارد و به دنبال کاهش وزن با شل شدن پوست مواجه میشوند.
5. ژنتیک
ژنها ممکن است بر نحوه واکنش پوست شما به افزایش و کاهش وزن تاثیر بگذارند.
6. قرارگیری در معرض نور خورشید
تحقیقات نشان داده افرادی که در معرض نور آفتاب شدید قرار دارند با کاهش تولید الاستین و کلاژن پوست مواجه میشود که ممکن است به شل شدن پوست در طول رژیم منجر شود.
شل شدن پوست چه مشکلاتی را برای انسان ایجاد میکند؟
شما ممکن است عکس العمل متفاوتی نسبت به شل شدگی پوست خود نشان دهید به طور کلی عموم مردم با چالشهای مختلف فیزیکی و عاطفی پس از افتادگی پوست مواجه میشوند:
1. ناراحتی جسمی
پوست اضافی ممکن است ناراحت کننده باشد و احتمالا در فعالیتهای عادی روزانه شما اختلالهایی ایجاد میکند. یک مطالعه علمی در این مورد نشان داده که افراد با مشکلات مختلف جسمی درگیر میشوند.
2. کاهش فعالیت بدنی
کاهش وزن افراد را به ورزش تشویق میکند اما پوست اضافی در برخی افراد مانع ورزش کردن آنها شده و باعث خانه نشینی میشود.
3. تحریک و تحلیل پوست
یک مطالعه نشان داده که درد پوست، زخم، عفونت، تعریق زیاد، عرق سوز شدن از مواردی است که شلی پوست به همراه دارد.
4. کاهش اعتماد به نفس و مشکلات عاطفی
تماشای بدنی که پوست شل دارد ممکن است اثرات منفی بر تصویری که فرد از خود دارد داشته باشد و علاوه بر محدودیتهای حرکتی و نازیبایی پوست باعث تغییر خلق و خوی فرد، کاهش اعتماد به نفس و کیفیت زندگی او شود.
روشهای پیشگیری از شل شدن پوست بعد از رژیم کدام است؟
چند راهکار وجود دارد که میتوانید برای جلوگیری از افتادگی پوست پس از کاهش وزن انجام دهید در اینجا به برخی از آنها اشاره میکنیم.
1. رژیم غذایی متعادل داشته باشید
افرادی که یک رژیم غذایی متعادل و متناسب با شرایط جسمانی خود دارند کمتر با مشکل شل شدگی پوست مواجه میشوند. اگر در طول رژیم از تمام گروههای مواد غذایی استفاده کنید و به مقدار زیاد ویتامین A، E و C دریافت کنید کمتر امکان دارد که با مشکل شل شدن پوست مواجه شوید.
2. به آرامی وزن کم کنید
معمولا رژیمهای غذایی سنگین که به یکباره وزن زیادی از فرد را کم میکنند بیشتر از سایرین باعث شل افتادگی پوست میشوند، اگر کاهش وزن تدریجی و مداوم داشته باشید پوست با تغییرات وزن هماهنگ شده و شل نخواهد شد.
3. مصرف مایعات را جدی بگیرید
تا حد امکان آب بنوشید و مایعات مصرف کنید. هیدراته نگه داشتن بدن یکی از موارد مهم برای پیشگیری از شل شدن پوست در طول رژیم است. مصرف میوههای پرآب و سبزیجات، سوپ، آبگوشت و غذاهای آبکی هم در این زمان به هیدراته شدن بدن کمک میکند.
4. روتین مراقبت پوست داشته باشید
هر فرد به طور عادی باید یک روتین مراقبت از پوست داشته باشد تا از این عضو مهم بدن در برابر آسیبها محافظت کند، در طول رژیم باید این روتین را رعایت کنید. استفاده از کرمهای ضد آفتاب، مرطوب کنندهها و آبرسانی به پوست، لایه برداری ماهانه در کنار خواب به اندازه، قرار نگرفتن در معرض تابش طولانی مدت آفتاب همگی میتواند از شل شدن پوست پس از رژیم جلوگیری کند.
