خواص دانه کنجد برای سلامتی، لاغری و زیبایی

کنجد یکی از قدیمی‌ترین گیاهان روغنی در جهان است که در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد این گیاه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع روغن‌های گیاهی شناخته می‌شود.دانه‌های کنجد به‌خاطر خواص تغذیه‌ای بالایی که دارند، در بسیاری از کشورها در صنایع مختلف مثل آشپزی، داروسازی، و صنایع بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.دانه های کنجد در دو رنگ سفید و مشکی وجود دارند و می‌توان آن را به صورت خام، بوداده، آسیاب شده یا به عنوان روغن مصرف کرد. روغن کنجد و دانه‌های کنجد به دلیل داشتن اسیدهای چرب ضروری که برای بدن مفید و لازم است، ویتامین‌های مختلف و مواد معدنی برای سلامت و تندرستی انسان بسیار مفید هستند.دانه کنجد به دلیل داشتن پروتئین، فیبر، کلسیم، آهن، منیزیم و اسیدهای چرب غیر اشباع، به‌عنوان یک منبع غذایی سالم شناخته می‌شود.

کاربردهای کنجد در صنایع مختلف

• صنعت غذایی

در صنعت غذایی، کنجد در تهیه انواع غذاهای شیرین و شور، نان‌ها، شیرینی‌ها و تنقلات مورد استفاده قرار می‌گیرد. دانه‌های کنجد در تهیه نان کنجدی، شکلات کنجدی و مواد غذایی دیگر کاربرد دارند. همچنین روغن کنجد در پخت و پز و تهیه سس‌ها و دسرها به‌کار می‌رود.

• صنعت دارویی

کنجد در صنعت داروسازی به‌عنوان یک ماده دارویی شناخته شده است. روغن کنجد به‌عنوان یک داروی طبیعی برای درمان مشکلات پوستی، التهابات داخلی و خارجی بدن استفاده می‌شود. همچنین از کنجد برای تولید داروهای تقویتی و ضد التهابی استفاده می‌شود.

• صنعت بهداشتی

در صنعت بهداشت و زیبایی، روغن کنجد به‌عنوان مرطوب‌کننده طبیعی پوست و مو استفاده می‌شود. این روغن می‌تواند به درمان خشکی پوست، اگزما و آکنه کمک کند. همچنین از روغن کنجد در تولید شامپوها و کرم‌های ضد پیری استفاده می‌شود.

خواص و فواید کنجد

دانه کنجد به دلیل اینکه از مواد مغذی و ارزش غذایی بالایی برخوردار است و سرشار از مواد مغذی می باشد که خواص و فواید مختلفی را برای سلامتی انسان دارد و اثرات مثبتی برروی ابعاد محتلفی از سلامتی می گذارد. باتوجه بر اینکه با اصول و برنامه درست رژیم غذایی این روغن در برنامه غذایی گنجانده شود و از مصرف بیش از اندازه و خارج از اعتدال خودداری شود در این حالت اثرات مخربی برای سلامتی دارد.

ارزش غذایی کنجد

دانه کنجد یک منبع عالی از مواد مغذی لازم و ضروری است. دانه‌های کنجد حاوی پروتئین، فیبر، ویتامین‌های A، B، E و مواد معدنی همچون کلسیم، آهن، منیزیم و فسفر هستند. به‌ صورت ویژه ، دانه‌های کنجد به دلیل سرشار بودن ازاسیدهای چرب غیر اشباع مانند اسید لینولئیک، به سلامتی قلب و عروق کمک می‌کنند و تاثیر گذار می باشد.علاوه برآن ، کنجد حاوی سسامین و سسامولین است که این انتی اکسیدان ها جزو آن دسته از آنتی‌اکسیدان‌هایی قوی هستند که در پیشگیری از بیماری‌های قلبی، سرطان‌ها و پیری زودرس نقش دارند. روغن کنجد به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب ضروری و مورد نیاز، خواص ضد التهابی دارد و به بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. به دلیل ویتامین ها و مواد معدنی غنی که در کنجد و روغن آن وجود دارد، مصرف آن برای گیاهخواران بسیار مناسب است.هر 100 گرم دانه کنجد دارای ارزش غذایی زیر است:

