آمپول مانجارو یک داروی مؤثر در کاهش سطح قند خون میباشد و برای بیماران دیابتی که مبتلا به دیابت نوع 2 هستند مناسب است. هم چنین این دارو بر روی کاهش وزن نیز اثرات قابل توجهی دارد و به همین دلیل امروزه مورد توجه پزشکان تغذیه برای کاهش وزن قرار گرفته است. این دارو به دو شکل قرص و آمپول وجود دارد و تأثیر بسیاری برکاهش اشتها، کنترل قندخون و بهبود متابولیسم بدن دارد. از این دارو بصورت هفتگی استفاده میشود. آمپول مانجارو در هفته یکبار تزریق میشود و درکنار آن برای نتیجه گیری بهتر و بیشتر باید رژیم غذایی رعایت شود و همچنین فعالیت فیزیکی و ورزشی هم اضافه شود تا به کاهش وزن بیشتری کمک کند. نتایج به دست آمده از این آمپول بسته به فاکتورهای مختلفی مانند سن، متابولیسم، سبک زندگی و میزان فعالیت روزانه متفاوت است. آمپول مانجارو در درجه اول برای درمان بیماری دیابت مورد استفاده قرار گرفته است و در درجه دوم برای کاهش ورن استفاده میشود که عوارض خطرناک و گاهی جبران ناپذیری را به همراه دارد. در ادامه در این مقاله، به بررسی علمی عوارض قرص و آمپول مانجارو، فواید مصرف آن، روش استفاده صحیح، تداخلات دارویی و نکاتی که باید قبل و بعد از استفاده رعایت شود، خواهیم پرداخت.
آمپول مانجارو چیست؟
آمپول مانجارو ( Mounjaro ) یک داروی جدید در زمینه درمان و کنترل دیابت نوع 2 میباشد و مورد تأیید سازمان غذا و دارو آمریکا قرار گرفته است. این دارو بصورت تزریقی میباشد و حاوی ماده مؤثری به نام تیرزپاتید میباشد. این دارو با اثرگذاری های متفاوت به کنترل قندخون کمک میکند. مانجارو با افزایش ترشح انسولین، قند خون را کاهش می دهد. همچنین، با کاهش تولید گلوکز در کبد و کند شدن تخلیه معده، به ثبات قند خون کمک می کند. در آخر این دارو، با کاهش اشتها و افزایش احساس سیری، به کاهش وزن کمک می کند. این دارو اثر دوگانه ای دارد و با افزایش میزان حساسیت به انسولین به کنترل دیابت کمک میکند و با ایجاد احساس سیری باعث کاهش وزن میشود. مانجارو در دوزهای مختلف ۲/۵، ۵، ۷/۵، ۱۰، ۱۲/۵ و ۱۵ میلیگرم موجود است و پزشک با توجه به وضعیت هر بیمار از دوز مناسبی برای او استفاده میکند.
اشکال مختلف مانجارو
داروی مانجارو به شکل های گوناگونی مورد استفاده قرار میگیرد.
1.بصورت تزریقی (آمپول)
2.بصورت خوراکی ( قرص)
در حال حاضرآمپول و نسخه تزریقی مانجارو رایج تر است و اثر بخشی بیشتری دارد و قرص آن درحال توسعه و بررسی میباشد و بصورت گسترده در بازارهای جهانی توزیع نشده است.
روش استفاده از آمپول مانجارو
میزان ومقدار آمپول مانجارو باید دقیقا طبق نظر پزشک و همچنین زیر نظز پزشک تزریق شود. بصورت زیرجلدی و هفته ای یکبار در نواحی ران، شکم و با بازو تزریق میشود. بهتر از هربار محل تزریق تغییر کند تا توده زیرپوستی ایجاد نشود. میزان و مقدار دوز مصرفی هربار توسط پزشک مشخص و افزایش مییابد. بدون مشورت پزشک و بصورت خودسرانه نباید دارو را قطع کنید. همچنین اگر از انسولین نیز استفاده میکنید باید محل تزریق دو دارو ار هم جدا باشد و به هیج وجه باهم مخلوط نشود. تزریق ابتدا با کمترین دوز شروع شده و طی چهار هفته به تدریج افزایش می یابد. اینکه دارو با چه دوزی شروع شود بسته به نظر پزشک متفاوت است. آمپول مانجارو هر هفته در یک روز و یک تایم مشخص و ثابت تزریق شود. در صورتی که فراموش کردید باید طی 48 ساعت اقدام به تزریق کنید و در غیر اینصورت تا تزریق دور بعدی متنظر بمانید.
