کمبود زینک ، سیستم ایمنی بدن شما را تهدید می کند. وقتی سن ما بالا می رود، سیستم ایمنی بدن ضعیف می شود که ممکن است به مشکلات جدی و مهلکی بیانجامد. برای جلوگیری از این افول، حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن از طریق یک رژیم غذایی سرشار از فیتوشیمیایی ها و مواد مغذی بسیار اهمیت دارد.
پیشنهاد برنافیت: نشانه های کهولت سن
مصرف غذاهای سالم، آسیب پذیری افراد را نسبت به بیماری های تنفسی کاهش می دهد، چرا که بسیاری از ریز مغذی ها برای کارکرد درست سیستم ایمنی مورد نیاز هستند.
فیتوشیمیایی های موجود در سبزیجات، میوه ها و غذاهای گیاهی دیگر دارای خواص میکروب کش هستند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کنند.
کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن، آسیب پذیری فرد را نسبت به ذات الریه، آنفولانزا، بیماری های خود ایمنی و سرطان افزایش می دهد.
برخی از مطالعات نشان داده اند که افراد میانسال بیشتر در معرض نقص این ماده معدنی هستند. کمتر از نیمی از بزرگسالان در ایالات متحده زینک کافی مصرف می کنند. مشکل بسیار پیچیده است، چرا که وقتی پیر می شویم توانایی بدن ما برای جذب این ماده کاهش می یابد.
تحقیقات نشان داده است که مصرف زینک کافی برای پیش گیری از ذات الریه بسیار مهم است. برای افراد پیر بیماری های عفونی مثل ذات الریه گرچه قابل پیشگیری هستند، اما بسیار سخت درمان می شوند. در مطالعه ای بر روی افراد سالخورده در یک خانه ی سالمندان نشان داده شد افرادی که از سرم های طبیعی زینک استفاده می کردند، کمتر دچار ذات الریه و تجویز آنتی بیوتیک ها شدند.
طبق مطالعات، افراد سالخورده ای که از زینک مصرف می کردند، دارای عملکرد ایمنی بهتر و مقاومت بیشتری نسبت به عفونت ها بودند. در مطالعه ی سال 2007، افراد بین 57 تا 87 سال زینک پلاسمای کمتر و آسیب اکسیداتیو و شاخص های التهابی بیشتری از افراد جوان داشتند. در یک مطالعه بر روی دو گروه، نیمی از افراد پیر 12 ماه از مکمل های این ماده معدنی و نیمی دیگر از شبه داروهای آن مصرف کردند. نتایج نشان داد که میزان عفونت های تنفسی، شاخص های التهابی و آسیب اکسیداتیو در گروهی که زینک مصرف می کردند کمتر از گروه دوم بود.
در یک مطالعه ی چاپ شده در مجله ی تغذیه ی بالینی آمریکا به افراد سالخورده ای که دچار نقص زینک بودند، روزانه مکمل یا شبه دارو داده شد. پس از گذشت سه ماه گروهی که زینک مصرف می کردند، افزایش چشمگیری در سرم زینک و تعداد سلول های تی تجربه کردند.
افرادی که از یک رژیم بهینه برای بهبود کارکرد ایمنی بدنشان بهره نمی برند، ایمنی بدن آنها به شدت در سنین 60 تا 65 سال کاهش می یابد. اما حتی افرادی که از یک رژیم غذایی مناسب بهره می برند، ممکن است به مکمل های زینک نیاز داشته باشند. نیاز به این ماده معدنی برای گیاهخواران به دلیل فراهمی زیستی کم از غذاهای گیاهی، 50 درصد بیشتر از بقیه است. فیتات که یک ترکیب آنتی اکسیدانی موجود در غلات کامل، حبوبات، آجیل ها و دانه هاست از جذب برخی از مواد معدنی چون زینک جلوگیری می کند. به علاوه، برخی از مواد معدنی دیگر مثل آهن و کلسیم در جذب زینک دخالت دارند. مس نیز برای اتصال پروتئین های درون سلول های بدن با زینک مقابله می کند.
زینک دارای کاربردهای زیادی در بدن است. ویژگی های نقص ایمنی در زمان پیری شبیه به نقص زینک می باشد که نشان می دهد این ماده معدنی می تواند یک فاکتور اصلی در کاهش عملکرد سیستم ایمنی مربوط به سن باشد. زینک برای سنتز DNA و تکثیر سلولی بسیار مفید است، بنابراین سلول هایی که تکثیر سلولی بالا انجام می دهند مثل سلول های ایمنی به منبع کافی زینک نیاز دارند. رشد یا عملکرد انواع سلول های ایمنی، ماکروفاژها، نوتروفیل ها، سلول های کشنده ی طبیعی، سلول های T و B با نقص زینک مختل می شوند.
زینک علاوه بر بهبود سیستم ایمنی بدن استرس اکسیداتیو را کاهش می دهد. با ایجاد ثبات پروتئین ها، نقش ساختاری ایفا می کند، بیان بسیاری از ژن ها را تنظیم می کند و واکنش های شیمیایی موجود در بدن را تحریک می کند. زینک برای انتشار انتقال دهنده های عصبی در مغز و ترشح انسولین مورد نیاز است.
مصرف کافی زینک، کلید اصلی طول عمر و ایجاد یک زندگی سالم با بهینه سازی عملکرد سیستم ایمنی بدن می باشد. زینک اگر با مواد مغذی و گیاهی مصرف شود، روند پیری را به تاخیر می اندازد و خطر ذات الریه و عفونت های مهلک دیگر را از بین می برد.
منابع
Barnett JB, Dao MC, Hamer DH, et al: Effect of zinc supplementation on serum zinc concentration and T cell proliferation in nursing home elderly: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Am J Clin Nutr 2016;103:942-951.
Barnett JB, Hamer DH, Meydani SN: Low zinc status: a new risk factor for pneumonia in the elderly? Nutr Rev 2010;68:30-37.
Briefel RR, Bialostosky K, Kennedy-Stephenson J, et al: Zinc intake of the U.S. population: findings from the third National Health and Nutrition Examination Survey, 1988-1994. J Nutr 2000;130:1367S-1373S.
Meydani SN, Barnett JB, Dallal GE, et al: Serum zinc and pneumonia in nursing home elderly. Am J Clin Nutr 2007;86:1167-1173.
Prasad AS, Beck FW, Bao B, et al: Zinc supplementation decreases incidence of infections in the elderly: effect of zinc on generation of cytokines and oxidative stress. Am J Clin Nutr 2007;85:837-844.
