همه ما راه رسیدن به تناسب اندام و کاهش وزن را میدانیم، رژیم غذایی اصولی و فعالیت بدنی مناسب! اما در این میان تاجران و فروشندگان دارو، مکمل هایی فریبنده را به شما برای کاهش وزن پیشنهاد میدهند و ادعا می‌کنند که با این مکمل‌ها سریع تر لاغر می‌شوید. فراموش نکنید هیچ دارویی وجود ندارد که بدون رژیم غذایی شمارا لاغر کند و اگر هم مکملی ساخته شده نهایت کاری که میتواند انجام دهد این است که سوخت و ساز بدنی شمارا بالاتر ببرد و اشتهای تان را کاهش دهد. پس به دنبال معجزه در این مکمل‌ها نباشید
مکمل‌های لاغری اشکال مختلفی دارند و به صورت قرص کپسول و پودر عرضه می‌شوندکه اکثر سازندگان این مکمل‌ها ادعا می‌کنند میتوانند کاهش وزن را سرعت بخشند اما در نهایت با یکی از این سه مکانیسم میتوانند به کاهش وزن کمک کنند:
- با پرکردن حجم معده اشتهارا کم می‌کنند تا احساس سیری بیشتری داشته باشید کمتر غذا بخورید و کالری کمتری دریافت کنید.
- با بلوکه کردن برخی گیرنده‌ها فرآیند جذب چربی را کاهش داده و از این طریق کالری کمتری دریافت می‌کنید.
- با بالا بردن سرعت متابولیسم و سوخت و ساز بدنی کمک به سوزاندن مقادیر بیشتری از کالری می‌شوند.
باز هم تاکید می‌کنیم مصرف این مکمل‌ها بدون داشتن رژیم غذایی اصولی و ورزش کافی هیچ تاثیری در کاهش وزن و یا لاغری شما نخواهند داشت در ادامه تعدادی از مکمل‌هایی که برای بالا بردن سرعت کاهش وزن توصیه می‌کنند را معرفی می‌کنیم و به بررسی مزایا و معایب آنها می‌پردازیم اما فراموش نکنید که برای مصرف این مکمل‌ها قبل از هر چیز باید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
1- مکمل‌های پروبیوتیک برای لاغری
مکمل‌های پروبیوتیک برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش نقش حیاتی دارد و به کاهش وزن کمک زیادی میکند. پروبیوتیک‌ها در واقع میکروب‌های زنده‌ای هستند که به طور طبیعی در دستگاه گوارش زندگی می‌کنند و به هضم و جذب غذا کمک می‌کنند. به هم خوردن تعادل این میکروب‌ها باعث بهم ریختن عملکرد دستگاه گوارش می‌شود. وقتی باکتری‌ها تعادل خودرا از دست بدهند اسیدهای چرب کوتاه تولید می‌شوند که ترشح هورمون اشتها را تحریک می‌کنند و اشتهای شما بیشتر می‌شود.شما نیز از این طریق غذای بیشتری دریافت می‌کنید و چاق تر می‌شوید. پروبیوتیک‌ها مهم‌ترین نقشی که دارند این است که تعادل باکتری‌های مفید دستگاه گوارش را تنظیم و حفظ می‌کنند.
۲- مکمل چربی سوز بتاگلوکان
بتاگلوکان یا همان فیبر محلول ، مکملی است که به وفور در جو دو سر و جو یافت می‌شود. تحقیقات متعددی در مورد این مکمل انجام شده است اما مهم‌ترین مکانیزمی که این مکمل دارد سیر نگه داشتن فرد برای مدت طولانیست که از این طریق کاهش وزن را سریعتر میکند. البته که این مکمل خواص دیگری همچون تنظیم قند چربی و فشار خون نیز دارد. این مکمل در برخی از انواع قارچ نیز یافت می‌شود و مکملی عالی برای افرادی که درگیر سندروم متابولیک هستند میباشد.