فواید و مزایای استفاده از آمپول مانجارو
بررسی های انجام شده نشان داده است که آمپول مانجارو علاوه بر کاهش قندخون و درمان دیابت نوع 2 اثرگذاری برکاهش وزن نیز دارد و باید به خاطر داشته باشید که این دارو برای افرادی که مبتلا به دیابت نوع 1 هستند مناسب نیست.
1.کاهش وزن چشمگیر
آمپول مانجارو با کاهش اشتها و ایجاد احساس سیری طولانی مدت، به کاهش مصرف کالری و جلوگیری از پرخوری کمک کرده و در نتیجه باعث کاهش وزن و لاغری میشود.
2.کنترل بهتر قندخون
آمپول مانجارو با افزایش ترشح انسولین، قند خون را کاهش می دهد. همچنین، با کاهش تولید گلوکز در کبد و کند شدن تخلیه معده، به ثبات قند خون کمک می کند. این دارو مناسب برای دیابت نوع 2 میباشد.
3.افزایش متابولیسم و عملکرد بهتر هورمونی
با افزایش فعالیتهای متابولیکی و تنظیم بهتر هورمونها، مونجارو میتواند به سوختن چربیهای بدن کمک کند و در نتیجه به کاهش وزن منجر شود.در مجموع، مونجارو با تأثیر بر سیستمهای هورمونی مختلف، کنترل اشتها و تنظیم متابولیسم قند و چربیها، به کاهش وزن و بهبود مدیریت دیابت نوع ۲ کمک میکند
4.کاهش چربی شکمی و بهبود سلامت قلب
استفاده از آمپول مانجارو بدلیل افزایش میزان سوخت و ساز بدن و استفاده از چربی های احشایی بدن، تأثیر بسیاری بر کاهش چربی شکم و پهلو دارد. کاهش چربی بدن باعث عملکرد بهتر قلب و خون رسایی بهتر که باعث کاهش فشارخون و در نتیجه بهبود سلامت قلب میشود.
عوارض استفاده از آمپول مانجارو
مصرف آمپول مانجارو برای افرادی که مبتلا به دیابت نوع 2 نیستند و یا چاقی مفرط ندارند، خطرناک است و ممکن است عوارض و آسیبهای جبرانناپذیری را به همراه داشته باشد. از عوارض بسیار شایع مانجارو میتوان به اسهال، حالت تهوع، اسهال، سرگیجه، یبوست، کاهش اشتها بیش از حد و یا سوءهاضمه نام برد. در ادامه به برخی دیگر از عوارض احتمالی میپردازیم.
1.التهاب پانکراس
پانکراتیت یا التهاب پانکراس یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که با مصرف غیر صحیح و نادرست مانجارو رخ می دهد. علائم التهاب پانکراس، شامل درد شدید شکم و استفراغ مداوم است که در صورتی که درمان نشود منجر به مشکلات جدی بزرگتری میشود.
2.افت شدید قندخون
از علائم قند خون پایین میتوان به سرگیجه، بیحالی، تعریق،خوابآلودگی، سردرد، تاری دید، مشکل در تکلم، لرزش دست، افزایش ضربان قلب، تغییر در خلق و خو و ضعف شدید اشاره داشت، اگر این آمپول را بدون داشتن دیابت نوع دو استفاده کنید به این مشکلات دچار خواهید شد.
3.مشکلات صفراوی و سنگ کیسه صفرا
درصورتی که آمپول مانجارو به صورت صحیح و درست و تحت نظر پزشک مصرف نشود، ممکن است باعث ایچاد مشکلات صفراوی شود. از علائم بروز مشکلات کیسه صفرا میتوان به درد شدید بالای شکم و یرقان اشاره کرد که درصورت بروز آن باید مداخلات پزشکی صورت بگیرد.
4.واکنشهای حساسیتی شدید
با مصرف آمپول مانجارو، ممکن است تورم لب، صورت و گلو یا علائم مشکلات بلع، تنفس، بثورات پوستی نظیر قرمزی، خارش و کهیر را مشاهده کنید. این مشکلات بهدلیل واکنشهای آلرژیک با دارو است و باید به پزشک مراجعه کنید.
5.تغییرات در بینایی
برخی از افراد ممکن است پس از استفاده از آمپول مانجارو به مشکلات بینایی مانند تاری دید و یا دو بینی مبتلا شوند. درصورتی که این علائم را داشتید حتما به پزشک مراجعه کنید.
6.تغییرات خلقی
یکی دیگر از تأثیرا استفاده از آمپول مانجارو تغییرات خلقی مانند افسردگی و اضطراب است که ممکن است برای همه محقق نشود. بروز این حالتها بدلیل تأثیرگذاری بر تیروئید میباشد.