پیشنهادی برنافیت: کالری دانه کنجد چقدر است؟

۱. انرژی

• کالری: 573 کالری

۲. چربی‌ها

• چربی کل: 49.7 گرم
• چربی اشباع: 6.96 گرم
• چربی‌های غیر اشباع (چربی‌های سالم):
• چربی‌های تک‌غیراشباع: 7.4 گرم
• چربی‌های چندغیراشباع: 21.8 گرم
• اسیدهای چرب ترانس: 0 گرم

۳. کربوهیدرات‌ها

• کربوهیدرات کل: 23.4 گرم
• فیبر خوراکی: 11.8 گرم
• قندها: 0.3 گرم

۴. پروتئین‌ها

• پروتئین: 17.7 گرم

۵. ویتامین‌ها

• ویتامین B1 (تیامین): 0.8 میلی‌گرم (52٪ از نیاز روزانه)
• ویتامین B2 (ریبوفلاوین): 0.2 میلی‌گرم (12٪ از نیاز روزانه)
• ویتامین B3 (نیاسین): 4.5 میلی‌گرم (23٪ از نیاز روزانه)
• ویتامین B6: 0.8 میلی‌گرم (40٪ از نیاز روزانه)
• فولات: 97 میکروگرم (24٪ از نیاز روزانه)
• ویتامین E (توکوفرول): 0.6 میلی‌گرم (3٪ از نیاز روزانه)
• ویتامین K: 3.5 میکروگرم (5٪ از نیاز روزانه)

۶. مواد معدنی

• کلسیم: 975 میلی‌گرم (98٪ از نیاز روزانه)
• آهن: 14.6 میلی‌گرم (81٪ از نیاز روزانه)
• منیزیم: 351 میلی‌گرم (88٪ از نیاز روزانه)
• فسفر: 629 میلی‌گرم (63٪ از نیاز روزانه)
• پتاسیم: 468 میلی‌گرم (13٪ از نیاز روزانه)
• سدیم: 11 میلی‌گرم (0.5٪ از نیاز روزانه)
• زینک (روی): 7.8 میلی‌گرم (52٪ از نیاز روزانه)
• مس: 1.7 میلی‌گرم (85٪ از نیاز روزانه)
• منگنز: 2.5 میلی‌گرم (125٪ از نیاز روزانه)

۷. آب

• آب: 5.2 گرم

۸. سایر ترکیبات

• فیتات‌ها: دانه‌های کنجد حاوی مقادیر بالایی از فیتات‌ها هستند که می‌توانند به‌عنوان آنتی‌اکسیدان عمل کنند، اما همچنین ممکن است جذب برخی مواد معدنی را کاهش دهند.

کاربردهای کنجد در صنایع مختلف

خواص درمانی و ضد التهابی کنجد

1.خواص ضد التهابی کنجد

کنجد شامل ترکیبات ضد التهابی قوی می باشد که این ترکیبات به کاهش التهاب در بدن کمک می‌کنند. برخی از این ترکیبات شامل سسامین، سسامولین و آنتی‌اکسیدان‌های دیگر هستند که به‌ صورت مستقیم با رادیکال‌های آزاد مقابله کرده و از آسیب رسیدن به سلول‌ها جلوگیری می‌کنند. این خواص موجود در دانه های کنجد بصورت ویژه در درمان بیماری‌های التهابی مزمن مانند آرتریت روماتوئید و کنجد حاوی ترکیبات ضد التهابی قوی است که این ترکیبات به کاهش التهاب در بدن کمک می‌کنند. برخی از این ترکیبات شامل سسامین، سسامولین و آنتی‌اکسیدان‌های دیگر هستند که به‌ صورت مستقیم با رادیکال‌های آزاد مقابله کرده و از آسیب به سلول‌ها جلوگیری می‌کنند. این خواص موجود در دانه های کنجد بصورت ویژه در درمان بیماری‌های التهابی مزمن مانند التهاب مفاصل و آرتریت روماتوئید مفید است و روی بهبودی آن ها تاثیر مثبت می گذارد مفید است.

