آکنه یا جوش صورت، مشکلی است که بر روی پوست بیشتر نوجوانان دیده می‌شود که البته در دیگر دوره های زندگی نیز دیده می‌شود. در این مقاله قصد داریم پیرامون جوش صورت و روش‌های کنترل و درمان آن با شما دوستان عزیز مطالبی را در میان بگذاریم.
عوامل جوش صورت چیست؟
هنگامی که فولیکول‌های مو با چربی و سلول‌های مرده پوست بسته می‌شوند، جوش به وجود می‌آید. در این شرایط، جوش‌های سرسیاه، سرسفید و جوش قرمز روی صورت، پیشانی، سینه، بالای کمر و شانه‌ها دیده می‌شوند.
از عوامل ایجاد جوش صورت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات غدد درون ریز و بر هم خوردن نظم هورمون‌ها
- استعداد ژنتیکی
- مقاومت آکنه نسبت به آنتی بیوتیک‌ها
- لوازم آرایش
- سیگار
- رژیم غذایی
- استفاده از داروهای خاص
- و فشار عصبی
به عنوان مهمترین عوامل جوش در نظر گرفته می‌شوند. البته هیچ دلیل واضحی برای انواع جوش صورت در دوران نوجوانی و میانسالی مشخص نشده است تفاوت‌های بالینی بین آکنه در دوران نوجوانی و بزرگسالی نشان داده نشده است.
خوراکیهای جوش‌زا و مضر برای صورت
تغذیه یکی از اصلی‌ترین دلایل ایجاد جوش و آکنه صورت است، مصرف برخی از خوراکی‌ها و مواد غذایی باعث ایجاد جوش روی صورت و بدن انسان می‌شود.
از جمله این خوراکی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- قند و شکر
2- نان‌ها و شیرینی‌ها
3- لبنیات
4- فست فودها
5- غذاهای سرخ شده
6- روغن ذرت و سویا
7- انواع شکلات‌ها
8-غذاهای ادویه‌دار
9- پنیر
10- آجیل
11- نوشابه‌ها
12- آبمیوه‌های صنعتی
همچنین مصرف بعضی از میوه‌ها مثل موز، انبه و میوه‌های خشک شده، به دلیل اینکه حاوی مقادیر بالای قند هستند مصرف بیش از حد آنها باعث آکنه و جوش صورت می‌شود. توت فرنگی نیز با وجود مقادیر زیاد از ویتامین C و پوست بسیار مفید است؛ اما با این حال ممکن است مصرف زیاد آن در برخی از افراد موجب قرمزی و حساسیت پوستی به خصوص در اطراف بینی و دهان شود.
تاثیر طبع در عکس‌العمل بدن نسبت به جوش و خوراکی‌ها
غلبه هر یک از اخلاط و تجمع هر ۴ خلط صفرا، دم، سودا و بلغم در بدن می‌تواند باعث ایجاد جوش شود. این که گفته می‌شود خوردن گرمیجات باعث بروز جوش می‌شود همیشه در همه افراد صدق نمی‌کند.
علت برهم خوردن تعادل اخلاط بدن را می‌توان در یکی از موارد زیر پیدا کرد:
1- پرخوری و افراط در غذا خوردن
2- با هم خوردن چند غذا با هم
3- آب و هوا
4- بر هم خوردن نظم خواب
5- استرس و اضطراب یا حالتهای عصبی
6-نحوه دفع مواد زاید بدن
7- استفاده از مواد آرایشی
8- ورزش و تعریق
حکیمان طب سنتی غذاها را بر حسب گرمازایی‌شان به سه دسته گرم، سرد و معتدل تقسیم‌بندی میکنند. غذاهایی که پس از ورود به بدن با افزایش حرارت و داغی، دمای بدن را از 37 درجه سانتی‌گراد بالاتر ببرند و باعث افزایش جنب و جوش، سرعت تکلم، افزایش حرکات بدن و افزایش هوش و تمرکز شوند غذاهایی با طبع گرم محسوب می‌شوند.
بالعکس مواد غذایی که دمای بدن را از حد طبیعی پایین‌تر ببرند و باعث سردی، رخوت، خواب آلودگی، سنگینی و منگی شوند غذاهای با طبع سرد نامیده می‌شود و مواد غذایی معتدل چون دمایی هم‌پایه دمای بدن ایجاد میکنند، خنثی به شمار میروند و تغییرات گرمی و سردی چندانی در شخص به وجود نمی‌آورند.
اگر با خوردن خوراکیهای گرم مانند مویز، خرما، موز، انجیر، مغزها و آجیل‌ها شدیدا دچار تعریق و حرارت درونی بدن شدید و صورتتان جوش زد و رنگتان قرمزشد، رگ‌هایتان پرخون و مقداری عصبی شدید و میل جسمی و جنسی شما زیاد شد به احتمال زیاد طبع شما گرم است.