7.تومورهای تیروئیدی
یکی دیگر از عوارض مصرف مانجارو بروز مشکلات تیروئیدی و یا ایجاد تومور تیروئیدی میباشد. به همین دلیل مصرف این دارو برای افرادی که سابقه بیماری تیروئید دارند منع شده است. اگر علائمی ماننند گرفتگی صدا، تورم ناحیه گلو، مشکلات در بلع و یا درد مداورم در ناحیه گردن و گلو ایجاد شود باید به سرعت به پزشک مراجعه شود.
میزان کاهش وزن با آمپول مانجارو
میزان کاهش وزن با استفاده از آمپول مانجارو به فاکتورهای متفاوتی، مانند سن، وضعیت متابولیسم بدن، میزان اضافه وزن و مقدار دوز مصرفی که پزشک تجویز میکند، بستگی دارد. بصورت میانگین طبع مطالعات و بررسیهای انجام شده میزان کاهش وزن برای بیمارانی که بطور منظم مانجارو استفاده کرده بودند، بین 40 تا 70 هفته میزان 10 الی 20 درصد از وزن بدن خود را از دست داده اند.
مدت زمان مصرف یک دوره آمپول مانجارو
یک دوره کامل درمان برای کاهش وزن توسط آمپول مانجارو، معمولاً بین ۶ ماه تا ۱۸ ماه طول میکشد و بسته به شرایط فرد، وضعیت قند خون، وزن، سن و سلامت کلی بدن میتواند متغیر باشد. اغلب بیماران در هفتههای اول تا چهارم کاهش اشتها و وزن را تجربه میکنند.
نکات مهم قبل از شروع مصرف مانجارو
قبل از شروع به مصرف مانجارو، بهتر است با پزشک خود درباره سابقه پزشکی و داروهای دیگری که مصرف میکنید مشورت کنید. برخی نکات قبل از تزریق:
- از مصرف الکل پرهیز کنید، زیرا ممکن است با دارو تداخل داشته باشد.
- در صورت مصرف داروهای دیگر، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
- در صورت بارداری یا شیردهی، مصرف مانجارو مجاز نیست.
- تزریق را به موقع انجام دهید و هرگز دوز را بدون مشورت پزشک تغییر ندهید.
نکات مهم پس از تزریق آمپول مانجارو
پس از تزریق آمپول مانجارو، توصیه میشود:
- از تماس دست آلوده با محل تزریق خودداری کنید.
- پس از تزریق، محل را با گاز استریل پوشانده و در صورت وجود درد، از کمپرس یخ استفاده کنید.
- مصرف مایعات زیاد به خصوص آب به کاهش عوارض جانبی کمک میکند.
- از مصرف الکل بپرهیزید، زیرا میتواند با تاثیر دارو تداخل داشته باشد.
تداخلهای دارویی مهم با مانجارو
استفاده از مانجارو مانند هر داروی دیگری ممکن است تداخل دارویی داشته باشد که منجر به کاهش اثرگذاری و یا واکنش های خطرناک و کشنده شود. در ادامه مهمترین آن ها را برمیشماریم:
- انسولین و سولفونیلاورهها (افزایش خطر هیپوگلیسمی).
- داروهای کاهنده اشتها (اثر همپوشانی در کاهش وزن).
- داروهای گوارشی مانند مهارکنندههای پروتون پمپ (ممکن است عوارض گوارشی تشدید شود).
- داروهای تیروئید (در بیماران با سابقه مشکلات تیروئیدی نیاز به مانیتورینگ دارند).
- داروهای کاهنده فشار خون (افت ناگهانی قند خون ممکن است با افت فشار همراه باشد).
- وارفارین یا داروهای ضدانعقاد خون (تأثیر نامشخص بر INR).
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (ممکن است خطر مشکلات گوارشی افزایش یابد).
- داروهای کاهشدهنده حرکات روده (ممکن است اثر دارو را تغییر دهند).
نتیجه گیری
همانطور که گفته شد آمپول مانجارو برای درمان و کنترل دیابت نوع 2 و همچنین کاهش وزن استفاده میشود. مانجارو مانند بقیه داروها و روش های درمانی عوارض و مشکلات خود را به همراه دارد. باید توجه داشته باشید که استفاده از آمپول مانجارو حتما باید با تشخیص و تجویز پزشک صورت بگیرد و درصورت مشاهده عوارض آن باید حتما به پزشک مراجعه کنید. نکات قبل از استفاده و پس از مصرف و تزریق مانجارو را رعایت کنید.