تغذیه سالم برای حفظ سلامت و افزایش طول عمر ضروری است. یک رژیم غذایی سالم به رشد و تکامل کودکان کمک می کند و خطر ابتلا به برخی بیماری ها را کاهش می دهد. افرادی که رژیم غذایی سالمی دارند عمر طولانی تری دارند و خطر ابتلا به چاقی، بیماری قلبی، دیابت نوع 2 و برخی سرطان ها برای آنها کمتر است. تغذیه سالم می تواند به افراد مبتلا به برخی بیماری ها کمک کند تا بتوانند آن را کنترل کنند و از عوارضش جلوگیری کنند.
با توجه به اهمیت بیماری‌ها و نقش بزرگی که تغذیه در کنترل و پیشگیری از آنها دارد، این مقاله از سایت برنافیت به افزایش آگاهی درباره ی ارتباط تغذیه با بیماری ها می پردازد و راهکارهایی برای دستیابی به یک سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب را ارائه می دهد.
بیماری قلبی و تغذیه
معمولاً افزایش سطح کلسترول خون منجر به بیماری قلبی می شود. کلسترول یک چربی در بدن است که در تولید هورمون‌ها، سلول‌ها و همچنین در عملکرد صحیح سلول‌ها نقش مهمی دارد. با این حال، سطح بالای کلسترول میتواند روی رگ‌های خونی تجمع کند؛ باعث آسیب و تنگی رگ‌ها شود و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. برای کاهش سطح کلسترول خون و کنترل بیماری‌های قلبی، مهم است که چه مواد غذایی را مصرف می کنید. گوشت قرمز، مرغ یا هر گوشت سفید دیگر، محصولات لبنی با چربی بالا، کره و یا هر چربی حیوانی حاوی چربی های اشباع شده هستند که باعث افزایش کلسترول خون و در نتیجه بیماری های قلبی می شوند. شما میتوانید به جای چربی های اشباع شده از چربی های سالم مانند آجیل، روغن زیتون و… استفاده کنید. میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی و ماست کم چرب نیز برای کاهش سطح کلسترول مفید هستند. مصرف چربی‌های اشباع شده به مقدار مناسب در چارچوب یک رژیم غذایی سالم به شما آسیبی نمی رساند، در نتیجه مهم است که در مصرف چربی‌ها و نوع تغذیه خود متعادل باشید و یک برنامه ی غذایی اصولی را پیش بگیرید.
دیابت و تغذیه
یک تغذیه صحیح و اصولی میتواند به شما کمک کند، سطح قند خون خود را کنترل کنید و در نتیجه عوارض مرتبط با دیابت را کاهش دهید. تغذیه مناسب از طریق مدیریت مصرف مواد غذایی، کنترل میزان مصرف قند و استفاده از رژیم‌های غذایی خاص، میتواند سطح قند خون شما را در یک سطح متعادل قرار دهد. شما می توانید با انتخاب غذاهایی که حاوی مقادیر کمتری قند هستند؛ مانند: میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، مرغ و محصولات لبنی کم چرب، سطح قند و دیابت خود را کنترل کنید. همچنین مصرف مواد غذایی با فیبر بالا که کمک می کنند قند به طور آهسته‌تری در بدن جذب شود و باعث کاهش شوک قندی می‌شوند، می تواند به کنترل دیابت کمک کند. سبزیجات، میوه‌ها، حبوبات و غلات مواد غذایی با فیبر بالا هستند.
بیماری روده و تغذیه
تغذیه سالم و مناسب میتواند نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های روده داشته باشد و یا به بهبود و کنترل آن کمک کند. شما با مصرف برخی مواد غذایی خاص می توانید از بیماری های روده جلوگیری کنید و یا آنها را به خوبی کنترل کنید. در ادامه به بررسی برخی نکات و مواد غذایی مناسب برای پیشگیری و کنترل بیماری روده می پردازیم؛ اما توجه داشته باشید که یک برنامه غذایی اصولی و تغذیه درست برای هر فرد متفاوت است و باید مطابق با نیاز های بدن همان فرد باشد.
نکات مناسب برای پیشگیری و کنترل بیماری روده:
پیشگیری از یبوست: یبوست یکی از عوامل مهم بیماری روده است. مصرف مواد غذایی غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل، به جلوگیری از یبوست کمک می‌کند زیرا فیبر با افزایش جذب آب در بدن، حجم محتویات روده را افزایش داده و در نتیجه باعث پیشگیری از یبوست می شود.