پیشنهادی برنافیت: کالری ارد کنجد چقدر است؟

2.اثرات کنجد بر بیماری‌های قلبی و عروقی

دانه کجد باعث می شود که کلسترول بدکاهش یابد و هم چنین کلسترول خوب افزایش یابد. بدلیل اینکه دانه‌های کنجد دارای میزان بالایی از اسیدهای چرب غیر اشباع هستند، به‌ویژه اسید لینولئیک که نقش مؤثری در کاهش میبزان کلسترول LDL دارد. براساس تحقیقات انجام شده مصرف منظم کنجد می‌تواند به کاهش میزان کلسترول LDL و افزایش میزان کلسترول HDL کمک کند. این ویژگی‌های موجود در کنجد باعث میشود که به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، و فشار خون بالا کمک کند. هم چنین کنجد باعث پیشگیری از تصلب شرایین می شود. چربی‌های سالم موجود در کنجد در حفظ سلامت عروق تأثیر گذار است و از تجمع پلاک‌های چربی در دیواره شریان‌ها یا به عبارتی از تصلب شرایین جلوگیری می‌کنند. روغن کنجد همچنین دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که از آسیب به رگ‌ها و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند.

3.خواص ضد التهابی کنجد در درمان آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید جزو بیماری‌های التهابی مفاصل است که این بیماری می‌تواند باعث درد، ورم و سفتی در مفاصل های بدن شود. آنتی اکسیدان های سسامین و سسامولین موجود در کنجد، به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی عمل می‌کنند و به کاهش التهاب در مفاصل کمک می‌کنند. تحقیقات نشان داده که روغن کنجد می‌تواند درکاهش درد و سفتی مفاصل تأثیرگذار باشد و به افراد مبتلا به بیماری آرتریت روماتوئید کمک کند. به همین منظور برای درمان این بیماری می توان روغن کنجد را هم بصورت موضعی روی مفاصل متورم شده و مفاصلی که درد می کند ماساژ دهید و هم بصورت خوراکی در غذاهای خود استفاده کنید.این اقدام باعث بهبود جریان خون در مفاصل و کاهش التهاب می‌شود.

4.تاثیر کنجد بر پوست و بیماری‌های پوستی

 از سایر تاثیرات کنجد بر روی بدن، میتوان اثر آن بر روی بیماری های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس نام برد. کنجد به دلیل داشتن خاصیت مرطوب کنندگی و ضد التهابی، می‌تواند در درمان این نوع از بیماری کمک کننده باشد. روغن کنجد میتواند به کاهش خشکی پوست کمک نموده و از خارش و التهاب پوستی جلـوگیری نماید. از این روغن می‌توان به ترمیم بافت های پوستی آسیب دیده و درمان زخم‌ها و سایش‌ها سریعتر استفاده نمود. بعلاوه، می‌توان از روغن کنجد برای درمان آکنـه ها استفاده نمود. این روغن به خاطر آنتی‌اکسیدان بودن و خصیصه ضد التهاب بودن کمک می‌کند تا التهابات ناشی عضیه از آکنه کاهش یابد. به تسکین پوست ملتهب و کاهش جرمگی می‌کند. اسیدهای چرب امگا-۶ موجود در کنجـد می‌تواند سلول‌های پوستتان را ترمیم کند و کیفیت آن را بهبود بخشد.

5. اثرات کنجد بر دیابت و کنترل قند خون

کنجد به دلیل داشتن فیبر بالا و اسیدهای چرب غیر اشباع می‌تواند به کنترل سطح قند خون کمک کند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف منظم کنجد می‌تواند به بهبود حساسیت به انسولین و کاهش مقاومت به انسولین کمک کند که این امر به‌ویژه برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ مفید است.هم چنین کنجد می تواند در کاهش قند خون تأثیر گذار باشد. دانه‌های کنجد حاوی ترکیباتی هستند که می‌توانند به تنظیم قند خون کمک کنند. یکی از این ترکیبات کربوهیدرات‌های پیچیده است که جذب قند را در بدن کندتر می‌کند و از افزایش ناگهانی سطح قند خون جلوگیری می‌کند. این ویژگی‌ها به ویژه برای افرادی که در معرض دیابت قرار دارند مفید است.