5. در زمان جوانی و قبل از پیری رژیم بگیرید
متخصصان تغذیه توصیه میکنند تا پیش از پیری که پوست شرایط مناسبی دارد و به راحتی میتواند خود را بازسازی کند رژیم بگیرید و وزن خود را به حالت متعادل برسانید. گرفتن رژیم یویو که با افزایش و کاهش دائم وزن همراه است خطر شل شدن پوست را افزایش میدهد و علاوه بر این خطرات بسیار دیگری هم برای سلامت انسان دارد. در زمان جوانی به فکر سلامت خود باشید و قبل از اینکه پوستتان طراوت خود را از دست دهد از شر اضافه وزن و چاقی خلاص شوید.
6. زیر نظر متخصص رژیم بگیرید
مشاوره تغذیه و بکار گرفتن رژیم اختصاصی که برای شرایط جسمانی شما طراحی شده یک راهکار تاثیرگذار دیگر است که علاوه بر حفظ سلامت پوست از بروز بسیاری بیماریهای مختلف در انسان پیشگیری میکند.
متاسفانه رژیمهای خودسرانه گاهی مواد معدنی و مغذی مورد نیاز را به بدن نمیرسانند و در نتیجه فرد با بیماریهای مختلف دست به گریبان خواهد شد که به مراتب خطرناکتر از اضافه وزن و چاقی هستند. به هیچ عنوان برمبنای توصیه دوست یا آشنایی که از کاهش وزن و ساختار بدن اطلاعی ندارد یک رژیم غذایی خاص را آغاز نکنید.
مراجعه به یک متخصص پوست هم در طول رژیم به شما کمک میکند تا در صورت نیاز ویتامین و مکملهای غذایی دریافت کنید یا روشهای مراقبتی خاصی برای پوست خود در نظر بگیرید که دچار شل شدگی و افتادن پوست نشوید.
روشهای درمان شل شدگی پوست چیست و چطور میتوان به شکل طبیعی این مشکل را رفع کرد؟
برای اینکه پوست شما پس از رژیم به حالت اولیه خود باز گردد میتوانید از برخی روشهای خانگی استفاده کنید، جای نگرانی نیست پوست بسیار مقاوم است و در بیشتر شرایط خود را بازسازی میکند، شما تنها باید این فرآیند را تسهیل کنید.
در اینجا به برخی راهکارهایی که میتوانید بکار ببرید اشاره میکنیم. درمانهای طبیعی زیر ممکن است به استحکام و حفظ قابلیت ارتجاعی پوست کمک کنند تا افرادی که وزن کم یا متوسطی از دست دادن با مشکل شل شدن پوست مواجه نشوند.
1. تمرین مقاومتی و قدرتی ورزشی انجام دهید
انجام تمرینات قدرتی منظم یکی از موثرترین راهها برای ایجاد توده عضلانی در بزرگسالان، جوانان و حتی افراد مسن است. افزایش توده عضلانی میتواند به بهبود شکل ظاهری پوست و پیشگیری از شل افتادن آن کمک کند.
2. کلاژن مصرف کنید
کلاژن هیدولیز بسیار شبیه ژالاتین است. شما با مصرف شکل فرآوری شده از کلاژن که در بافت همبند حیوانات یافت میشود میتوانید پوست خود را تقویت کنید و خاصیت ارتجاعی آن را بالا ببرید. یک مطالعه نشان میدهد خاصیت ارتجاعی پوست، پس از 12 هفته مصرف مکمل کلاژن مایع به همراه آب رسانی بهبود پیدا کرده است.
این مکمل در فروشگاههای مواد غذایی طبیعی، داروخانهها و فروشگاههای آنلاین یافت میشود. یکی از منابع محبوب طبیعی کلاژن آبگوشت استخوان است که فواید بسیاری برای سلامتی انسان دارد.