نوشیدن آب: مصرف مقدار کافی آب برای حفظ رطوبت روده و جلوگیری از تشدید بیماری روده بسیار مهم است. بهتر است روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید.
کاهش مصرف مواد غذایی تحریک‌کننده: برخی از مواد غذایی می‌توانند علائم بیماری روده را تشدید کنند پس مصرف مواد غذایی حاوی ادویه‌جات تند، چربی‌های اشباع شده، شکر و الکل را محدود کنید.
رعایت تغذیه متعادل: استفاده از یک برنامه غذایی مناسب و یک رژیم متعادل به شما کمک می کند تا تمامی گروه‌های غذایی اصلی مورد نیاز بدنتان شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌ها و محصولات لبنی به شما برسد که این امر باعث افزایش سیستم ایمنی شما می شود.
چاقی و تغذیه
مصرف بیش از حد مواد غذایی که انرژی کمتری برای بدن شما تولید می کنند در حالی که کالری بالایی دارند در نهایت منجر به بیماری چاقی می شود. بیماری چاقی میتواند مشکلات زیادی را برای شما به وجود بیاورد از جمله: مشکلات تنفسی، مشکلات روانی مانند کاهش اعتماد به نفس و استرس و اضطراب،ایجاد التهاب در بدن، مشکلات گوارشی، بیماری های قلبی عروقی و…
این ها فقط چند مورد از آسیب‌ها و ضررهای مرتبط با چاقی هستند. با کنترل مصرف کالری، ایجاد تعادل میان میزان کالری دریافتی و میزان کالری سوزانده شده توسط بدن و استفاده رژیم های لاغری موثر و اصولی، شما می توانید با بیماری چاقی برای همیشه خداحافظی کنید .
بیماری های التهابی و تغذیه
بیماری‌های التهابی، گروهی از بیماری‌ها هستند که باعث التهاب در اعضا و بافت‌های مختلف بدن می شوند. این بیماری‌ها می‌توانند سراسر بدن یا بخش‌های خاصی از بدن را دچار التهاب کنند. داشتن یک تغذیه سالم و برنامه غذایی اصولی میتواند نقش مهمی در جلوگیری و کنترل بیماری‌های التهابی داشته باشد. در ادامه بررسی می کنیم که یک رژیم غذایی ضد التهاب شامل چه مواد غذایی می شود اما دقت کنید که مصرف این مواد غذایی به نیاز ها و نوع التهاب بدنتان بستگی دارد.
موادغذایی در یک رژیم ضد التهاب:
آنتی‌اکسیدان‌ها: مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها که باعث کاهش استرس می شوند مانند میوه‌ها، سبزیجات و گیاهان دارویی میتواند به کاهش التهاب‌ها در بدن کمک کند.
اسیدهای چرب امگا-3: مصرف منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا-3 مانند ماهی چرب، روغن کرچک و گردو، میتواند به کاهش التهاب‌ها و بهبود وضعیت التهابی در بیماری‌های مختلف کمک کند.
فیبر: مصرف مواد غذایی حاوی فیبر مثل میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، غلات کامل و برخی از دانه‌ها میتواند به کاهش التهاب‌ها و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک کند.
مواد غذایی ضد التهاب: برخی مواد غذایی مانند زنجبیل، کرفس، گیاهان دارویی مانند رزماری، روغن زیتون و گردو دارای خواص ضد التهابی هستند. مصرف این مواد غذایی در رژیم غذایی میتواند به مهار التهاب و کاهش علائم بیماری‌های التهابی کمک کند.
کاهش مصرف مواد غذایی آلرژی زا: برخی افراد ممکن است حساسیت‌ها و آلرژی‌های خاصی نسبت به بعضی مواد غذایی داشته باشند که میتواند التهاب‌های را تحریک کنند. شناخت و دوری از مواد غذایی آلرژی زا میتواند به کاهش علائم بیماری‌های التهابی کمک کند.
بیماری های خود ایمنی و تغذیه
بیماری خود ایمنی یک نوع بیماری است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌ها و اعضای خود حمله می‌کند. در شرایط طبیعی، سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عوامل بیماری زا و حفظ سلامتی بدن، عمل می‌کند. اما در بیماری خود ایمنی، سیستم ایمنی به طور اشتباه بافت‌ها و اعضای سالم بدن را به عنوان عوامل خطرناک شناخته و حمله می‌کند. شما می توانید با تغذیه درست و انتخاب مواد غذایی مناسب، سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید. در ادامه این مقاله از سایت برنافیت، برخی از این مواد غذایی را برای شما بررسی میکنیم.