خوراکیهای خنثی کننده جوش صورت کدامند؟
بعضی از مواد غذایی اثر خنثی کنندگی بر روی جوش صورت دارند که به چند مورد آن اشاره می‌کنیم
1- زنجبیل
برای برطرف شدن مشکل جوش صورت، زنجبیل را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و یا اگر حساسیت پوستی خاصی ندارید زنجبیل را به قطعات نازک تقسیم کرده روی محل جوش‌ها بگذارید و پس از مدت 10 دقیقه ماسک را بردارید.
زنجبیل دارای ترکیبات ضدعفونی کننده و پاک کننده است که برای تمییز نگه داشتن پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده همچنین با تحریک سلول‌های پوستی، نوعی لایه بردار طبیعی به شمار می‌رود. استفاده از زنجبیل به عنوان یک ماسک پاک کننده حجم بالایی از میکروب‌ها وقارچ‌های پوستی و عوامل التهاب‌زا را نابود می‌کند.
2- هندوانه و خیار
خیار و هندوانه به دلیل اینکه سرشار از آب هستند، آبرسانی پوست را تقویت میکنند و برای آن مفید هستند. با استفاده از مواد غذایی سرشار از آب می‌توانید آب مورد نیاز پوست را تامین کرده و در رفع و خنثی کردن عوامل جوش صورت به پوست خود کمک کنید.
3- آجیل‌ها و مغزیجات
کاهش مواد معدنی خون معمولا با بروز آکنه ارتباط زیادی دارد. به این دلیل که روی دارای خواص ضدالتهابی و تقویت سیستم ایمنی است و تاثیر زیادی روی خنثی کردن عوامل موثر در ایجاد جوش دارد.
4- حبوبات، گوشت مرغ، ماهی
مواد غذایی سرشار از روی، از رشد جوش صورت و آکنه‌ها جلوگیری میکنند. روی، ترشح هورمون‌هایی که باعث تحریک آکنه می‌شود را کم می‌کند. همچنین باعث می‌شود که بدن راحت‌تر ویتامین A و مواد مغذی لازم برای سلامت پوست را جذب کند.
5- گردو
گردو به این دلیل که سرشار از سلنیوم است، تأثیر پیشگیرانه‌ای روی بوجود آمدن جوش و آکنه دارد. به این دلیل که سلنیوم در مقابل ضایعات التهابی و جوش از پوست مراقبت می‌کند و خاصیت ارتجاعی پوست را حفظ می‌کند. این آنتی اکسیدان در کنار ویتامین‌های E و A اثر بیشتری بر جای می‌گذارد بنابراین پیشنهاد می‌شود گردو به همراه بادام و فلفل قرمز مصرف شود. همچنین گوشت، ماهی، پیاز، سیر و دانه‌های کامل از منابع دیگر سلنیوم به شمار میروند.
6- مواد غذایی سرشار از بتاکاروتن
بدن انسان بتاکاروتن را که در میوه و سبزیجات زرد، نارنجی و قرمز رنگ وجود دارد به ویتامین A تبدیل می‌کند و این ویتامین اثر سلنیوم را روی پوست چند برابر می‌کند. هویج، سیب زمینی شیرین، طالبی، فلفل قرمز از جمله این مواد غذایی هستند.
7- مواد غذایی سرشار از ویتامین C
میوه‌ها و سبزی‌های سرشار از ویتامین C، آکنه‌های شما را درمان نمی‌کنند اما ویتامین C غشا سلول‌ها را تقویت کرده و باعث پیشگیری از بوجود آمدن جای زخم‌هایی می‌شود که نتیجه‌ی این جوش‌ها است. پس اگر پوستی زیبا و شاداب میخواهید میزان ویتامین C بدنتان را بالا ببرید.
8- مواد غذایی سرشار از ویتامین E
بادام، تخم مرغ، سبزیجات برگ سبزکه سرشار از ویتامین E هستند. درمان ضایعات و جای زخم ناشی از آکنه را راحت میکنند. این آنتی اکسیدان در روغن‌های گیاهی تصفیه شده، میوه‌های صدفی مثل گردو، بادامو دانه‌های کامل به صورت فراوان یافت می‌شوند.
روش‌های جلوگیری از جوش زدن بعد از بلوغ کدام است؟
جوش در دوران بعد از بلوغ در خانم‌ها بیشتر رخ می‌دهد و از نظر ظاهر شبیه به همان جوش دوران بلوغ است، اما معمولا با سیکل‌های ماهانه خانم‌ها مربوط است. به علت عدم تعادل هورمونی میزان آندروژن افزایش پیدا کرده و ازمیزان استروژن کاسته می‌شود. توصیه‌های زیر به شما کمک می‌کند تا در دوران بلوغ از شر جوش صورت تا حدود زیادی در امان باشید.
- صورت خود را زیاد نشویید.
- از آب سرد و یا ولرم همراه یک پاک کننده ی ملایم استفاده کنید.
- وقتی که پوستتان خشک است آن به آرامی لمس کنید و از مالش شدید آن خودداری کنید.
- جوش‌های خود را نترکانید چون باعث پخش شدن باکتری‌ها به نقاط دیگر می‌شوند.