6. خواص کنجد در کاهش درد و التهاب در بیماری‌های گوارشی

کنجد دردرمان التهاب روده نیز مؤثر می باشد. یکی از ویژگی های کنجد داشتن خاصیت ضد التهابی می باشد و به همین دلیل می‌تواند در درمان بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون تأثیر گذار باشد. روغن کنجد می‌تواند باعث تسکین التهاب های روده‌ شود و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کند. همچنین، فیبر موجود در دانه‌های کنجد به بهبود حرکت روده و جلوگیری از یبوست کمک می‌کند.هم چنین دانه های کنجد بدلیل اینکه حاوی فیبر محلول و غیر محلول هستند به فرآیند هضم کمک کرده و از اختلالات گوارشی مانند نفخ، سوء هاضمه و یبوست جلوگیری میکند.

7. اثرات کنجد بر سلامت استخوان‌ها

کنجد بدلیل اینکه منبع غنی از کلسیم و منیزیم است در نتیجه می تواند بصورت ویژه برای تقویت استخوان‌ها مفید باشد. این دو ماده معدنی موجود در کنجد برای حفظ تراکم استخوانی و پیشگیری از پوکی استخوان ضروری هستند. روغن کنجد به دلیل دارا بودن این مواد معدنی می‌تواند به حفظ سلامت استخوان‌ها کمک کند و خطر شکستگی‌ها را کاهش دهد.هم چنین مصرف منظم کنجد در رژیم غذایی می‌تواند به افزایش جذب کلسیم در بدن کمک کند و در نتیجه خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش دهد. داشتن یک برنامه غذایی منظم و اصولی و گنجادن مصرف درست و معتدل این روغن در برنامه غذایی برای جذب کلسیم ضروری است اگرچه باید حواستان باشد که با مصرف بی رویه باعث اضافه وزن خود نشوید.

خواص کنجد در کاهش وزن و رژیم غذایی

کنجد یکی از دانه‌ی مغذی و پرخاصیت است که در رژیم غذایی سالم نقش مؤثری را می تواند ایفا کند. بدلیل وجود چربی‌های سالم، فیبر، پروتئین، و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی در دانه کنجد است که می‌تواند به کاهش وزن، افزایش سیری، و بهبود متابولیسم بدن کمک کند. و میتواند بصورت و شکل های مختلفی مورد استفاده قرار بگیرد.در ادامه، به چگونگی نقش کنجد در کاهش وزن و تأثیر آن در رژیم غذایی می پردازیم.

۱. کنجد باعث افزایش احساس سیری و کاهش اشتها می‌شود

میزان فیبر بالای موجود در کنجد به افزایش احساس سیری کمک می‌کند. فیبر زیاد دانه کنجد باعث می شودکه هضم غذا کندتر شده و مانع گرسنگی کاذب و پرخوری می‌شود.هم چنین بدلیل وجود پروتئین‌های گیاهی در کنجد، موجب کاهش اشتها می‌شوند. پروتئین باعث افزایش هورمون‌های سیری مانند GLP-1، PYY، و CCK می‌شود و هم زمان سطح هورمون گرسنگی را کاهش می‌دهد.مصرف کنجد در وعده‌های غذایی یا به‌عنوان میان‌وعده می‌تواند میل به تنقلات ناسالم و پرکالری را کاهش دهد.

۲. کنجد به بهبود متابولیسم و چربی‌سوزی کمک می‌کند

کنجد حاوی آنتی اکسیدان هایی مانند سسامین و سسامولین است که به افزایش متابولیسم بدن و سوزاندن چربی ها و کاهش ذخایر چربی در بدن کمک می‌کنند. این ترکیبات به تنظیم آنزیم‌های متابولیسمی مانند لیپاز و هورمون‌های تنظیم‌کننده چربی‌سوزی کمک می کند و باعث افزایش انرژی مصرفی بدن می‌شوند.هم چنین منیزیم موجود در کنجد نقش مهمی در کنترل سطح گلوکز خون دارد که این امر می‌تواند از تجمع چربی در بدن جلوگیری کند.کنجد حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع مانند امگا-۳ و امگا-۶ است که باعث افزایش چربی‌سوزی و کاهش التهابات مرتبط با چاقی می‌شود.