موادغذایی مفید برای سیستم ایمنی بدن:
میوه‌ها و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های قوی هستند که به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کنند. ترجیحاً میوه‌ها و سبزیجات را به صورت تازه و متنوع مصرف کنید.
منابع پروتئینی: پروتئین‌ها برای ساخت و نگهداری بافت‌های بدن و تقویت سیستم ایمنی ضروری هستند. میتوانید منابع سالم پروتئین مانند ماهی، مرغ، لوبیا و نخود را در رژیم غذایی خود در نظر بگیرید.
کربوهیدرات‌های کم چرب و با فیبر: کربوهیدرات‌های پرفیبر مانند غلات کامل، نان سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای و سبزیجات را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. این مواد غذایی بهترین منابع انرژی برای بدن هستند و فیبر آنها به حفظ سلامت روده و تقویت سیستم ایمنی شما کمک می‌کند.
مواد غذایی حاوی پروبیوتیک: مواد غذایی حاوی پروبیوتیک مانند ماست و جوانه گندم می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند.
محدود کردن مصرف غذاهای پرچرب، شیرینی‌ها و نوشیدنی‌های قندی: مصرف بیش از حد این مواد میتواند به کاهش قدرت سیستم ایمنی و افزایش خطر بروز بیماری‌ها منجر شود.
منابع غنی ویتامین D: ویتامین D برای قوی‌تر شدن سیستم ایمنی بسیار مهم است. میتوانید از منابع طبیعی ویتامین D مانند ماهی چرب (مثل ماهی سالمون)، تخم‌مرغ و ماست استفاده کنید.
منابع غنی روی: روی یک ماده معدنی است که برای سیستم ایمنی ضروری است. منابع غنی روی شامل ماهی‌های کوچک مانند میگو و همچنین غلات کامل و دانه‌های روغنی مانند کنجد و کدو تنبل است.
مصرف مقدار کافی آب: آب مهمترین ماده مصرفی بدن است و برای حفظ سلامتی و عملکرد بهینه سیستم ایمنی بسیار ضروری است. مطمئن شوید که به مقدار کافی آب می‌نوشید تا همواره برای بدن خود رطوبت کافی را تامین کنید.
مواردی که ذکر شد تنها نکاتی هستند که به صورت کلی برای سلامتی شما مفید هستند اما کافی نیستند!
بیماری های کلیوی و تغذیه
بیماری کلیوی به هر نوع بیماری که عملکرد کلیه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اشاره دارد. تغذیه مناسب و اصولی میتواند به کاهش عوارض بیماری‌های کلیوی و بهبود عملکرد کلیه‌ها کمک کند. رژیم غذایی کم نمک که در آن مواد غذایی با نمک کمتر استفاده می شود میتواند اثرات مثبتی بر بیماران کلیوی داشته باشد. در بیماری های کلیوی، کلیه‌ها معمولاً دچار مشکل در حفظ تعادل آب می‌شوند. مصرف بیش از حد نمک (سدیم) ممکن است باعث افزایش فشار خون و ایجاد تورم بر روی کلیه‌ها شود. به همین دلیل، رژیم غذایی کم نمک در بیماران کلیوی میتواند به بهبود و مدیریت بیماری کمک کند.
استخوان و مفاصل و تغذیه
مفاصل در بخش‌های مختلف بدن ممکن است آسیب ببینند، که این امرمی‌تواند به درد و التهاب مفاصل منجر شود. رژیم غذایی مناسب میتواند به کاهش التهاب و حفظ سلامتی مفاصل کمک کند که در ادامه 4 مورد از چیزهایی که بر سلامت مفاصل اثر می گذارد را بررسی می کنیم.
کلسیم: کلسیم یکی از مهمترین عناصر موجود در استخوان‌ها است. برای تقویت استخوان‌ها، مصرف منابع غنی از کلسیم مانند شیر و محصولات لبنی، سویا، سبزیجاتی که رنگ تیره ای دارند (مانند اسفناج و کلم) و بادام توصیه می‌شود.