۳- پودر پروتئین وی
از رایج‌ترین مکمل‌های چربی سوز که اکثر ورزشکاران از آن استفاده می‌کنند پودر پروتئین وی میباشد. شاید بارها از این مکمل در تهیه اسموتی‌های خود استفاده کردید. مصرف منظم این مکمل باعث ایجاد افزایش بافت عضلانی می‌شود. بالارفتن توده عضلانی موجب افزایش قدرت بدنی و بالا رفتن سوخت و ساز می‌شود. هر چقدر بدن عضلانی‌تری داشته باشید میزان کالری که برای فعالیت‌های مشابه استفاده می‌کنید بیشتر خواهد بود. به همین دلیل این مکمل یکی از مکمل‌های مفید برای کاهش وزن میباشد. مصرف این مکمل در کنار داشتن یک رژیم غذایی اصولی میتواند سرعت کاهش وزن را افزایش دهد و عضلات را حفظ کند. اگر پروتئین کافی از منابع غذایی خود دریافت نمی‌کنید، این مکمل میتواند یک جایگزین با قیمت مناسب برای شما باشد. این مکمل‌ها معمولاً قند اضافه ندارند و اجزای غیر ضروری از آن حذف شده است.
۴- مکمل لاغری زردچوبه
زردچوبه یکی از محبوب‌ترین ادویه‌هایی است که در غذاهای ایرانی کاربرد فراوان دارد اما جدای از عطر و طعم فوق العاده و کاربرد آن در آشپزی باید به خاصیت ضد التهابی آن نیز اشاره کرد. امروزه از زردچوبه مکمل کورکومین می‌سازند این مکمل لاغری، خواص و کاربردهای متفاوتی دارد. زردچوبه هم خاصیت ضد التهابی دارد و هم با بالا بردن سوخت و سازبدن باعث سرعت بخشیدن به روند کاهش وزن می‌شود. این مکمل بدون عارضه بوده و بیشتر افراد مخصوصاً مبتلایان به سندروم متابولیک میتوانند از آن استفاده کنند. فراموش نکنید مصرف مکمل لاغری کرکومین به تنهایی، به هیچ عنوان باعث لاغری نمی‌شود. این مکمل در کنار رژیم غذایی مناسب و ورزش اصولی اثربخش خواهد بود.
۵- کافئین
مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار میتوانند تا حدی سوخت و ساز بدنی را بالا برده و به کاهش وزن کمک کنند و مانع افزایش وزن در شما شود. کافئین‌ها در واقع محرک هستند و شما را سرحال‌تر و شاداب‌تر می‌کنند و کالری بیشتری می‌سوزانند و تجزیه چربی‌ها را سریعتر می‌کنند. تحقیقات بر کاهش وزن انجام شده اما نکته‌ای که باید در نظر بگیرید این است که مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های کافئین‌دار موجب اختلالات خلق و خو و اختلالات خواب می‌شود پس در مصرف آنها زیاده روی نکنید. سعی کنید با داشتن فعالیت مداوم روزانه آن هم به صورتی که ضربان قلبتان بالاتر رود به کاهش وزنتان کمک کنید.
۶- چای سبز برای لاغری
چای سبز از جمله نوشیدنی‌هایی است که خواص فراوانی برای کاهش وزن و حفظ سلامتی دارد. مطالعات زیادی در مورد چای سبز و تاثیر آن بر کاهش وزن انجام شده و در تمام تحقیقات تاثیر مثبت آن به اثبات رسیده است. چای سبز سال‌هاست که در کشورهای آسیایی پرورش داده می‌شود و مردم آن را به عنوان نوشیدنی روزانه خود مصرف می‌کنند. اما در سال‌های اخیر تاثیر ویژه آن در کاهش وزن و تنظیم سوخت و ساز بدن مورد توجه مردم سراسر دنیا قرار گرفته است. طبق این تحقیقات یکی از مهم‌ترین تاثیرات چای سبز که موجب لاغری و کاهش وزن می‌شود تحریک دستگاه گوارش به ترشح یک سری آنزیم‌های گوارشی است. این آنزیم‌ها جذب قند و چربی را کاهش داده و میزان کالری دریافتی بدن را محدود می‌کنند. ماده معدنی که این فرایند را انجام می‌دهد پلی فنول نام دارد و در مواد غذایی دیگری مانند توت فرنگی آجیل و پیاز هم یافت می‌شود. البته زیاده‌روی در مصرف این چای برای افرادی که مشکل فشار پایین و یا افت قند دارند توصیه نمی‌شود.