۳. کنجد به تنظیم قند خون و جلوگیری از افزایش وزن کمک می‌کند

کربوهیدرات‌های پیچیده و فیبر بالا‌ی موجود در کنجد از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری می‌کنند.بدلیل اینکه افزایش ناگهانی قند خون باعث گرسنگی زودرس و افزایش ذخایر چربی می شود. وجود چربی‌های سالم و پروتئین‌ها در کنجد باعث کاهش مقاومت به انسولین و جلوگیری از ذخیره‌سازی چربی اضافی در بدن می‌شوند.افرادی که به دیابت نوع ۲ یا مشکلات قند خون مبتلا هستند، می‌توانند کنجد را به رژیم غذایی خود اضافه کنند تا سطح قند خون را بهتر کنترل کنند و از اضافه وزن نیزجلوگیری کنند.

۴. کنجد باعث کاهش چربی شکمی می‌شود

چاقی شکمی و چربی های موجود در اطراف شکم یکی از مشکلات رایج در افراد دارای اضافه وزن است. تحقیقات نشان داده‌اند که دانه های کنجد بدلیل اینکه سرشار از چربی‌های سالم و آنتی‌اکسیدان‌های مختلف می باشد به همین دلیل می‌توانند به کاهش چربی احشایی یعنی چربی اطراف اندام‌های داخلی مثل شکم کمک کنند.مصرف منظم کنجد همراه با ورزش منظم و رژیم غذایی کم‌کالری می‌تواند به کاهش سایز دور شکم کمک کند.

چگونه کنجد را در رژیم غذایی کاهش وزن استفاده کنیم؟

• مصرف کنجد به عنوان میان‌وعده سالم: می‌توان مقداری کنجد را به همراه ماست، سالاد، یا میوه‌های کم‌کالری مصرف کرد
• استفاده از روغن کنجد به جای روغن‌های ناسالم: روغن کنجد به دلیل داشتن چربی‌های سالم می‌تواند جایگزین روغن‌های ناسالم مانند روغن‌های صنعتی شود
• اضافه کردن کنجد به اسموتی‌ها یا غذاها: می‌توان مقدار کمی دانه کنجد را به اسموتی‌های رژیمی، سالاد، یا سوپ اضافه کرد تا احساس سیری افزایش یابد.
• مصرف نان‌های حاوی کنجد به جای نان‌های سفید: نان‌هایی که از آرد کامل و کنجد تهیه شده‌اند، گزینه بهتری نسبت به نان‌های سفید فرآوری‌شده هستند.
• مصرف ارده کنجد (در حد متعادل): ارده کنجد دارای چربی و کالری بالاست، اما در مقدار کم می‌تواند به رژیم کاهش وزن کمک کند، زیرا حس سیری را افزایش می‌دهد و از ریزه‌خواری جلوگیری می‌کند.

پیشنهاد میکنم که حتما به صفحه کالری غذاها سر بزنید و برای رژیم غذایی خود و وکالری شماری استفاده کنید.

آیا مصرف کنجد برای کاهش وزن عوارضی دارد؟

مصرف بیش از حد هر نوع ماده غذایی می توان اثرات زیان بار خود را به همراه داشته باشد مصرف بیش از اندازه کنجد هم همین طور است.مصرف زیاد کنجد می‌تواند باعث افزایش وزن و چاقی شود، زیرا چربی و کالری بالایی دارد. برای مزایای موجود در آن بباید در حد اعتدال مصرف شود حدود ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری در روز کافی می باشد.افرادی که به مشکلات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) مبتلا هستند، ممکن است در صورت مصرف زیاد کنجد دچار نفخ یا ناراحتی شوند.

نتیجه‌گیری

کنجد یک دانه مغذی است که می‌تواند در کاهش وزن، کاهش چربی بدن، و تنظیم اشتها مؤثر باشد. فیبر بالا، پروتئین، چربی‌های سالم، و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در کنجد به بهبود متابولیسم و کاهش چربی شکمی کمک می‌کنند.اما برای دستیابی به بهترین نتیجه، کنجد باید در حد اعتدال و در کنار رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم مصرف شود زیرا کالری دانه کنجد بالا می باشد. استفاده صحیح از این دانه ارزشمند می‌تواند به بهبود سلامت کلی و کاهش وزن کمک کند.اگر به دنبال کاهش وزن هستید، می‌توانید مصرف کنجد را با سایر عادات سالم مانند افزایش فعالیت بدنی و تغذیه متعادل ترکیب کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.