ویتامین D: ویتامین D برای جذب کلسیم توسط بدن بسیار مهم است. میتوانید ویتامین D را از منابع غذایی همچون ماهی چرب (مثل ماهی سالمون)، تخم مرغ، قارچ و محصولات غنی شده با ویتامین D دریافت کنید. همچنین، بدن ما تحت تاثیر نور خورشید قادر به ساختن ویتامین D است، بنابراین اقامت در فضای باز و آفتاب‌گیری منظم میتواند به تامین ویتامین D کمک کند.
پروتئین: مصرف منابع سالم پروتئین مانند ماهی، مرغ، لوبیا، نخود و سویا میتواند به ساخت و تقویت بافت استخوان کمک کند.
اسیدهای چرب امگا-3: اسیدهای چرب امگا-3 می‌توانند به کاهش التهاب در مفاصل کمک کنند و سلامت مفاصل را بهبود بخشند. منابع خوب از امگا-3 شامل ماهی چرب (مانند ماهی سالمون)، روغن ماهی، کنجد و گردو هستند.
همچنین، فعالیت بدنی منظم میتواند به تقویت استخوان‌ها و مفاصل کمک کند. تمرینات ورزشی مانند پیاده‌روی، شنا، دویدن، تمرینات مقاومتی (مثل بدنسازی) و تمرینات ارتجاعی (مثل یوگا و پیلاتس) می‌توانند باعث افزایش قدرت و استحکام استخوان‌ها و مفاصل شوند.
بیماری کبد و تغذیه
برخی رژیم‌های غذایی می‌توانند در کاهش خطر ابتلا به بیماری کبد و بهبود وظایف کبدی کمک کنند. به صورت کلی مصرف مواد غذایی چرب و پرنمک میتواند به طور مستقیم به کبد و سلامت عمومی بدن آسیب وارد کند. در ادامه به توضیح بیشتر درباره ی این دو ماده ی غذایی می پردازیم.
مواد غذایی چرب:
مصرف بیش از حد چربی‌های اشباع شده به تراکم و سفتی کبد منجر شده و عملکرد آن را تحت تأثیر قرار می‌دهند. مواد غذایی چرب همچنین میتواند سطح کلسترول خون را افزایش داده و ریسک بروز بیماری‌های قلبی و عروقی را نیز افزایش دهد.
این نوع چربی‌ها در مواد غذایی مانند گوشت قرمز چرب، محصولات لبنی پرچرب، ماست، کره و روغن کرچک موجود است. به جای مصرف این نوع چربی‌ها، بهتر است از منابع چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، آووکادو و ماهی‌های چرب مثل ماهی سالمون استفاده کنید. این منابع چربی‌ها، اسیدهای چرب امگا-۳ را فراهم می‌کنند که به سلامتی کبد و سلامت عمومی بدن کمک می‌کند.
مواد غذایی پرنمک:
مصرف بیش از حد نمک میتواند باعث افزایش فشار خون شود و بار بیشتری بر کبد و سیستم ادراری وارد کند. همچنین، مصرف زیاد نمک میتواند موجب تورم کبد شود. اگرچه محدود کردن نمک و چربی در برنامه غذایی می تواند تا حدی باعث پیشگیری و یا کنترل بیماری های کبدی شود؛ اما پیروی کردن از یک رژیم غذایی سالم و اصولی میتواند تمام نیازهای بدنتان را برآورده کند و حتی ممکن است شما را از انواع بیماری ها دور نگه دارد.
سرطان و تغذیه
تغذیه به تنهایی نمی‌تواند از سرطان جلوگیری کند یا آن را درمان کند، اما میتواند عواملی که باعث سرطان می شوند و یا آن را تشدید می کنند را تا حدی کنترل کند. شما می توانید با پیروی از رژیم غذایی سالم مدیترانه ای که یک الگوی غذایی سالم است و شامل مصرف بالای میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی، میوه‌های خشک، روغن زیتون، پنیر و یک مقدار متوازن از گوشت قرمز می شود تا حدی از سرطان و آسیب های آن دور بمانید.
بیماری های عصبی و تغذیه
برخی تحقیقات نشان داده‌اند که رعایت یک رژیم غذایی مناسب و سالم میتواند خطر ابتلا به بیماری های عصبی را کاهش دهد و عملکرد مغز را تقویت کند.
در ادامه تأثیر تغذیه مناسب بر برخی از بیماری‌های عصبی را بررسی میکنیم:
بیماری آلزایمر: یک رژیم غذایی سالم مانند رژیم مدیترانه‌ای، با مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی و روغن زیتون میتواند به کاهش خطر بیماری آلزایمر کمک کند. این رژیم غذایی باعث کاهش التهاب، مدیریت فشار خون و کلسترول، و ارائه آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب امگا-3 می‌شود که همگی به حفظ سلامت عملکرد عصبی و کاهش ریسک بیماری آلزایمر کمک می‌کنند.