۷- مکمل روغن ماهی برای لاغری
روغن ماهی یکی از معروف‌ترین مکمل‌ها برای تامین اسیدهای چرب امگا ۳ است. البته این اسید چرب را می‌توان از منابع غذایی مانند ماهی سالمون، بذر کتان، گردو و سایر ماهی‌های روغنی به صورت مستقیم دریافت کرد. امگا ۳ خواص فراوانی برای حفظ سلامتی ما دارد اما بیشتر از همه به خاطر تاثیر مثبتی که در کاهش وزن و لاغری دارد محبوب شده است. مکمل روغن ماهی به خوبی اشتها را کاهش می‌دهد. تحقیقات نشان داده است افرادی که امگا ۳ بیشتری در رژیم غذایی خود دارند مدت طولانی‌تری احساس سیری می‌کنند. به همین دلیل مصرف تنقلات و میان وعده‌های مضر و ریزه‌خواری در بین آنها کمتر است که منجر به کاهش وزن و لاغری می‌شود.
مورد بعدی که باعث محبوبیت این مکمل شده است تاثیر آن بر سوخت و ساز چربی است. طبق تحقیقات، امگا ۳ سوخت و ساز چربی را تنظیم میکند و موجب افزایش تجزیه چربی و کاهش ذخیره سازی چربی در بدن می‌شود. علاوه بر آن شواهد نشان می‌دهد امگا ۳ موجب کاهش سطح چربی بد یعنی کلسترول و تری گلیسیرید و افزایش کلسترول خوب در بدن می‌شود. افزودن امگا ۳ به رژیم روزانه چه به صورت مکمل و یا چه از طریق منابع غذایی موجب حفظ و تضمین سلامت بدن شما می‌شود.
ویتامین‌ها و مواد معدنی که متابولیسم را افزایش میدهند
متابولیسم یا سوخت و ساز بدن فرایندی است که طی آن بدن انرژی مورد نیاز خود را از طریق تجزیه مواد غذایی برای عملکرد قسمت‌های مختلف خود تامین میکند. هر چیزی که می‌خوریم اعم از مواد مغذی، ویتامین‌ها سالاد و سبزیجات بر متابولیسم بدن ما تاثیر گذارند. هرچقدر سرعت متابولیسم بیشتر باشد حجم کالری بیشتری می‌سوزاند و احتمال اینکه فرد دچار چاقی و اضافه وزن شود کمتر است. متابولیسم هر فرد متفاوت است و به طور طبیعی با افزایش سن این متابولیسم کندتر می‌شود. یک سری از ویتامین‌ها و مواد معدنی میتوانند سرعت متابولیسم بدنی را تنظیم کنند. در عین حال داشتن یک رژیم غذایی اصولی و فعالیت و ورزش روزانه بهترین راه برای بالا بردن سوخت و ساز بدنی میباشد. در ادامه ویتامین‌هایی که بیشترین تاثیر را بر متابولیسم و کاهش وزن دارند معرفی می‌کنیم:
۱- ویتامین‌های گروه ب
ویتامین‌های گروه ب در انواع مختلفی در بدن ما وجود دارند که کمبود یکی میتواند بر سایر ویتامین‌های گروه ب نیز تاثیر بگذارد و متابولیسم را مختل کند. ویتامین ب ۱۲ مخصوص متابولیسم چربی‌ها و پروتئین‌ها میباشد که برای عملکرد صحیح به ب ۶ و فولات نیاز دارد. همچنین ویتامین B6 به متابولیسم پروتئین‌ها کمک زیادی میکند. تیامین نیز به بدن کمک میکند تا چربی‌ها کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها را بسوزاند. بهتر است از غذاهای زیر که حاوی مقادیر زیادی ویتامین ب هستند در رژیم غذایی روزانه خود جای دهید: انواع گوشت بدون چربی، غذاهای دریایی، محصولاتی مانند جو و برنج قهوه‌ای (البته به صورت کامل)، لبنیات، تخم مرغ، میوه‌ها، کدو و اسفناج. دقت کنید که ویتامین ب ۱۲ فقط در محصولات حیوانی وجود دارد در نتیجه گیاهخواران ممکن است برای مصرف کافی این ویتامین دچار مشکل شوند.