مواد مغذی مصرف کنید و بدن خود را هیدراته نگه دارید
برخی از مواد مغذی در تولید کلاژن و سایر اجزای پوست سالم تاثیرگذار هستند:
-
ویتامین C
ویتامین C برای سنتز کلاژن مورد نیازد است و همین طور به محافظت از پوست در برابر آسیب اشعه خورشید کمک میکند.
-
پروتئین
دریافت پروتئین کافی برای سلامت پوست حیاتی است، اسیدهای امینه لیزین و پرولین نقش مستقیمی در تولید کلاژن دارند.
-
اسیدهای چرب امگا 3
اسیدهای چرب امگا3 موجود در ماهیهای چرب به افزایش خاصیت ارتجاعی پوست کمک میکند واثرات ضد پیری دارند. استفاده از کرمهای حاوی کلاژن و الاستین هم به افزایش مقاومت پوست کمک میکنند. این کرمها معمولا به صورت موقت باعث سفتی پوست میشود، ملکولهای کلاژن و الاستین به قدری بزرگ هستند که از طریق پوست جذب نمیشود اما در کوتاه مدت این کرمها تاثیرگذار هستند. اگر میخواهید پوستتان برای همیشه سالم و قوی بماند باید در داخل بدن خود کلاژن بسازید.
درمانهای پزشکی برای سفت کردن پوست شده کدام است؟
افرادی که بیش از 45 کیلوگرم وزن کم کردند برای درمان عارضه پوست شل شده گاهی به درمانهای پزشکی و جراحی که گزینههای تهاجمیتر برای سفت کردن پوست شل شده است نیاز پیدا میکنند. دراینجا به برخی از راهکارهای مرسوم درمانی برای این افراد اشاره میکنیم:
جراحی کانتورینگ بدن
افرادی که مقدار قابل توجهی از وزن خود را از طریق جراحی چاقی یا سایر روشهای کاهش وزن از دست دادهاند، اغلب درخواست جراحی برای برداشتن پوست اضافی میکنند. در جراحی کانتورینگ، جراح یک برش بزرگ ایجاد میکند و پوست و چربی اضافی را برمیدارد. سپس برش را با بخیههای ظریف بخیه میزند تا جای زخم را به حداقل برساند.
جراحیهای خاص کانتورینگ بدن عبارتند از:
- ابدومینوپلاستی (تومی تاک): برداشتن پوست از شکم
- لیفت پایین تنه: برداشتن پوست از شکم، باسن و رانها
- لیفت بالاتنه: برداشتن پوست از سینهها و پشت
- لیفت داخلی ران: برداشتن پوست از قسمت داخلی و خارجی ران
- براکیوپلاستی (لیفت بازو): برداشتن پوست از بازوها
جراحیهای متعدد معمولاً در طول 1 تا 2 سال پس از کاهش وزن عمده بر روی قسمتهای مختلف بدن انجام میشود. جراحیهای کانتورینگ بدن معمولاً به بستری 1 تا 4 روزه در بیمارستان نیاز دارند. زمان بهبودی در خانه معمولاً 2 تا 4 هفته است.
همچنین ممکن است برخی از عوارض جراحی مانند خونریزی و عفونت وجود داشته باشد. جراحی کانتورینگ بدن ممکن است کیفیت زندگی را پس از کاهش وزن قابل توجه بهبود بخشد.
نتیجهگیری
شل شدن بیش از حد پوست پس از کاهش وزن یکی از عارضههای رایج است. اگر این عارضه برای شما آزار دهنده است میتوانید با روشهای خانگی یا مداخلات پزشکی آن را درمان کنید. افرادی که کاهش وزن کم یا متوسط دارند نباید نگران باشند چرا که احتمالا پوست آنها به خودی خود جمع خواهد شد، درمانهای خانگی هم در این مسیر برای آنها راهگشا خواهد بود. با این حال در کاهش وزنهای قابل توجه ممکن است نیاز به جراحی کانتورینگ بدن یا سایر روشهای پزشکی برای سفت کردن یا خلاص شدن از شر پوستهای شل شده وجود داشته باشد.