بیماری پارکینسون: رژیم غذایی غنی از مواد مغذی مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی، مغزها و دانه‌های روغنی، میتواند به حفظ سلامت سیستم عصبی و کاهش خطر بروز بیماری پارکینسون کمک کند. مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، مانند ویتامین C و E میتواند در مقابله با استرس و آسیب سلولی که در بیماری پارکینسون رخ می‌دهد، موثر باشد.
بیماری صرع: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که رژیم غذایی کم کربوهیدرات با چربی بالا، مانند رژیم کتوژنیک، میتواند در کاهش تعداد حملات صرع و کنترل بیشتر آنها موثر باشد.
به طور کلی، تغذیه مناسب میتواند به تقویت سیستم عصبی و کاهش خطر بروز بیماری‌های عصبی کمک کند اما مهم است که از چه رژیم غذایی و برای رسیدن به چه هدفی استفاده می کنید.
بیماری های پوستی و تغذیه
توجه به رژیم غذایی سالم و متنوع، مصرف منابع غذایی غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب سالم، و کاهش مصرف مواد غذایی ناسالم میتواند به حفظ سلامت و زیبایی پوست کمک کند. همچنین، مراقبت‌های خارجی مانند استفاده از محصولات مراقبت از پوست، استفاده از کرم ضدآفتاب و حفظ رطوبت پوست نیز برای سلامت پوست بسیار مهم است.
در ادامه این مقاله ی برنافیت، برخی از تأثیرات تغذیه مناسب بر پوست را بررسی میکنیم:
رطوبت پوست: مصرف آب کافی و میوه‌ها و سبزیجات باعث حفظ رطوبت پوست می‌شود. همچنین، مصرف روغن‌های سالم مانند روغن زیتون و آووکادو نیز میتواند به حفظ رطوبت پوست کمک کند.
آنتی‌اکسیدان‌ها: مصرف منابع غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند میوه‌ها و سبزیجات متنوع، میتواند پیری زودرس پوست را کاهش دهد و به حفظ جوانی و شادابی آن کمک کند.
ویتامین‌ها و مواد معدنی: ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین C، ویتامین E و روی نقش مهمی در سلامت پوست دارند. مصرف مواد غذایی غنی از این مواد مغذی میتواند باعث تقویت ساختار پوست و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از تابش UV شود.
اسیدهای چرب امگا-3: مصرف منابع سالم اسیدهای چرب امگا-3 مانند ماهی میتواند به حفظ سلامت پوست و کاهش التهابات پوستی کمک کند. این اسیدهای چرب می‌توانند خشکی پوست را کمتر کرده و مشکلات پوستی مانند آکنه و التهاب را کاهش دهند.
از طرفی، برخی مواد غذایی و رژیم‌های غذایی ناسالم نیز می‌توانند تاثیر منفی بر پوست داشته باشند.
به عنوان مثال:
غذاهای پرچرب و چربی‌های اشباع شده: مصرف بیش از حد چربی‌های اشباع شده و غذاهای پرچرب میتواند باعث افزایش تولید چربی در پوست و ایجاد مشکلاتی مانند جوش‌ها و آکنه‌ها شود.
کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی: عدم مصرف کافی ویتامین‌ها و مواد معدنی میتواند به نقص مواد مغذی در بدن و در نتیجه، ضعف ساختار و عملکرد پوست منجر شود.
مصرف زیاد الکل و قهوه: مصرف بیش از حد الکل و قهوه میتواند باعث خشکی و کاهش رطوبت پوست شود و مشکلاتی مانند التهابات و قرمزی را تشدید کند.
سخن پایانی:
یک تغذیه ی اصولی نیازمند اصول مختلف است که باید رعایت شود. در نتیجه یک تغذیه سالم و برنامه ریزی شده از نکات زیادی پیروی می کند که مهم است تمام آنها را در برنامه ی غذایی خود استفاده کنید؛ زیرا در غیر این صورت، ممکن است سلامت شما را به خطر بیاندازد و یا حتی باعث تشدید بیماریتان شود؛ پس تغذیه ی اصولی خود را به تیم با تجربه برنافیت بسپارید و با خیال راحت از اندام ایده آل و سلامت خود لذت ببرید.