۲ – ویتامین دی برای لاغری
لبنیات و غلات غنی شده میتوانند ویتامین دی ضروری بدن را تامین کنند. تحقیقات نشان دادند که ویتامین D در بدن افرادی که چربی بیشتری دارند کمتر از افرادی است که سطح چربی کمتری دارند. هنوز به این نتیجه نرسیدند که آیا کمبود ویتامین دی باعث چاقی می‌شود یا برعکس، اما چیزی که مشخص است این است که ویتامین دی وجب کنترل قند خون و بهبود مقاومت به انسولین می‌شود. برخلاف سایر ویتامین‌های ضروری افراد میتوانند این ویتامین را از نور خورشید دریافت کنند. قرار گرفتن ایمن در معرض نور خورشید سریع‌ترین راه برای تامین ویتامین دی میباشد. مواد غذایی حاوی این ویتامین شامل ماهی‌های چرب دریایی مانند ساردین و سالمون، زرده تخم مرغ، جگر، گوشت گاو، لبنیات غنی شده، شیرهای غنی شده گیاهی، غلات صبحانه غنی شده و برخی از قارچ‌ها میباشد. کسی که اضافه وزن دارد نمی‌تواند با مصرف ویتامین دی کاهش وزن داشته باشد کاهش وزن تنها نتیجه تغییر سبک زندگی است.
3- کلسیم
کلسیم یکی از مواد معدنی است که برای ساخت استخوان‌ها و تنظیم قند و بالابردن سوخت و ساز بدن کاربرد زیادی دارد. طبق تحقیقات مقادیر کافی کلسیم درکنار ویتامین دی میتواند تاثیر مثبتی در کاهش وزن ناشی از رژیم غذایی تاثیر گذار باشد. در پژوهش دیگری مشخص شد که مصرف لبنیات حاوی ویتامین دی میتواند به کاهش وزن افراد مبتلا به دیابت نوع دو کمک کند. البته برای رسیدن به نتایج قطعی تحقیقات بیشتری نیاز است اما مواد غذایی که به عنوان منبع کلسیم میتوانید از آن استفاده کنید شامل موارد زیر میباشد:
- شیر
- غلات کامل غنی شده
- ماست به خصوص ماست‌های پروبیوتیک
- انواع آجیل‌ها و مغز ها
- انواع بادام
- سبزیجاتی که برگ سبز تیره دارند
4- آهن
بدن برای داشتن یک چرخه متابولیسمی سالم به آهن نیاز دارد. همچنین آهن پیش ساز برخی هورمون‌های حیاتی بدن میباشد. مهم ترین نقشی که آهن در بدن ما دارد حمل اکسیژن خون و رساندن آن به عضلات و ماهیچه‌ها میباشد. درصورتی که فرد دچار کمبود آهن شود اکسیژن رسانی کافی به عضلات صورت نمیگیرد و عضلات نمی‌توانند به خوبی چربی سوزی داشته باشند و متابولیسم مختل می‌شود. آهن در منابع غذایی و مکمل‌های آهن به مقدار کافی موجود است. اما دقت کنید که نباید در مصرف آن زیاده روی کنید چرا که در مقادیر بالا میتواند سمی و خطرناک باشد. گوشت ،لوبیا، غلات صبحانه‌ی غنی‌شده، برنج قهوه‌ای، آجیل، سبزیجات سبز تیره و برگ‌دار،توفو و دانه‌ی سویا همه از منابع غنی آهن هستند.
5- منیزیوم
واکنش‌های شیمیایی که در بدن تولید انرژی می‌کنند همه وابسته به منیزیوم میباشند و کمبود منیزیوم میتواند تعادل این واکنش‌های شیمیایی و چرخه‌های متابولیسمی را تحت تاثیر قرار دهد. منیزیوم در منابع مختلفی همچون دانه‌ها آجیل و مغزیجات مخصوصا بادام، انواع حبوبات، موز، اسفناج، سیب زمینی و ماهی سالمون یا سلوزی ماهی یافت می‌شود.
نتیجه گیری
کاهش وزن فرآیندی است که نیاز به زمان و صبر دارد هیچوقت به دنبال روش‌های سریع برای لاغری نباشید چرا که به همان میزان برای شما مضر خواهند بود. داشتن یک رژیم غذایی و اصولی و فعالیت بدنی کافی میتواند بهترین روش برای رسیدن به وزن ایده ال شما باشد. البته که باید دقت کنید مکمل‌های لازم برای داشتن متابولیسمی اصولی را در رژیم روزانه خود جای دهید.
